อาคารไปรษณีย์กลาง
General Post Office Grand Postal Building
อาคารไปรษณีย์กลาง ในเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2566
ข้อมูลทั่วไป
ประเภท	ที่ทำการไปรษณีย์
สถาปัตยกรรม	สถาปัตยกรรมสากล อลังการศิลป์
เมือง	2 ถนนเจริญกรุง แขวงบางรัก เขตบางรัก กรุงเทพมหานคร 10500
ประเทศ	ประเทศไทย
พิกัด	13°43′37″N 100°30′56″E / 13.72694°N 100.51556°E / 13.72694; 100.51556
เริ่มสร้าง	24 มิถุนายน พ.ศ. 2483[1]
ผู้สร้าง	กรมไปรษณีย์โทรเลข
ข้อมูลทางเทคนิค
โครงสร้าง	ก่ออิฐถือปูน
การออกแบบและการก่อสร้าง
สถาปนิก	จิตรเสน อภัยวงศ์ พระสาโรชรัตนนิมมานก์ (สาโรช สุขยางค์)
วิศวกร	เอ็ช เฮอรมัน[2]

อาคารไปรษณีย์กลาง หรือ ไปรษณีย์กลาง บางรัก เป็นอาคารที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ในพื้นที่เขตบางรัก กรุงเทพมหานคร เคยเป็นสถานกงสุลอังกฤษและที่ว่าการกรมไปรษณีย์โทรเลข ตัวอาคารมีลักษณะแบบสถาปัตยกรรมสากลและอลังการศิลป์ (art deco) จิตรเสน อภัยวงศ์ และพระสาโรชรัตนนิมมานก์ (สาโรช สุขยางค์) เป็นผู้ออกแบบ^[3]

ปัจจุบัน อาคารใช้เป็นพื้นที่จัดแสดงนิทรรศการของไปรษณีย์ไทย ไปรษณีย์เขตบางรัก และสำนักงานใหญ่ของศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ

บุคคลทั่วไปสามารถชมภายในอาคารส่วนโถงตรงกลางซึ่งใช้จัดแสดงนิทรรศการหมุนเวียนของไปรษณีย์ไทย และสามารถเข้าชมศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบในส่วนสาธารณะ ได้แก่ ห้องจัดนิทรรศการบริเวณด้านหลังของอาคาร และสวนดาดฟ้าสาธารณะ (public rooftop garden) ส่วนที่เหลือนั้นสงวนไว้สำหรับสมาชิกของศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบเท่านั้น^[4]

ด้านบนของอาคารประดับด้วยรูปสลักครุฑสีชมพูอิฐห้อยพวงมาลาเท้างุ้ม ขนาด 2 เท่าคนจริง ซึ่งเป็นผลงานที่ศาสตราจารย์ศิลป์ พีระศรี สร้างขึ้นในปี พ.ศ. 2486 เชื่อกันว่า ในช่วงสงครามมหาเอเชียบูรพา อาคารแห่งนี้รอดพ้นจากการถูกการระเบิดทำลายได้อย่างปาฏิหาริย์ด้วยอิทธิฤทธิ์ของครุฑดังกล่าว^[5]

ด้านหน้าอาคารมีลานกว้างสาธารณะที่ผู้คนในพื้นที่นิยมมาออกกำลังกายและพักผ่อนช่วงเย็น ตรงกลางของลานประดิษฐานพระรูปสมเด็จพระราชปิตุลา บรมพงศาภิมุข เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ กรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช ผู้ก่อกำเนิดกิจการไปรษณีย์โทรเลขของไทย

ในปัจจุบันอาคารไปรษณีย์กลางมีการจัดสรรพื้นที่เพื่อใช้งานดังนี้ (ข้อมูล ณ เดือนสิงหาคม พ.ศ. 2561)^{[ต้องการอ้างอิง]}

• ส่วนตรงกลางของอาคารเป็นโถงจัดแสดงนิทรรศการหมุนเวียนของไปรษณีย์ไทย
• อาคารปีกทิศเหนือ ชั้น 1 เป็นที่ตั้งของที่ทำการไปรษณีย์ เขตบางรัก

• อาคารปีกทิศใต้
  • ชั้น 1: ทางเข้าหลักของศูนย์ และร้านค้าของศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ
  • ชั้น 2: ห้องประชุม ห้องประชุมเชิงปฏิบัติการ ห้องจัดนิทรรศการ
  • ชั้น 3-4: สำนักงานของศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ
  • ชั้น 5: สวนดาดฟ้าสาธารณะ และส่วนเชื่อมต่อกับอาคารด้านหลัง
• อาคารด้านหลัง
  • ชั้น 1: ทางเข้าด้านหลังของศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ และห้องจัดนิทรรศการ
  • ชั้น 2: แมตทีเรียลคอนเน็กซ์ซันเซ็นเตอร์ (Material ConneXion® Centre) ห้องสมุดวัสดุเพื่อการออกแบบของศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ
  • ชั้น 3: แฟ็บคาเฟ่ (Fab Cafe) และพื้นที่จัดการประชุมเชิงปฏิบัติการ
  • ชั้น 4: ทีซีดีซีรีซอร์ซเซ็นเตอร์ (TCDC Resource Centre) ห้องสมุดด้านการออกแบบ และ โค-เวิร์กกิงสเปซ (Co-Working space)
  • ชั้น 5: ทีซีดีซีรีซอร์ซเซ็นเตอร์ (TCDC Resource Centre) ห้องสมุดด้านการออกแบบ, โค-เวิร์กกิงสเปซ (Co-Working space), และสวนดาดฟ้าสำหรับสมาชิก (private rooftop garden)

