BL Herculis değişeni
BL Herculis değişenleri, düşük aydınlatma gücü ve kütleli olan, sekiz günden daha kısa bir periyoda sahip tip II Sefelerin bir alt sınıfıdır.[2][3] Bu tür değişen yıldızlar, en kısa periyotlu yıldızlar için azalan yönde ve daha uzun periyotlu yıldızlar için artan yönde sıklıkla bir çıkıntı gösteren ışık eğrilerine sahip zonklayan yıldızlardır.[3] Diğer tip II Sefeler gibi bunlar da gökadanın halesinde ve küresel kümelerde bulunan çok yaşlı popülasyon II yıldızlarıdır.[4] BL Herculis değişenleri ayrıca diğer tip II Sefelerle karşılaştırıldığında W Virginis değişenlerinden daha kısa periyotlara sahip ve daha sönüktür. Zonklayan yıldızların parlaklıkları değiştikçe tayfsal sınıfları da değişir ve BL Herculis değişenleri normalde en parlak olduklarında A sınıfı, en sönük olduklarında ise F sınıfıdır.[5] Hertzsprung-Russell diyagramına yerleştirildiklerinde W Virginis ve RR Lyrae değişenleri arasında yer alırlar.[4]
Prototip yıldız BL Herculis'in büyüklüğü 1,3 günlük bir periyotta 9,7 ile 10,6 kadir aralığında değişir. Maksimum büyüklükleriyle birlikte en parlak BL Herculis değişenleri şunlardır:[5]
- VY Pyxidis, 7,7
- V553 Centauri, 8,2
- SW Tauri, 9,3
- RT Trianguli Australis, 9,4
- V351 Cephei, 9,5
- BL Herculis, 9,7
- BD Cassiopeiae, 10,8
- UY Eridani, 10,9
BL Herculis yıldızları çok geniş bir ışık eğrisi, sıcaklık ve aydınlatma gücü çeşitliliği gösterir ve AHB kısaltması yukarıdaki yatay kola atıfta bulunarak sınıfın üç alt bölümü tanımlanmıştır:[6][7][8]
- XX Virginis yıldızları (AHB1), maksimuma doğru çok hızlı yükselir ve düşük metalliğe sahiptir
- CW yıldızları (AHB2), W Virginis değişenleri, daha uzun periyotlar ve artan yönde çıkıntı
- BL Herculis yıldızları (AHB3), daha kısa periyotlar ve azalan yönde çıkıntı
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Light Curve". Hipparcos ESA. ESA. 3 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2022.
- ^ Wallerstein, George (2002). "The Cepheids of Population II and Related Stars". The Publications of the Astronomical Society of the Pacific. 114 (797). ss. 689-699. Bibcode:2002PASP..114..689W. doi:10.1086/341698.
- ^ a b Soszyński, I.; Udalski, A.; Szymański, M. K.; Kubiak, M.; Pietrzyński, G.; Wyrzykowski, Ł.; Szewczyk, O.; Ulaczyk, K.; Poleski, R. (2008). "The Optical Gravitational Lensing Experiment. The OGLE-III Catalog of Variable Stars. II.Type II Cepheids and Anomalous Cepheids in the Large Magellanic Cloud". Acta Astronomica. Cilt 58. s. 293. arXiv:0811.3636 $2. Bibcode:2008AcA....58..293S.
- ^ a b "The Masses and Pulsations of BL Herculis Variables" (PDF). Information Bridge. US Department of Energy, Office of Scientific and Technical Information. 2 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2013.
- ^ a b "General Catalogue of Variable Stars". GCVS. Institute of Astronomy of Russian Academy of Sciences and Sternberg State Astronomical Institute. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2013.
- ^ McNamara, D. H.; Pyne, M. D. (1994). "A Photometric Study of XX Virginis and V716 Ophiuchi". Publications of the Astronomical Society of the Pacific. Cilt 106. s. 472. Bibcode:1994PASP..106..472M. doi:10.1086/133402.
- ^ Diethelm, R. (1983). "A photometric classification of pulsating variables with periods between one and three days". Astronomy and Astrophysics. Cilt 124. s. 108. Bibcode:1983A&A...124..108D.
- ^ Diethelm, R. (1996). "Period changes of AHB1 variables". Astronomy and Astrophysics. Cilt 307. s. 803. Bibcode:1996A&A...307..803D.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]| Zonklayan |
|    .jpg) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Patlayan |
| |||||||||
| Kataklizmik |
| |||||||||
| Dönen |
| |||||||||
| Örten | ||||||||||
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
