อะลาดิน
กำกับ	จอห์น มัสเคอร์ รอน คลีเมนต์ส
บทภาพยนตร์	รอน คลีเมนต์ส จอห์น มัสเคอร์ เท็ด เอลเลียต เทอร์รี่ รอสซิโอ
เนื้อเรื่อง	เบิร์นนี่ แมททินสัน โรเจอร์ อัลเลอร์ส ดาน จิ๊บเปส เควิน ฮาร์กี้ ซู นิโคลส์ ฟรานซิส เกลบาส ดาร์เรล รูนี่ย์ แลร์รี่ เลเกอร์ เจมส์ ฟูจิอิ เคิร์ก แฮนสัน เควิน ลิมา รีเบคก้า รีส เดวิด เอส. สมิธ คริส แซนเดอร์ส ไบรอัน พิเมนทัล แพทริค เอ. เวนทูรา
สร้างจาก	อะลาดิน จาก อาหรับราตรี[a]
อำนวยการสร้าง	จอห์น มัสเคอร์ รอน คลีเมนต์ส
นักแสดงนำ	สกอตต์ ไวน์เกอร์ โรบิน วิลเลียมส์ ลินดา ลาร์กิน โจนาธาน ฟรีแมน แฟรงค์ เวลเกอร์ กิลเบิร์ต ก็อตต์ฟรีด ดักลาส ซีล
ตัดต่อ	เอช. ลี ปีเตอร์สัน
ดนตรีประกอบ	อลัน เมนเคน
บริษัทผู้สร้าง	วอลต์ดิสนีย์พิกเชอส์ วอลท์ดิสนีย์ฟีเจอร์แอนิเมชั่น
ผู้จัดจำหน่าย	บัวนาวิสต้าพิคเจอร์ส
วันฉาย	11 พฤศจิกายน ค.ศ. 1992 (1992-11-11)
ความยาว	90 นาที
ประเทศ	สหรัฐ
ภาษา	อังกฤษ
ทุนสร้าง	28 ล้านดอลลาร์สหรัฐ[4]
ทำเงิน	504.1 ล้านดอลลาร์สหรัฐ[4]

อะลาดิน (อังกฤษ: Aladdin) เป็นภาพยนตร์แอนิเมชันตลกขับขันอเมริกันที่ออกฉายใน ค.ศ. 2535 ผลิตโดย วอลท์ดิสนีย์ฟีเจอร์แอนิเมชั่น ภาพยนตร์เขียนบทและกำกับโดย จอห์น มัสเคอร์ และรอน คลีเมนต์ส และแสดงนำโดย สกอตต์ ไวน์เกอร์, โรบิน วิลเลียมส์, ลินดา ลาร์กิน, โจนาธาน ฟรีแมน, แฟรงค์ เวลเกอร์, กิลเบิร์ต ก็อตต์ฟรีด และดักลาส ซีล

พ่อค้าเร่นายหนึ่งเล่าความว่า ในนครอัคราบาห์แห่งอาหรับ มีจอมโจรหนุ่มจิตใจงามนาม อะลาดิน เร่ร่อนอยู่กับสหายลิงคาปูชินชื่อ อาบู ได้ใกล้ชิดกับเจ้าหญิงจัสมิน ธิดาของสุลต่าน ที่ทรงหลบหนีออกจากวัง เพราะทรงเบื่อกับชีวิตที่ถูกประคบประหงม

ขณะเดียวกัน มหาเสนาบดีจาฟาร์ มีแผนการที่จะโค่นล้มสุลต่าน เพื่อยึดครองอัคราบาห์ จาฟาร์แสวงหา 'ตะเกียงวิเศษ' ที่ถูกกักเก็บไว้ในถ้ำแห่งสิ่งมหัศจรรย์ อันมีเพียงผู้มีคุณสมบัติ 'เพชรในตม' เท่านั้นที่มีสิทธิ์เข้าไปได้ ซึ่งหนึ่งในนั้นคืออะลาดิน จาฟาร์จึงจับตัวอะลาดินไว้ แล้วปลอมตัวเป็นนักโทษชราและโน้มน้าวให้ไปนำตะเกียงวิเศษมา โดยหลอกว่าจะปล่อยให้เป็นอิสระ อะลาดินเข้ามาในถ้ำแห่งวิ่งมหัศจรรย์โดยมีอาบูติดตามมาด้วย ทั้งสองได้ผูกมิตรกับพรมวิเศษ และได้รับตะเกียงวิเศษ อะลาดินมอบตะเกียงให้กับจาฟาร์ก่อนจะถูกทิ้งไว้ในถ้ำ หาทางออกไม่ได้ โชคดีที่อาบูฉกฉวยตะเกียงกลับมาให้