นอกจากนี้ ด้านหลังของอาคารยังมีท่าเรือสำหรับข้ามแม่น้ำเจ้าพระยาไปไอคอนสยาม อีกด้วย

• 
  ส่วนบริการไปรษณีย์ ภายในโถงกลาง (ห้องไปรษณีย์นฤมิต) ชั้น 1 ฝั่งติดกับปีกเหนือของอาคาร
• 
  ทางเข้าศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ
• 
  พญาครุฑบนดาดฟ้าอาคาร
• 
  พระรูปสมเด็จพระราชปิตุลา บรมพงศาภิมุข เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ กรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช

ด ค ก เขตบางรัก
แขวง	บางรัก มหาพฤฒาราม สีลม สี่พระยา สุริยวงศ์
ประวัติศาสตร์	จังหวัดพระนคร อำเภอบางรัก เขตบางรัก บ้านสาทร ศุลกสถาน อาคาร อีสต์ เอเชียติก ซอยประตูชัย เหตุการณ์ร่วมสมัย เหตุการณ์บุกยึดสถานทูตพม่า พ.ศ. 2542
ภูมิศาสตร์	แม่น้ำเจ้าพระยา คลองผดุงกรุงเกษม คลองสาทร
เศรษฐกิจ	คมนาคม ทางพิเศษศรีรัช ถนน พระรามที่ 4 สีลม สาทรเหนือ นราธิวาสราชนครินทร์ เจริญกรุง สี่พระยา สุรวงศ์ นเรศ ทรัพย์ มหาเศรษฐ์ มเหสักข์ คอนแวนต์ ทางพิเศษศรีรัช รายชื่อทางแยก สะพานสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช รถไฟฟ้าบีทีเอส สายสีลม ศาลาแดง ช่องนนทรี เซนต์หลุยส์ สุรศักดิ์ สะพานตากสิน รถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล หัวลำโพง สามย่าน สีลม รถโดยสารประจำทางด่วนพิเศษ สายช่องนนทรี-ราชพฤกษ์ เรือด่วนเจ้าพระยา สาทร โอเรียนเต็ล วัดม่วงแค ธุรกิจ ศูนย์การค้า โรบินสัน บางรัก สีลม คอมเพล็กซ์ เซ็นทรัล พาร์ค ซอยละลายทรัพย์ อาคารสำนักงาน จิวเวลรี่ เทรด เซ็นเตอร์ สำนักงานใหญ่ธนาคารกรุงเทพ คิง เพาเวอร์ มหานคร บ้านสีลม โรงแรม ดุสิตธานี พ.ศ. 2513–2562 พ.ศ. 2567–ปัจจุบัน แมนดาริน โอเรียนเต็ล ดับเบิ้ลยู แชงกรี-ลา รอยัล ออคิด เชอราตัน บ้านสุริยาศัย
สังคม	การศึกษา โรงเรียน พุทธจักรวิทยา สตรีมหาพฤฒาราม กรุงเทพคริสเตียนวิทยาลัย อัสสัมชัญ อัสสัมชัญคอนแวนต์ อัสสัมชัญศึกษา เซนต์โยเซฟคอนเวนต์ ปวโรฬาร กว่างเจ้า วัดหัวลำโพง วิทยาลัยนานาชาติ มหาวิทยาลัยศิลปากร วิทยาลัยสารพัดช่างสี่พระยา เลอ กอร์ดอง เบลอ พิพิธภัณฑ์ชาวบางกอก ห้องสมุดเนียลสัน เฮส์ หน่วยงานราชการ อาคารไปรษณีย์กลาง ศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ อาคารโทรคมนาคมบางรัก บางรัก ริเวอร์วิว ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ สถานทูต ฝรั่งเศส โปรตุเกส รัสเซีย เบลเยียม กรีซ แคนาดา คาซัคสถาน ซาอุดีอาระเบีย พม่า คุณภาพชีวิต โรงพยาบาล เลิดสิน กรุงเทพคริสเตียน บีเอ็นเอช มเหสักข์ วัฒนธรรม วัดมหาพฤฒาราม วัดหัวลำโพง วัดพระศรีมหาอุมาเทวี อาสนวิหารอัสสัมชัญ คริสตจักรไคร้สตเชิชกรุงเทพ มัสยิดฮารูณ มัสยิดบ้านอู่ สุสานจีนบาบ๋า สุสานฮกเกี้ยน สุสานและฌาปนสถานสมาคมจีนแคะ
หมวดหมู่

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ อาคารไปรษณีย์กลาง

13°43′37″N 100°30′56″E / 13.72694°N 100.51556°E / 13.72694; 100.51556