Doğan Akhanlı (d. 1957, Şavşat, Artvin - ö. 31 Ekim 2021,^[1][2] Berlin, Almanya), Türk yazar. Siyasî görüşleri nedeniyle Mayıs 1985 ile Eylül 1987 arasında Metris Cezaevi'nde kalmış, 1991 yılında siyâsî mülteci olarak Almanya'ya sığınmıştır.

1957 yılında Artvin'in Şavşat ilçesinde bir öğretmenin oğlu olarak dünyaya geldi. Çocukluk yıllarını babasının öğretmenlik yaptığı Şavşat'a bağlı küçük bir köyde geçirdi. On iki yaşındayken eğitimine devam etmesi için İstanbul'a gönderildi. Daha sonra Trabzon'a döndü ve Karadeniz Teknik Üniversitesi'nde tarih ve eğitim bilimleri okudu.

1975'te sol görüşleri yansıtan bir dergi satın aldığı gerekçesiyle beş ay tutuklu kaldıktan sonra, Türkiye Devrimci Komünist Partisi'ne üye oldu.^[3] 12 Eylül Darbesi'nden sonra bir müddet kaçak hayatı yaşadı. 18 Mayıs 1985'te eşi Ayşe ve 16 aylık oğlu ile birlikte tutuklandı.^[4] 1985'ten 1987'ye kadar iki buçuk yıl Metris Cezaevi'nde siyasi tutuklu olarak kaldı. Terhis edildikten sonra cezaevinde maruz kaldığı işkenceleri anlattı.^[5]

1991 yılında yurt dışına çıktı ve Almanya'ya sığındı. Siyâsî mülteci olarak Almanya'da kaldı ve ikâmet izni aldı. 1998 yılında askerlik vazifesinden kaçtığı gerekçesi ile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkarıldı. Bu olaydan sonra Alman vatandaşı oldu. Uluslararası Yazarlar Derneği (PEN) üyesiydi ve 2001 yılından beri Alman vatandaşıydı.

Akhanlı, Almanya'da bulunduğu sürede mütercimlik ve yazarlık yaptı. Bağımsız bir gazetecilik örgütü olan Recherche International adlı vakıfta araştırmacı ve yazar olarak çalıştı. Tarihi ve onu hatırlama meziyeti hakkında katıldığı faaliyetler nedeniyle Almanya İçişleri Bakanlığı'na bağlı Bündnis für Demokratie und Toleranz (Demokrasi ve Hoşgörü Birliği) tarafından ödüle layık görüldü. Ardından 2013 yılında Pfarrer Georg Fritze İnsan Hakları Ödülü^[6][7] ile ödüllendirildi.

2018 yılında Avusturya PEN Kulübü ve Villach şehri tarafından demokrasi ve insan hakları alanında Hoşgörü Ödülü'ne layık görüldü. PEN Kulübü'nden yapılan açıklamada "Ödül, insancıl tavrı, tarihsel şiddet olaylarını dürüstçe ele alışı ve sınırsız ayrıntılı yazıları nedeniyle verildi." denildi.^[8]

2019 yılında Almanya'nın en değerli ödüllerinden biri olan Goethe Nişânı ile onurlandırıldı. Ödül gerekçesinde Akhanlı'nın Ermeni, Türk ve Kürt kültürleri arasında ayrım yapmaksızın bir hatırlama ve uluslararası bir anlayış temin edilebilmesi yönünde ortaya koyduğu çabalara işaret edildi.^[9][10]

Akciğer kanserine yakalanması nedeniyle başladığı kısa bir tedavi sürecinin ardından 31 Ekim 2021 tarihinde Berlin'de öldü.^[11][12][13]

Akhanlı, 1989 yılında gerçekleşen bir soyguna katıldığı iddiası ile 10 Ağustos 2010'da Türkiye'ye giriş yaptığı sırada havaalanında tutuklandı.^[14] Aralık 2010'da serbest bırakıldı.^[15]

• Madonnas letzter Traum, 2019, ISBN 978-3962020422
• Ona Sevdiğimi Söyle, 2016, ISBN 978-6059976077
• Die Tage ohne Vater, 2016, ISBN 978-3902878656
• Madonna’nın Son Hayali, 2015, ISBN 978-6059976008
• Fasıl, 2010, ISBN 978-9755452586
• Die Richter des jüngsten gerichts, 2007, ISBN 978-3902005984
• Babasız Günler, Turkuvaz, İstanbul, 2007, ISBN 978-6054069453
• Kıyamet Günü Yargıçları, 1999, ISBN 978-9753441995
• Gelincik Tarlası, 1999, ISBN 979-9753441888
• Denizi Beklerken, 1998, ISBN 978-9753441780

• Annenin Sessizliği, 2012
• Sarı Saten, 2009 (Almanca/Türkçe, Sonfilm)
• Faile Dönüşüm, Erdal Şahin, Köln, 2013
• Talat Paşa Davası, (Tutanaklar ve Yorumlar) İstanbul, 2000

• Doğan Akhanlı'nın internet sayfası 19 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Recherche International Derneği'nin internet sitesinde Doğan Akhalı sayfası 31 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Sujet Verlag 22 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.