แอ็บบา (ᎪᗺᗷᎪ)
แอ็บบาในปี 1974 (จากซ้าย) เบนนี อันเดอซัน, อันนี-ฟริด ลิงสตัด (ฟรีดา), อังเนียตา เฟ็ลต์สกูก และ บยอร์น อุลเวียส
ข้อมูลพื้นฐาน
รู้จักในชื่อ	บยอร์น & เบนนี, อังเนียตา & อันนี-ฟริด (ฟรีดา) (1972–1973)
ที่เกิด	สต็อกโฮล์ม ประเทศสวีเดน
ช่วงปี	1972–ปัจจุบัน
ค่ายเพลง	โพลาร์ โพลิโดร์ แอทแลนทิก เอพิก อาร์ซีเอ วิกเตอร์ โวฆ ซันไชน์
สมาชิก	อังเนียตา เฟ็ลต์สกูก บยอร์น อุลเวียส เบนนี อันเดอร์สซัน อันนี-ฟริด ลิงสตัด
เว็บไซต์	abbasite.com

แอ็บบา (ABBA; /ˈæbə/ ab-ə, ภาษาสวีเดน: [ˈâbːa]) เป็นวงดนตรีป็อปสัญชาติสวีเดน ตั้งวงขึ้นในสต็อกโฮล์มเมื่อปี 1972 โดยอังเนียตา เฟ็ลต์สกูก, บยอร์น อุลเวียส, เบนนี อันเดอร์สซัน และ อันนิ-ฟริด ลิงสคัด ชื่อวงมาจากอักษรย่อ จากอักษรแรกของชื่อสมาชิกแต่ละคน แอ็บบาเป็นวงดนตรีหนึ่งที่ประสบความสำเร็จสูงสุดในเชิงพาณิชย์วงหนึ่งในประวัติศาสตร์ดนตรีป็อป มีผลงานเพลงอยู่บนอันดับต้น ๆ ของชาร์ตมาตลอดตั้งแต่ปี 1974 ถึง 1983 ในปี 1974 แอ็บบาเป็นวงดนตรีชาวสวีเดนวงแรกที่ชนะยูโรวิชั่น ซึ่งชนะด้วยผลงานเพลง "วอเตอร์ลู" เพลงซึ่งในปี 2005 ได้รับเลือกให้เป็นเพลงที่ดีที่สุดในประวัติศาสตร์ของการแข่งขันยูโรวิชั่นเนื่องในโอกาสครบรอบ 50 ปีของการประกวด^[4]

ในช่วงปีซึ่งวงดำเนินผลงานอยู่หลัก ๆ นั้นประกอบด้วยคู่สมรสสองคู่: เฟ็ลต์สกูก กับ อุลเวียส และ ลิงสตัด กับ อันเดอร์สซัน แต่ด้วยความนิยมในวงที่สูงขึ้นอย่างมาก ชีวิตส่วนตัวของสมาชิกก็ได้รับผลกระทบอย่างหนักจนในที่สุดทำให้ทั้งสองคู่เลิกรากัน การเปลี่ยนแปลงในความสัมพันธ์นี้ต่อมาสะท้อนผ่านในผลงานเพลงที่เปลี่ยนในยุคหลัง ๆ ซึ่งมีเนื้อร้องที่มืดแและออกไปทางการใคร่ครวญตนเอง^[5] หลังการยุบวง อันเดอร์สซันและอุลเวียสประสบความสำเร็จในสายงานแต่วดนตรีสำหรับการแสดงบนเวที^[6][7] ส่วนลิงสตัดกับเฟ็ลต์สกูกยังคงดำเนินหน้าสายงานแสดงเดี่ยว^[8][9]

สิบปีหลังการยุบวง อัลบัมรวมเพลง แอ็บบาโกลด์ ได้ถูกปล่อยออกมาและกลายเป็นอัลบัมขายดีทั่วโลก ในปี 1999 ดนตรีของแอ็บบาถูกนำไปใช้ในละครดนตรีที่ประสบความสำเร็จอย่างสูงไปทั่วโลก มามามิอา! และภาพยนตร์ปี 2008 ในชื่อเดียวกัน ก็เป็นภาพยนตร์ที่มีรายได้สูงสุดในสหราชอาณาจักรประจำปี ภาพยนตร์ภาคต่อ มามามิอา เฮียร์วีโกอะเกน ปล่อยในอีก 10 ปีให้หลังในปี 2018 ที่ซึ่งปีเดียวกันวงแอ็บบามีรายงานว่ากำลังอัดเพลงใหม่จำนวนสองเพลงหลังขาดการเคลื่อนไหวมาเป็นเวลากว่า 35 ปี^[10][11]

