ลิซา มารี ซิมป์สัน (อังกฤษ: Lisa Marie Simpson)^[1] เป็นตัวละครสมมติจากซีรี่ส์แอนิเมชั่นทางโทรทัศน์เรื่อง เดอะซิมป์สันส์ ลิซาเป็นลูกคนกลาง และเป็นคนที่ประสบความสำเร็จมากที่สุดในบรรดาสมาชิกครอบครัวซิมป์สัน ลิซาพากษ์เสียงโดย Yeardley Smith และปรากฏตัวครั้งแรกในฐานะตัวละครจาก เดอะซิมป์สันส์ชอร์ท (The Simpsons shorts) The Tracey Ullman Show ตอน "Good Night" เมื่อปี 1987 ผู้สร้างเดอะซิมป์สันส์ แม็ท เกรนิง ร่างแบบเธอขขึ้นขณะกำลังรอเพื่อพบกับ James L. Brooks เกรนิงในตอนนั้นถูกชวนให้มาเสนอไอเดียและสร้างซีรีส์การ์ตูนสั้นจากคอมิกของเกรนิงเองเรื่อง Life in Hell แต่ท้ายที่สุดกลายเป็นการสร้างสรรค์ตัวละครใหม่ทั้งชุด เขาตั้งชื่อลิซาตามน้องสาวของเกรนิงเองที่ชื่อว่า ลิซา เกรนิง บาร์เทล็ทท์ (Lisa Groening Bartlett) หลังการปกรากฏตัวใน The Tracey Ullman Show เป็นเวลาสามปี ครอบครัวซิมป์สันก็ได้ย้ายออกมาเป็นซีรี่ส์แยกของตัวเองในชื่อ เดอะซิมป์สันส์ โดยฟ็อกซ์ ซึ่งเปิดตัวตอนแรกเมื่อ 17 ธันวาคม 1989

ลิซาถือเป็นตัวละครที่ฉลาดเฉลียว มีความหลงใหล และเป็นศูนย์กลางทางศีลธรรมของครอบครัวซิมป์สัน เธอเป็นลูกคนที่สองจากสามของโฮเมอร์กับมาร์จ เป็นน้องสาวของบาร์ต และเป็นพี่สาวของแม็กกี ความฉลาดและจุดยืนทางการเมืองแบบเสรีนิยมที่ชัดเจนในตัวลิซาส่งผลให้เธอมีเส้นกั้นระหว่างเธอและเด็กคนอื่น ๆ ในวัยเดียวกัน เธอจึงมีลักษณะค่อนไปทางคนรักสันโดษและหลีกเลี่ยงสังคม ลิซาหันมาทานมังสวิรัติตั้งแต่ซีซันที่ 7 และหันมานับถือศาสนาพุทธตั้งแต่ซีซันที่ 13 จนถึงปัจจุบัน ลิซาแสดงจุดยืนทางเสรีนิยมของตนเองอย่างชัดเจนและทุ่มเทตนให้กับการช่วยเหลือทางการเมือง (เช่น แสดงตนอยู่ข้างการเคลื่อนไหวเรียกร้องเอกราชของทิเบตจากประเทศจีน) ซึ่งมักผลักให้เธอเป็นปฏิปักษ์ต่อคนหมู่มากในสปริงฟีลด์บ่อยครั้ง นอกจากนี้เธอยังเป็นนักอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมด้วย ในเวลาว่าง ลิซามักอ่านหนังสือและยังมีความสุขกับการเป่าบาริโทนแซกโซโฟน ซึ่งมักทำให้โฮเมอร์รำคาญอยู่บ่อยครั้ง

แรกเริ่มเดิมที Yeardley Smith พากย์เสียงของบาร์ต ส่วน Nancy Cartwright (ปัจจุบันพากย์เสียงบาร์ต) นั้นพากย์เสียงของลิซา ผู้ผลิตมองว่่าเสียงของสมิธนั้นสูงเกินที่จะเป็นเสียงเด็กผู้ชายอย่างบาร์ต จึงได้รับมอบหมายให้เปลี่ยนมาพากย์เสียงลิซาแทน นักวาดและนักแอนิเมชันหลายคนของเดอะซิมป์สันส์ยอมรับว่าลิซาเป็นตัวละครที่วาดยาก ด้วยทรงผมทรงยึกยักของเธอ

ทีวี ไกด์ ได้จัดอันดับลิซา (ร่วมกับบาร์ต) ไว้ที่อันดับ 11 ของ "50 ตัวการ์ตูนที่ยอดเยี่ยมที่สุดตลอดกาล" (Top 50 Greatest Cartoon Characters of All Time) ส่วนความเป็นนักอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมของเธอนั้นได้รับการยอมรับอย่างล้นหลาม เดอะซิมป์สันส์หลาย ๆ ตอนที่มีลิซาแสดงบทบาทในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ได้รับบรางวัล Genesis และ Environmental Media Awards รวมถึงรางวัลพิเศษ "Board of Directors Ongoing Commitment Award" เมื่อปี 2001 และลิซายังมีชื่อในรายชื่อ "ตัวละครโทรทัศน์ที่เป็นมิตรกับสัตว์มากที่สุดตลอดกาล" (Most Animal-Fiendly TV Characters of All Time) จาก People for the Ethical Treatment of Animals ส่วนนักพาย์เสียงของลิซา Yeardley Smith ได้รับรางวัล Primetime Emmy Award สาขา การพากย์เสียงยอดเยี่ยมโดดเด่น เมื่อปี 1992 ครอบครัวซิมป์สัน รวมถึงลิซา ได้รับการประดับดาวบนฮอลลีวูด วอล์ค ออฟ เฟม ในปี 2000