Bozulus Türkmenleri
Bozulus, Akkoyunlulardan kalma büyük kısmı Bayındır boyuna dayanan Türkmen halkına Osmanlı defter kayıtlarında verilen isimdir.[1]
Bu Türkmen boyları kış aylarında Mardin’in güneyinde ve Fırat nehri kıyılarında kışlamakta ve yaz aylarında Erzurum, Erzincan arasında yaylamaktaydılar. 1540 yılında Boz-Ulus Türkmenleri Dulkadirli boyu da dahil olmak üzere, 68 mücerred, 7325 evli ve toplam olarak 8013 vergi nüfusundan ibaret olup; Diyarbekir Türkmenleri, Dulkadır oymakları, Haleb Türkmenleri gibi başlıca üç koldan meydana gelmekteydi. 15.yy'dan itibaren Orta Anadolu'da özellikle Ankara'nın Balâ ilçesinde ve köylerinde, ayrıca Keskin ilçesi ve köylerinde yoğun olarak bulunmaktalar. 1699 yılından sonra da Batı Anadolu'ya Aydın ve Afyonkarahisar, Manisa şehirlerine ve Rumeli'ye iskan ettirilmiştir. Beşanlu (Turaliler- Durallar - ismiyle Kırcaali'de), Salarlu (Aynı isimle Bulgaristan'da), Karalu (Aynı isimle- Karalılar - Bulgaristan'da), Köçeklü (Aynı isimle Bulgaristan'da), Kürd Mihmadlu (Aynı isimle Yunanistan'da), Köpekli (Aynı isimle ve alt kollarının isimleriyle Yunanistan ve Bulgaristan'da), Gündüzlü (Aynı isimle Bulgaristan'da) köyleri bunlardan birkaçıdır.
Tunceli Türkmenleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Tunceli'de yer alan aşiretlerden karsan aşireti Oğuzların Üçok kolunun Bayındır boyuna mensuptur. Osmanlı Kayıtlarında Urfa ve çevresinde yaşayan "Karslu Aşireti" Aynı Olduğu düşünülmektedir.
Diyarbekir Türkmenleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Bozulus ve Halep Türkmenlerinin toplamıdır. Eski Akkoyunlular Devleti'nin sınırları içinde kalan topraklar üzerinde yerleşik veya yarı göçer olarak yaşayan ve başşehirleri Diyarbekir olan Türkmen oymaklarının birliğinin adıdır. Bu birliği meydana getiren teşekküllerin başında;
Alpavut, Avşar, Bayındır, Beğdili, Çavundur, Danişmendli, Bayat, Argın, Döğer, Dodurğa, Hamza - Hacılu, İzeddin -Hacılu, Karkın, Koca - Hacılu, Musulcalu, Haydarlı, İvaz, İshak, Yurtçu, Oğul - Beğlü, Hodik, Pürnek, Salarlu, Süleyman - Hacılu, Tabanlu, Şeyhlü adlarında oymaklardan meydana gelmekteydi.
Dulkadir Türkmenleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Dulkadiroğulları Beyliği'nin kuruluşundan beri yan yana yaşamış onlarla kader birliği yapmış olan ; Anamuslu, Avcı, Avşar, Çağırganlu, Cecelü, Cerit Sultan Hacılu, Çimenlü, Dokuz(Beşanlu), Dodurğa, Eymir, Gündeşlü, Şereflü(Şerefoğlu) [2], Karkın, Musacalu, Musa - Hacılı, Karalı(Karalu), Köçeklü, Kürd Mihmadlu, Küşne, Kızıl - Kocalı, Şam - Bayadı, Ağca - Koyunlu, Barak, Boynu - Yoğunlu, Çağırğanlu, Çimelü,Çöteler, Elçi, İmanlu - Afşarı, Neccarlu, Tatar Alilü, Tecirlü, Yaban - Eri gibi oymaklardan ibaretti.
Halep Türkmenleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Halep Türkmenlerinin, I. Süleyman devrindeki sayımlara göre (1540 yılındaki) sadece yerleşmiş olanların vergi nüfusu 9316'dır. Göçer olarak yaşayan boyların da sayılamadığı göz önüne alınırsa büyük bir nüfusa sahip olduğu görülür.
Bayat, Beğdili, Harbendelû, İnallu, Köpeklü - Avşarı, Gündüzlü - Avşarı gibi büyük teşekküller ile Acûrlu, Alayuntlu, Baha- dırlu, Büğdüz, Döğer, Eymür, Kara - Koyunlu, Karkın, Kıçı - lu, Kınık, Peçenek, Uç, gibi oymaklardan meydana gelmekteydi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Halil Erenoğlu'nun Emirdağ yazıları, SBL Yayıncılık, S.187
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 26 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Şubat 2024.
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