แอ็บบาเป็นศิลปินดนตรีที่ขายดีที่สุดในโลกวงหนึ่ง ด้วยผลงานเพลงถูกจำหน่ายไปประมาณ 200 ล้านฉบับทั่วโลก^[12] ในปี 2012 แอ็บบาได้รับการจัดอันดับอยู่ที่แปดสำหรับศิลปินที่ขายดีที่สุดในสหราชอาณาจักรด้วยยอดจำหน่ายซิงเกิลสูงถึง 11.2 ล้านแผ่น^[13] และได้รับการยอมรับเป็นส่วนหนึ่งของหอเกียรติยศร็อกแอนด์โรลในปี 2010 และในปี 2015 เพลง "Dancing Queen" ได้รับการยอมรับโดยเรเคิดดิงอะคาเดมีให้เป็นเพลงในหอเกียรติยศแกรมมี^[14]

สตูดิโออัลบัม

• ริงริง (1973)
• วอเตอร์ลู (1974)
• แอ็บบา (1975)
• อะไรวัล (1976)
• เดอะอัลบัม (1977)
• วูเลซ-วู (1979)
• ซูเปอร์ทรูเปอร์ (1980)
• เดอะวิซิเตอร์ (1981)
• โวเยจ (2021)

• 1973: สวีดิชโฟล์กพาร์คทัวร์
• 1974–1975: ทัวร์ยุโรป
• 1977: ทัวร์ยุโรปและออสเตรเลีย
• 1979–1980: แอ็บบา: เดอะทัวร์

• Palm, Carl Magnus (2001). Bright Lights, Dark Shadows: The Real Story of ABBA. London: Omnibus. ISBN 978-0-7119-8389-2.

• "ABBA – 5 Years". Billboard. 8 September 1979. pp. 23–46.
• Benny Andersson, Björn Ulvaeus, Judy Craymer: Mamma Mia! How Can I Resist You?: The Inside Story of Mamma Mia! and the Songs of ABBA. Weidenfeld & Nicolson, 2006
• Carl Magnus Palm. ABBA – The Complete Recording Sessions (1994)
• Carl Magnus Palm (2000). From "ABBA" to "Mamma Mia!" ISBN 1-85227-864-1
• Elisabeth Vincentelli: ABBA Treasures: A Celebration of the Ultimate Pop Group. Omnibus Press, 2010, ISBN 9781849386463
• Oldham, Andrew, Calder, Tony & Irvin, Colin (1995) "ABBA: The Name of the Game", ISBN 0-283-06232-0
• Potiez, Jean-Marie (2000). ABBA – The Book ISBN 1-85410-928-6
• Simon Sheridan: The Complete ABBA. Titan Books, 2012, ISBN 9781781164983
• Anna Henker (ed.), Astrid Heyde (ed.): Abba – Das Lexikon. Northern Europe Institut, Humboldt-University Berlin, 2015 (German)
• Steve Harnell (ed.): Classic Pop Presents Abba: A Celebration. Classic Pop Magazine (special edition), November 2016

• A for ABBA. BBC, 20 July 1993
• Thierry Lecuyer, Jean-Marie Potiez: Thank You ABBA. Willow Wil Studios/A2C Video, 1993
• Barry Barnes: ABBA − The History. Polar Music International AB, 1999
• Chris Hunt: The Winner Takes it All − The ABBA Story. Littlestar Services/lambic Productions, 1999
• Steve Cole, Chris Hunt: Super Troupers − Thirty Years of ABBA. BBC, 2004
• The Joy of ABBA. BBC 4, 27 December 2013 (BBC page)
• Carl Magnus Palm, Roger Backlund: ABBA – When Four Became One. SVT, 2 January 2012
• Carl Magnus Palm, Roger Backlund: ABBA – Absolute Image. SVT, 2 January 2012
• ABBA – Bang a boomerang. ABC 1, 30. Januar 2013 (ABC page)
• ABBA: When All Is Said and Done, 2017
• Thank you for the music . Sunday Night (7 News), 1 October 2019

แม่แบบ:Commons+cat

• เว็บไซต์ทางการ
• แม่แบบ:Rockhall
• Owen Gleibermann: The Secret Majesty of ABBA: They Were the Feminine Pop Opera of Their Time. Variety, 22 July 2018
• Barry Walters: ABBA's Essential, Influential Melancholy. NPR, 23 May 2015
• Jackie Mansky: What’s Behind ABBA’s Staying Power?. Smithonian, 20 July 2018
• ABBAinter.net TV-performances archive
• แอ็บบา ผลงานเพลงที่ดิสคอกส์
• ABBA Songs – ABBA Album and Song details.
• Abba – The Articles – extensive collection of contemporary international newspaper and magazine articles on Abba

ฐานข้อมูลการควบคุมรายการหลักฐาน
นานาชาติ	ISNI VIAF
ประจำชาติ	นอร์เวย์ สเปน ฝรั่งเศส BnF data เยอรมนี อิสราเอล ฟินแลนด์ สหรัฐ สวีเดน ลัตเวีย เช็กเกีย ออสเตรเลีย โปแลนด์
วิชาการ	CiNii
ศิลปิน	รางวัลแกรมมี มิวสิกเบรนซ์
ประชาชน	Trove
อื่น ๆ	SNAC IdRef