สงครามกลางเมืองเลบานอน
ส่วนหนึ่งของ สงครามเย็นอาหรับ, ความขัดแย้งระหว่างอาหรับกับอิสราเอล และสงครามตัวแทนระหว่างอิหร่านกับอิสราเอล
จัตุรัสมรณสักขีกลางเมืองเบรุตในปี 1982 ระหว่างสงครามกลางเมือง
วันที่ 13 มิถุนายน 1975 – 13 ตุลาคม 1990 (15 ปี 6 เดือน) (Last battle ended on 6 July 1991, Syrian occupation ended on 30 April 2005) สถานที่ ประเทศเลบานอน ผล ข้อตกลงทะอิฟ ซีเรียยึดครองเลบานอนส่วนใหญ่จนถึง 30 เมษายน 2005 ความไม่สงบในเลบานอนใต้
คู่สงคราม
เลบานีสฟรอนต์ กองทัพฟรีเลบานอน (until 1977) SLA (from 1976)  อิสราเอล (from 1978) Tigers Militia (until 1980)	ขบวนการเลบานีสเนชันนอล (1975–1982) จัมมูล (1982–1990) PLO (1975–82) ASALA เฮซบอลลาห์ (1985–1990)  อิหร่าน (ตั้งแต่ 1980, หลัก ๆ โดย IRGC) ขบวนการสามัคคีอิสลาม (from 1982)	Syria (1976, 1983–1991) ขบวนการอะมาล PNSF ขบวนการมาราดา (ออกจาก LF ในปี 1978; เพื่อเข้าร่วมกับซีเรีย)	กองทัพเลบานอน UNIFIL (from 1978) กองกำลังนานาชาติ (1982–1984)  สหรัฐ  ฝรั่งเศส  อิตาลี กองกำลังดีเทอร์เรนต์อาหรับ (1976–1982)[1] รายการ  ซาอุดีอาระเบีย (1976–79)  ซูดาน (1976–79)  สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ (1976–79) Libya (1976 only)  เยเมนใต้ (1976–77)
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ
Bachir Gemayel † Amine Gemayel William Hawi † Elie Hobeika Samir Geagea Etienne Saqr Georges Adwan Saad Haddad # Antoine Lahad Menachem Begin Ariel Sharon Dany Chamoun †	Kamal Jumblatt † Walid Jumblatt Inaam Raad Abdallah Saadeh Assem Qanso George Hawi Elias Atallah Muhsin Ibrahim Ibrahim Kulaylat Ali Eid Yasser Arafat George Habash Hagop Hagopian Monte Melkonian Subhi al-Tufayli Abbas al-Musawi Said Shaaban	Hafez al-Assad Mustafa Tlass Nabih Berri Tony Frangieh †	Michel Aoun Emmanuel Erskine William O'Callaghan Gustav Hägglund Timothy J. Geraghty
กำลัง
		25,000 กอง (1976)[1]	1,200 กอง[1] 1,000 กอง[1] 1,000 กอง[1] 700 troops[1] 700 กอง[1]
120,000–150,000 เสียชีวิต[2]

สงครามกลางเมืองเลบานอน (อาหรับ: الحرب الأهلية اللبنانية, อักษรโรมัน: Al-Ḥarb al-Ahliyyah al-Libnāniyyah) เป็นสงครามกลางเมืองที่มีการปะทะของหลายฝ่ายที่เกิดขึ้นในประเทศเลบานอน ตั้งแต่ปี 1975 ถึงปี 1990 ส่งผลให้มีผู้เสียชีวิตประมาณ 120,000 ราย^[3] ข้อมูลจากปี 2012 ระบุว่ามีประชาชนราว 76,000 คนในเลบานอนที่ยังคงไม่สามารถกลับสู่ถิ่นฐานเดิมได้^[4] นอกจากนี้ยังมีการอพยพของชาวเลบานอนออกจากประเทศราวหนึ่งล้านคนอันเป็นผลจากสงคราม^[5]

