เชียงรุ่ง
เชียงรุ่ง 景洪市 · ကျိုင်းဟုံ ·  ຊຽງຮຸ່ງ | |
|---|---|
นครระดับอำเภอ | |
 ภาพมุมสูงเมืองเชียงรุ่ง | |
.png) ที่ตั้งของเมืองเชียงรุ่ง (สีชมพู) ภายในจังหวัดสิบสองปันนา (สีเหลือง) มณฑลยูนนาน | |
| พิกัด: 22°00′32″N 100°47′49″E / 22.009°N 100.797°E | |
| ประเทศ | สาธารณรัฐประชาชนจีน |
| มณฑล | ยูนนาน |
| จังหวัด | สิบสองปันนา |
| GB/T 2260 CODE[1] | 532801 |
| พื้นที่ | |
| • นครระดับอำเภอ | 7,133 ตร.กม. (2,754 ตร.ไมล์) |
| ความสูง | 558 เมตร (1,831 ฟุต) |
| ประชากร (ค.ศ. 2010)[2] | |
| • นครระดับอำเภอ | 519,935 คน |
| • ความหนาแน่น | 73 คน/ตร.กม. (190 คน/ตร.ไมล์) |
| • เขตเมือง | 205,000 คน |
| เขตเวลา | UTC+8 (มาตรฐานจีน) |
| รหัสไปรษณีย์ | 666100[3] |
| รหัสพื้นที่ | 0691[3] |
| ภูมิอากาศ | Aw |
| เว็บไซต์ | www |
| 1สำนักงานสถิติมณฑลยูนนาน [1] 2Xishuangbanna Gov. [2] 3Yunnan Portal [3] | |
เชียงรุ่ง หรือในภาษาจีนทับศัพท์เป็น จิ่งหง หรือออกเสียงในภาษาไทลื้อว่า เจงฮุ่ง (พม่า: ကျိုင်းဟုံ; จีน: 景洪; พินอิน: Jǐnghóng; ไทลื้อ: ᨩ᩠ᨿᨦᩁᩩ᩵ᨦ; ไทยถิ่นเหนือ: ᨩ᩠ᨿᨦᩁᩩ᩵ᨦ; ลาว: ຊຽງຮຸ່ງ) เป็นนครระดับอำเภอ และเมืองหลวงของจังหวัดปกครองตนเองชนชาติไท สิบสองปันนา มณฑลยูนนาน ตอนใต้ของประเทศจีน มีชายแดนทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ติดกับประเทศพม่า และทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ติดกับประเทศลาว
ที่มาของชื่อ
ที่มาชื่อนั้น มีตำนาน "พะเจ่าเหลบโหลก" (พระเจ้าเลียบโลก)[4] อยู่ว่า เมื่อครั้งองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จเหินฟ้าเลียบโลกมาโปรดสัตว์ถึงยังดินแดนริมฝั่งแม่น้ำของ (ภาษาไทลื้อ เรียกว่า น้ำของ ภาษาจีน เรียก หลานชาง คำว่าน้ำโขงจึงไม่มีในภาษาไทลื้อ) ในอาณาจักรของชาวไทลื้อแห่งนี้ ก็เป็นเวลารุ่งอรุณของวันใหม่พอดี จึงเรียกแห่งนี้ว่า "เชียง" ที่แปลว่า "เมือง" และ "รุ่ง" ที่แปลว่า "รุ่งอรุณ" ว่า "เชียงรุ่ง" จึงแปลได้ว่าเมืองแห่งรุ่งอรุณอันสดใส[5]
เชียงรุ่ง หากเทียบภาษา และสำเนียงไทลื้อแล้ว จะออกเสียงว่า "เจงฮุ่ง" ซึ่งหมายถึง เมืองแห่งรุ่งอรุณ คำว่า "เชียงรุ่ง" นั้นเป็นการเลียนในภาษาของชาวบางกอกเสียง ฮ จะเปลี่ยนเป็น ร เช่นคำว่า เฮา ในภาษาเหนือกลายมาเป็น เรา ในสำเนียงชาวบางกอก ภาษาเมื่อเทียบภาษาของชาวไทลื้อ เทียบสำเนียงภาษาไทลื้อแล้ว จะได้ความหมายดังนี้
- ฮุง แปลว่า ตะไคร่น้ำ (หากฮุง) มีลักษณะสีเหลือง อาศัยอยู่บริเวณที่เป็นตาน้ำ หรือบ่อน้ำตามริมห้วย
- ฮุ่ง แปลว่า เวลารุ่งเช้า (ยามค่ำคืนฮุ่ง) สว่าง แจ้ง (น.) ต้นละหุ่ง ผลของลูกละหุ่ง หรือ
- ฮุ้ง แปลว่า นกชนิดหนึ่ง เป็นประเภทเดียวกับเหยี่ยว (ส่วนรุ้ง หรือ สายรุ้ง ที่เกิดบนฟ้านั้นชาวลื้อเรียกว่าแมงอี่ฮุม)
- ภาษาไทลื้อไม่มีคำว่ารุ้ง การเรียกชื่อเมืองเชียงรุ้ง นั้นจึงไม่ถูกต้อง เพราะภาษาไทลื้อ ออกเสียงว่า เจงฮุ่ง (เดิม อาจออกเสียงว่า เจียงฮุ่ง แต่ปัจจุบัน (พ.ศ. 2552) อาจได้รับอิทธิพลจากการออกเสียงในภาษาจีนกลาง) เมื่อเทียบกับภาษาเขียนแล้วเชียงรุ่งในอักษรลื้อ ใช้ตัว ร แต่อ่านออกเสียงตัว ฮ ซึ่งการเรียกชื่อเมืองเชียงรุ่งในศัพท์ภาษาไทยนั้นจึงถูกต้องที่สุด[6][7]
