İzzeddin el-Kassam
Doğum	19 Aralık 1882(1882-12-19) Cebele, Beyrut Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm	20 Kasım 1935 (52 yaşında) Filistin Mandası
Meslek	İmam

İzzeddin el-Kassâm (Arapça: عزّ الدين القسّام; tam adı Muhammed İzzüddîn b. Abdilkādir b. Mustafâ el-Kassâm; 1882, Cebele - 20 Kasım 1935), Britanya mandasındaki Filistin'in bağımsız ve İslâmî bir ülke olması için ilk harekete geçen Arap din alimi ve vaizdir.

Suriye'nin Lazkiye kasabasına bağlı Cebale köyünde doğdu. Ailesi son derece dindardı. Köy öğretmeni olan babası hayat görüşünün oluşmasında büyük rol oynamıştır. 14 yaşında köyünden ayrılarak Kahire'de El-Ezher Üniversitesi'ne kaydoldu ve burada Müslüman Kardeşler'e katıldı. Çok geçmeden kendi çevresini oluşturdu. Daha sonra köyüne dönen el-Kassam köyün camisinde imamlık yapmaya başladı. Vaazlarında İslâmî dirilişin ancak öze dönerek sağlanacağını, emperyalizmin en büyük düşman olduğunu dile getirdi. Kassam'ın ünü giderek tüm Suriye'ye yayılmaya başladı.

Kassâm, İtalyanların Libya'ya saldırmasının ardından gösteriler düzenledi ve halkı silahlı mücadeleye davet etti. O, Osmanlı ordusu için gönüllü askerler ve aileleri için bağış toplamaya başladı. Trablusgarp'a gönüllü birliklerle gitmek için hazırlandı, ancak Balkan Savaşı'nın başlaması ve İtalyanlarla anlaşma yapılması nedeniyle geri döndü. I. Dünya Savaşı'nın başlamasıyla birlikte Kassâm, Osmanlı ordusunda savaşmak için başvurdu ve cephede garnizon imamı olarak görev yaptı. Ortadoğu'nun Osmanlı İmparatorluğu'ndan ayrılması meselesiyle ilgili olarak, Kassâm Cebele'ye döndü ve bir halk ordusu kurdu. Savaştan sonra, Fransızların Suriye'yi işgal etmeleri üzerine Ömer el-Baytâr ile birlikte direniş hareketini başlattı. Ancak Fransızlar tarafından idam edilmek istendiği için Filistin'e kaçtı ve Hayfa'ya yerleşti.

Filistin topraklarının Yahudi göçmenlerce satın alınmasına ya da işgal edilmesine şiddetle karşı çıktı. Hayfa'daki İslâmî bir okulda öğretmenlik yapmaya başladı ve Genç Müslümanlar Birliği'ne katıldı. Burada tesadüf eseri Filistin ulusal savaşına önderlik eden el-Fetih'in fikir babası Hacı Emin el-Hüseyni ile tanıştı. Ancak onun milliyetçi fikirlerinden uzaktı. Yıllar sonra Hacı Emin ve el-Kassam'ın fikir önderliğini yaptığı hareketler, Filistin Kurtuluş Örgütü ve HAMAS haline dönüştü ve birbirlerine rakip olmaya devam etti.

Şeyh İzzeddin el-Kassam, Fransız işgaline karşı direnmek amacıyla küçük askeri hücreler kurdu. Lübnan-Filistin sınırında gerilla savaşı başlattı.

El-Kassam'ın silahlı mücadelesi Filistin'de bir Yahudi devleti kurulmasını destekleyen İngiltere'yi rahatsız ediyordu. 1935 yılında el-Kassam bölgede dolaşırken 500 İngiliz askeri tarafından kuşatıldı ve öldürüldü.

Ölümünden sonra başlattığı isyanın başarısız olmasına karşın İzzeddin el-Kassam bir efsane haline gelmiştir. Cenazesi binlerce insanın katılımıyla devasa bir ulusal bütünlük gösterisine dönüşmüştür.^[1]

HAMAS'ın İzzeddin el-Kassam Tugayları onun adı verilmiştir. Yine HAMAS'ın kullandığı Kassam roketleri adını kendisinden almaktadır.

• Erdin, Murat (1999). Hizbullah ve Hamas. İstanbul: Sarmal Yayınevi. ISBN 975-8304-33-X.