ก่อนสงคราม ประเทศเลบานอนเป็นประเทศนิกายนิยมทางการเมือง (sectarian) โดยมีมุสลิมซุนนีและคริสต์ชนนิกายตะวันออกเป็นหลักในเมืองชายฝั่ง, มุสลิมชีอะห์ในทางใต้และในแถบเทือกเขาเบกาห์ทางตะวันออก และมีประชากรบนเขาส่วนใหญ่เป็นชาวดรูซกับคริสต์ชน รัฐบาลเลบานอนได้อยู่ภายใต้อิทธิพลอย่างหนักจากชนชั้นสูงซึ่งเป็นคริสต์ชนเมรอไนต์^[6][7] ความสัมพันธ์ระหว่างศาสนาและการเมืองได้ถูกนำมาใช้โดยเจ้าอาณานิคมฝรั่งเศสตั้งแต่ปี 1920 ถึง 1943 และโครงสร้างในรัฐสภาที่มีคริสต์ชนอยู่ในตำแหน่งนำ อย่างไรก็ตาม ประเทศเลบานอนมีประชากรมุสลิมและแพน-อาหรับอยู่จำนวนมากโดยมี กลุ่มฝ่ายซ้ายที่ต่อต้านรัฐบาลที่เอียงเอนไปทางตะวันตก การก่อตั้งประเทศอิสราเอลและการขับไล่ผู้ลี้ภัยปาเลสไตน์มายังเลบานอนในระหว่างเหตุการณ์เมื่อปี 1948 และ 1967 ได้นำไปสู่การเปลี่ยนสมดุลประชากรโดยมีอัตราส่วนของชาวมุสลิมเพิ่มขึ้นมาก สงครามเย็นมีผลให้เกิดความแตกแยกอย่างมากในเลบานอนที่ซึ่งใกล้ชิดกับการแบ่งขั้วก่อนที่จะเกิดวิกฤตการเมืองเลบานอน ปี 1958 เนื่องจากชาวเมรอไนต์ (Maronites) เลือกเข้าข้างตะวันตก ในขณะที่ฝ่ายซ้ายและกลุ่มแพนอาหรับเข้าข้างประเทศอาหรับที่เข้าข้างโซเวียต^[8]

การต่อสู้ระหว่างกองกำลังเมรอไนต์และปาเลสไตน์เริ่มต้นขึ้นในปี 1975 ที่ซึ่งฝ่ายซ้าย กลุ่มแพนอาหรับ และชาวมุสลิมเลบานอนได้รวมกลุ่มเข้ากับชาวปาเลสไตน์^[9] ระหว่างการต่อสู้ที่ดำเนินไปนั้น มีการเปลี่ยนฝั่งพันธมิตรอย่างรวดเร็วและอย่างทำนายไม่ได้ นอกจากนี้ยังมีอำนาจจากนอกประเทศเช่นอิสราเอลและซีเรียที่เข้าร่วมในสงครามและต่อสู้ร่วมกับส่วนต่าง ๆ ของขั้วอำนาจที่ต่างกัน และยังมีกองกำลังเพื่อสันติภาพเช่นกองกำลังนานาชาติ และ กองกำลังของสหประชาชาติที่ตั้งทัพอยู่ในเลบานอน

ในปี 1989 ได้มีการลงนามในข้อตกลงทาอิฟที่ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของจุดจบของการต่อสู้ ในเดือนมกราคม 1989 คณะกรรมการที่แต่งตั้งโดยอาหรับลีกได้เริ่มที่จะหาทางออกต่อกรณีพิพาทต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น ในเดือนมีนาคม 1991 รัฐสภาได้ผ่านร่างกฎหมายแอมเนสตีที่เป็นการแสดงการขอโทษต่ออาญชากรรมต่าง ๆ ที่รัฐได้ก่อขึ้นมาก่อนหน้า^[10] ในเดือนพฤษภาคม 1991 กองกำลังต่าง ๆ ได้สลายตัวลงยกเว้นแต่เพียงที่เฮซบุลเลาะห์ ในขณะที่กองกำลังแห่งชาติเลบานอนค่อย ๆ เกิดขึ้นใหม่ในฐานะองค์กรที่ไม่เป็นนิกายนิยม (non-sectarian) สำคัญแห่งเดียวของเลบานอน^[11] Religious tensions between Sunnis and Shias remained after the war.^[12]

• ความไม่สงบในชาวปาเลสไตน์ในภาคใต้ของเลบานอน
• การปกครอเลบานอนโดยซีเรีย
• รายชื่อความขัดแย้งสมัยใหม่ในตะวันออกกลาง