อีกหนึ่งความเห็น เชื่อว่า "เชียงรุ่ง" ได้ชื่อมาจาก ตำนาน เรื่อง ท้าวฮุ่ง ท้าวเจือง ซึ่งขยายอำนาจจากเมืองพะเยาไปเมืองเงินยางเชียงแสน (อำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย) จนถึงตอนใต้ของยูนนานที่สิบสองพันนา (จึงมีชื่อเมืองว่าเชียงรุ่ง หรือเจียงฮุ่ง จาก นามท้าวฮุ่ง)[8]
ภูมิศาสตร์
เมืองเชียงรุ่งตั้งอยู่ละหว่างละติจูด 21°27' ถึง 22°36' เหนือ และลองจิจูด 100°25' ถึง 101°31' ตะวันออก ติดต่อกับเมืองผูเอ่อร์ทางทิศเหนือ อำเภอเมืองล้าทางทิศตะวันออก และอำเภอเมืองฮายทางทิศตะวันตก รวมทั้งติดต่อกับรัฐฉานของประเทศพม่าทางทิศใต้ มีเทือกเขาเหิงต้วน (เหิงตฺวั้น) กั้นทางทิศใต้ของเมือง และมีแม่น้ำโขง (ในประเทศจีนเรียกแม่น้ำหลานชาง) ไหลผ่านเมืองไปทางตะวันออกเฉียงใต้ไปยังประเทศลาวและประเทศพม่า
สภาพอากาศตอนบนเป็นเขตอบอุ่นและตอนล่างเป็นเขตอุ่นชื้น มีความชื้นมากในฤดูมรสุม และแห้งมากในฤดูหนาว ชั่วโมงแดดต่อปีก็คือ 1,800–2,300 ชั่งโมง อุณหภูมิเฉลี่ย 18.6 °C – 21.9 °C และ ปริมาณฝนเฉลี่ย 1,200–1,700 มิลลิเมตร/ปี[9]
ประชากร
เมืองเชียงรุ่งนั้น มีประชากรเป็นชาวไทลื้อเป็นหลัก โดยประชากรชนเผ่าต่าง ๆ รวมทั้งชาวจีนฮั่นและที่ไม่ใช่ชาวไท ผลสำรวจเมื่อปี พ.ศ. 2545 เชียงรุ่งมีประชากร 249,721 คน หรือประมาณร้อยละ 67.27 ของทั้งหมด ส่วนชาวไทนั้นมีร้อยละ 35 ของทั้งหมด มีชาวฮั่น 121,511 คน และ ร้อยละ 32.73 ของทั้งหมด[10]
การขนส่ง
- ท่าอากาศยานกาดทรายสิบสองพันนา เป็นท่าอากาศยานที่ใหญ่ที่สุดอันดับ 2 ในมณฑลยูนนาน ตั้งอยู่ห่างจากใจกลางเมืองประมาณ 5 กิโลเมตร
- เมืองเชียงรุ่งมีศูนย์กลางขนส่งสาธารณะที่ใหญ่ที่สุดในสิบสองปันนา เชื่อมต่อไปยังเมืองข้างเคียง ตำบล และหมู่บ้านต่าง ๆ
- ทางหลวงจีนหมายเลข 214
- ทางหลวงจีนหมายเลข 213
- ทางหลวงเอเชียสาย 3
- ทางด่วนคุนหมิง–กรุงเทพ
- ลำดับเวลา
- พ.ศ. 2497 (ค.ศ. 1954) เปิดถนนเชื่อมระหว่างคุนหมิง–เชียงรุ่ง
- พ.ศ. 2508 (ค.ศ. 1965) เปิดใช้สะพานข้ามแม่น้ำโขง
- พ.ศ. 2533 (ค.ศ. 1990) เปิดทำการสนามบินสิบสองปันนา ใช้เวลาเพียง 45 นาทีในการเดินทางระหว่างคุนหมิงกับเชียงรุ่ง
อ้างอิง
- ↑ "中华人民共和国国家统计局 >> 行政区划代码". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-02-21. สืบค้นเมื่อ 2009-01-29.
- ↑ "According to 2010 China National Census". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-03-25. สืบค้นเมื่อ 2018-12-14.
- ↑ 3.0 3.1 Area Code and Postal Code in Yunnan Province เก็บถาวร 2007-11-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ↑ https://www.youtube.com/watch?v=67wnbcD8G18&t=1802s&ab_channel=โยธินคำแก้ว
- ↑ อาณาจักรเชียงรุ่งหรือสิบสองปันนา
- ↑ Civility and Savagery: Social Identity in Tai States. Turton, Andrew. Routledge, 2000. (ISBN 0700711732)
- ↑ Asian Borderlands: The Transformation of Qing China's Yunnan Frontier. Patterson Giersch, Charles. Harvard University Press, 2006. (ISBN 0674021711)
- ↑ http://www.sujitwongthes.com/wp-content/uploads/2016/05/language.pdf
- ↑ 景洪城市介绍
- ↑ "欢乐共享 与傣族人民一同放飞心情(2)". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-04-14. สืบค้นเมื่อ 2015-12-22.
แหล่งข้อมูลอื่น
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
