Çok eşlilik
| Makale serilerinden |
| İlişkiler (Ana hat) |
|---|
 |
Çok eşlilik veya poligami, bir kimsenin aynı esnada birden fazla kişiyle evli ya da birlikte olmasıdır.[1] Terim çok karılılık (polijini), çok kocalılık (poliandri), eşcinsel çok eşlilik ve grup evliliği durumlarını kapsamakla birlikte -yaygın olması nedeniyle- genellikle polijini ile eşanlamlı olarak kullanılır.[2]
Bazı din ve kültürlerde kabul edilen bir durum olan poligami, pek çok ülkede kanunen suçtur. Poligaminin serbest veya yaygın olduğu ülkelerde ekseriyetle polijini (çok karılılık) görülür. Birleşmiş Milletler; insan haysiyetine ve eşitliğine aykırı olduğu gerekçesiyle, poligaminin engellenmesi için devletler nezdinde çağrıda bulunur.[3]
Sosyobiyoloji ve zooloji terimi olarak çok eşlilik, birden fazla eş ile çiftleşme davranışları için kullanılan genel bir terimdir.
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkçeye Fransızca polygamie'den geçen kavramın kökeni Yunanca polus (çok) ve gamos (evlilik) sözcükleridir.[4] -jini eki Yunanca gunê (kadın) ve -andri ise andr (erkek) sözcüklerinden gelir.[5]
Yaygınlık
[değiştir | kaynağı değiştir]1980 basımı Ethnographic Atlas kitabının listelediği 1,231 toplumdan, 186'sının tek eşli, 453'ünün nadiren polianjik, 588'inin sıkça polianjik ve 4'ünün poliandrik toplumlar olduğunu ortaya koymuştur.[6] Poliandri sadece Himalayalar'da bulunan dağ toplumlarında gözlemlenmiştir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Sözlük tanımı". dictionary.com (İngilizce). 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020.
- ^ "polygamy." Encyclopædia Britannica Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2012.
- ^ General Comment No. 28: Equality of rights between men and women (article 3) 30 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesi. 2000.
- ^ "poligami." Güncel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu. Erişim: 24 Haziran 2013
- ^ "polygamy, polygyny, polyandry." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
- ^ Ethnographic Atlas Codebook 18 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. derived from George P. Murdock’s Ethnographic Atlas recording the marital composition of 1,231 societies from 1960 to 1980.
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