อะลาดินที่ติดอยู่ในถ้ำ ไม่รู้จะทำเช่นไร เผลออัญเชิญจีนี ญินที่สิงอยู่ในตะเกียงวิเศษ ผ่านการขัดถูตะเกียง จีนีเสนอตัวว่า ตนมีอำนาจนัปการ สามารถทำให้พรที่ผู้ครอบครองตะเกียงขอสัมฤทธิ์ได้สามประการ อะลาดินได้ยินเช่นนั้นจึงร้องขอให้จีนีช่วยเขาออกจากถ้ำโดยไม่ขอพร จากนั้น เขาจึงขอพรประการแรกในการปลอมตัวเป็นเจ้าชายสูงศักดิ์ เพื่อผูกมัดพระทัยเจ้าหญิงจัสมิน และสัญญากับจีนีว่า จะใช้พรประการสุดท้ายปลดปล่อยจีนีจากการถูกจองจำในตะเกียง

อะลาดินเดินทางเข้าสู่อัคราบาห์ ในฐานะ "เจ้าชายอาลีแห่งอาบับวา" อย่างยิ่งใหญ่ และได้ถวายตนเข้าเฝ้าเจ้าหญิงจัสมิน จนทั้งสองสามารถสื่อใจถึงกันได้ เมื่ออะลาดินพาจัสมินประทับบนพรมวิเศษออกท่องโลกภายนอก ที่จัสมินทรงปรารถนาที่จะเห็นมาโดยตลอด ทว่า จาฟาร์ที่ทราบเรื่องดังกล่าวรู้สึกโกรธอะลาดิน จึงสั่งให้ทหารนำตัวอะลาดินไปถ่วงน้ำ หวังจะลอบขโมยตะเกียง แต่ตะเกียงนั้นติดไปกับตัวอะลาดิน อะลาดินจึงถูตะเกียงก่อนจะหมดสติ จีนีจึงช่วยชีวิตเขาขึ้นจากน้ำได้ด้วยพรประการที่สอง อะลาดินจึงกลับมาเปิดโปงแผนร้ายของจาฟาร์ หลังจากที่สุลต่านทรงเสนออะลาดินเป็นทายาทอัคราบาห์ เขากลัวว่าจะเสียจัสมินไป หากความจริงทั้งหมดถูกเปิดเผย อะลาดินจึงขอให้จีนีอยู่ด้วย และปฏิเสธที่จะปล่อยเป็นอิสระ จีนีจึงรู้สึกผิดหวังในการกระทำและคำพูดของอะลาดิน

ฝ่ายจาฟาร์สั่งให้อิอาโก นกแก้วมาคอว์ของเขา ไปขโมยตะเกียงวิเศษมาจากอะลาดิน จึงกลายเป็นนายคนใหม่ของจีนี เขาขอพรสองประการแรกในการยึดอำนาจสุลต่านและกลายเป็นจอมเวทย์เจ้าอิทธิฤทธิ์ที่สุดในโลก แล้วจึงข่มขู่ให้สุลต่านและเจ้าหญิงจัสมินก้มพระเศียรต่อหน้าตน แต่อะลาดินเข้ามาขัดขวาง จาฟาร์จึงเนรเทศเขาไปยังขั้วโลก เพื่อให้ตายอย่างทรมาน จากนั้นจาฟาร์ก็บังคับเจ้าหญิงจัสมินจะทรงตกลงเข้าพิธีอภิเษกกับตน ขณะนั้น อะลาดินสามารถกลับมาอัคราบาห์ได้ จัสมินทรงเห็นเช่นนั้นจึงเบนความสนใจของจาฟาร์ จนอะลาดินสบโอกาสเข้ามาแย่งตะเกียง