• Jean-Marc Aractingi, La Politique à mes trousses (Politics at my heels), Editions l'Harmattan, Paris, 2006, Lebanon Chapter (ISBN 978-2-296-00469-6).
• Al-Baath wa-Lubnân [Arabic only] ("The Baath and Lebanon"), NY Firzli, Beirut, Dar-al-Tali'a Books, 1973.
• The Iraq-Iran Conflict, NY Firzli, Paris, EMA, 1981. ISBN 2-86584-002-6
• Bregman, Ahron (2002). Israel's Wars: A History Since 1947. London: Routledge. ISBN 0-415-28716-2
• Bregman, Ahron and El-Tahri, Jihan (1998). The Fifty Years War: Israel and the Arabs. London: BBC Books. Penguin Books. ISBN 0-14-026827-8
• The Breakdown of the State in Lebanon, 1967–1976. Khazen, Farid El (2000) (ISBN 0-674-08105-6)
• The Bullet Collection, a book by Patricia Sarrafian Ward, is an excellent account of human experience during the Lebanese Civil War.
• Civil War in Lebanon, 1975–92. O'Ballance, Edgar (1998) (ISBN 0-312-21593-2)
• Crossroads to Civil War: Lebanon 1958–1976. Salibi, Kamal S. (1976) (ISBN 0-88206-010-4)
• Death of a country: The civil war in Lebanon. Bulloch, John (1977) (ISBN 0-297-77288-0)
• Faces of Lebanon: Sects, Wars, and Global Extensions (Princeton Series on the Middle East) Harris, William W (1997) (ISBN 1-55876-115-2)
• The Fateful Triangle: The United States, Israel, and the Palestinians. Noam Chomsky (1983, 1999) (ISBN 0-89608-601-1)
• History of Syria Including Lebanon and Palestine, Vol. 2. Hitti Philip K. (2002) (ISBN 1-931956-61-8)
• Lebanon: A Shattered Country: Myths and Realities of the Wars in Lebanon, Revised Edition Picard, Elizabeth (2002) (ISBN 0-8419-1415-X)
• Lebanon in Crisis: Participants and Issues (Contemporary Issues in the Middle East). Haley P. Edward, Snider Lewis W. (1979) (ISBN 0-8156-2210-4)
• Lebanon: Fire and Embers: A History of the Lebanese Civil War by Hiro, Dilip (1993) (ISBN 0-312-09724-7)
• Pity the Nation: Lebanon at War. Fisk, Robert (2001) (ISBN 0-19-280130-9)
• Syria and the Lebanese Crisis. Dawisha, A. I. (1980) (ISBN 0-312-78203-9)
• Syria's Terrorist War on Lebanon and the Peace Process. Deeb, Marius (2003) (ISBN 1-4039-6248-0)
• The War for Lebanon, 1970–1985. Rabinovich, Itamar (1985) (ISBN 0-8014-9313-7)
• The Lebanese War 1975–1985, a bibliographical survey, Abdallah Naaman, Maison Naaman pour la culture, Jounieh, Lebanon, 1985
• Palestine and the Arab-Israeli Conflict, fourth edition, Charles D. Smith (2001) (ISBN 0-312-20828-6) (paperback)
• Les otages libanais dans les prisons syriennes, jusqu'à quand? by Lina Murr Nehme

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ สงครามกลางเมืองเลบานอน

• Center for Lebanese Study-Oxford University
• Lebanon's Forgotten Civil War-Washington Post Foreign Service 20 December 1999
• Pictures of Battle Scared Beirut-Travel Adventures.
• sans titre/unitiled-in Fillip

แหล่งข้อมูลปฐมภูมิ

• Lebanese civil war from 13 April 1975 to 13 October 1990 & War on Lebanon 2006 Full of pictures
• “Another Battle of Beirut ” (Time Magazine, 14 May 1973) เก็บถาวร 2013-08-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• “The Palestinian Fedayeen” (Declassified CIA Report, 1971) เก็บถาวร 2016-04-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• The Lebanese civil war and the Taef agreement
• Full Lebanese War Photo System
• A 15-episode documentary about the Lebanese Civil War, 1975–1990
• [1]

แม่แบบ:Middle East conflict