Altaylar

Önemli nüfusa sahip bölgeler
Rusya	67.239
Diller
Altayca
Din
Tibet Budizmi, Tengricilik, Şamanizm

Altaylar, Türk halklarından biridir. Çoğunluğu Sibirya’daki Altay Cumhuriyeti ve Altay Kray’da yaşar. Tuva ve Moğolistan’da yaşayan Altaylar da vardır. Altaylar, Teleütler, Telengitler, Kara Tatarlar, Oyratlar gibi değişik adlarla da anılmışlardır.

Altaylar, MÖ 2. binyıldan başlayarak metal işlemede usta olarak bilinir. Altay halkı Ruslarla ilk kez 18. yüzyılda karşılaştılar. Çarlık döneminde Altay, Oyrot olarak adlandırıldı ve daha sonra bu addan hareketle Oyrot Özerk Bölgesi kuruldu. Pek çok Altaylının Rus votkasına alıştığı ve votkayı “ateş suyu” olarak adlandırdığı bilinir.

Altay halkı, yarı göçebe bir halktı. Hayvancılık ve avcılık yaşamlarının önemli bir parçasıydı. Bu halkın çoğunluğu Rusların etkisiyle yerleşik yaşama geçti. Altayların bir kısmı geleneksel inançları olan Şamanizme bağlıyken bir kısmı Ortodoks’tur. 1904 yılında, Rus yayılmacılığına tepki olarak Ak Ceng veya Burhanizm denilen bir dinsel hareket de gelişmiştir. Altay halkı için Tibet Budizmi ve Şamanizm önemli inançlardır. Altaylar, Altay Cumhuriyeti’nde tapınaklar bulunmadığı için hacca Tuva Cumhuriyeti veya Moğolistan’a gitmektedirler.

Altaylar, Altay Cumhuriyeti’nin nüfusunun sadece yüzde 31’ini oluştururlar. "Cayzaň" (Moğolca Zaysan sözcüğünden) kavramı da toplum içerisinde statü belirleyicisi olarak kullanılmıştır.

Altaylarda söök adı verilen soy birlikleri en temel yapılanmadır.

• Güney Altayları
  • Asıl Altaylar

    • 

      

      Maymalar
  • Telengitler
    • Tölösler
    • Çuylar
  • Teleütler
• Kuzey Altayları
  • Tubalar
  • Kumandılar
    • Turaçaklar
    • Soltonlar
    • Starobardinler
  • Çalkandular (Kuular)

• Altay dili
• Altay Dağları
• Altay Cumhuriyeti

• ALTAY TÜRKLERİNDE AKRABALIK, Yrd. Doç. Dr. Figen Güner Dilek, Çukurova Üniversitesi Türkoloji Bölümü

• Altay Destanlari Texas Tech University Destan Bölümü9 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.