จากนั้น จาฟาร์แปลงกายเป็นงูเห่ามหึมาเข้าต่อกรกับอะลาดิน อะลาดินวางแผนเอาชนะจาฟาร์ จึงใช้อุบายเหน็บแนมเขาว่ายังเป็นรองจีนี ในแง่ของพลังุอำนาจทั้งปวง เพราะฉะนั้น จาฟาร์จึงขอพรประการสุดท้ายจากจีนี ในการเป็น 'ญินที่ทรงพลังที่หนึ่ง' จีนีจึงเสกให้จาฟาร์เป็นญินที่มีฤทธิ์เหนือกว่าตน จาฟาร์ประกาศตนเป็นผู้ทรงพลังที่สุดในจักรวาล แต่เพราะไม่มีเจ้านาย จึงถูกจองจำไว้ในตะเกียง โดยลากอิอาโกเข้าไปด้วย จีนีโยนตะเกียงที่กักเก็บจาฟาร์ไปสู่ถ้ำแห่งสิ่งมหัศจรรย์ ต่อมา อะลาดินได้ขอพรประการสุดท้ายปลดปล่อยจีนีจากการถูกกักขังตามคำสัญญา

สุลต่านทรงอนุญาตให้เจ้าหญิงจัสมินอภิเษกสมรสกับอะลาดิน โดยทรงเปลี่ยนกฎมณฑลเฑียรบาลใหม่ว่า เจ้าหญิงจะไม่จำเป็นต้องอภิเษกกับเจ้าชายเสมอไป

• สกอตต์ ไวน์เกอร์ รับบท อะลาดิน (Aladdin)
• โรบิน วิลเลียมส์ รับบท จีนี่ (Genie)
• ลินดา ลาร์กิน รับบท จัสมิน (Jasmine)
• โจนาธาน ฟรีแมน รับบท จาฟาร์ (Jafar)
• แฟรงค์ เวลเกอร์ รับบท อาบู (Abu)
• กิลเบิร์ต ก็อตต์ฟรีด รับบท ยาโก (Iago)
• ดักลาส ซีล รับบท เดอะ สุลต่าน (The Sultan)
• จิม คัมมิงส์ รับบท ราโซล (Razoul)
• ชาร์ลี แอดเลอร์ รับบท กาซีม (Gazeem)
• คอรีย์ เบอร์ตัน รับบท เจ้าชายอาเหม็ด (Prince Achmed)

• เดชพัชร์ อรรถสาร รับบท อะลาดิน (Aladdin)
• สรวงสรร โภคสมบัติ รับบท จีนี่ (Genie)
• เนตรนภา หาญโรจนวุฒิ รับบท จัสมิน (Jasmine)
• กฤษณะ ศริงขันนนท์ รับบท จาฟาร์ (Jafar)

รอตเทนโทเมโทส์รายงานว่าร้อยละ 95 ของผู้วิจารณ์ 75 คนได้ให้ความเห็นในเชิงบวก ขณะที่คะแนนเฉลี่ยของภาพยนตร์อยู่ที่ 8.20 เต็ม 10 คะแนน^[6] เมทาคริติกรายงานว่าภาพยนตร์มีคะแนนเฉลี่ยอยู่ที่ 86 เต็ม 100 คะแนน ซึ่งประเมินโดยผู้วิจารณ์ 25 คน^[7]

• อะลาดิน ที่อินเทอร์เน็ตมูวีเดตาเบส
• อะลาดิน ที่ออลมูวี
• อะลาดิน ที่บ็อกซ์ออฟฟิศโมโจ
• อะลาดิน ที่รอตเทนโทเมโทส์
• อะลาดิน ในฐานข้อมูลการ์ตูน
• อะลาดิน ที่เมทาคริติก
• อะลาดิน ที่ทีซีเอ็มมูวีเดตาเบส
• อะลาดิน ที่ฟิล์มอะฟินนีตี
• อะลาดิน ที่สยามโซน