แคว้นหิรัญนครเงินยาง หรือแคว้นเงินยางเชียงแสน เกิดขึ้นหลังจากแคว้นโยนกเชียงแสนล่มสบายไปแล้ว ปู่เจ้าลาวจง หรือ ปู่เจ้าลาวจก ซึ่งเป็นหัวหน้าผู้คนบนดอยตุง ได้นำบริวารลงมาสร้างเมืองหิรัญนคร หรือเมืองเงินยางในบริเวณลุ่มแม่น้ำกก และตั้ง ราชวงศ์ลวจังกราช หรือ ราชวางศ์ลาว ขึ้น ชาวหิรัญนครเงินยางตั้งบ้านเรืองอยู่สองฟากแม่น้ำกก ส่วนใหญ่มีอาชีพทำนา กษัตริย์ราชวงศ์ลวจังกราชสร้างอำนาจทางการเมือง โดยการส่งโอรสไปสร้างเมืองใหม่ และอาศัยการอภิเษกสมรสกับเมืองอื่น ๆ ตำนานพื้นบ้านเชียงใหม่ ระบุว่า ราชวงศ์ลวจังกราชปกครองแคว้นหิรัญนครเงินยางมาจนถึงกษัตริย์องค์ที่ 24 ได้แก่ พญาลาวเมง ได้อภิเษกสมรสกับธิดากษัตริย์แห่งเมืองเชียงรุ่ง เขตสิบสองพันนา ซึ่งเป็นไทลื้อ เกิดโอรสคือ พญามังราย พญาลาวเมงสวรรคต พ.ศ. 1804 พญามังรายเสวยราชย์ต่อมาเป็นเวลา 35 ปี ถึง พ.ศ. 1839 พญามัรายได้ตั้งอาณาจักรล้านนา และตั้งราชวงศ์มังรายขึ้น แคว้นหิรัญนครเงินยาง จึงกลายเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรล้านนาไป

ที่มา : ไพฑูรย์ มีกุศล,รศ.ดร., ทวีศักดิ์ ล้อมลิ้ม,รศ. หนังสือเรียนสาระการเรียนรู้พื้นฐานประวัติศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544. พิมพ์ครั้งที่ 2. บริษัท วัฒนาพานิช จำกัด.

ที่เขียนมาว่า....ทิศเหนือ:เมืองน่าน ทิศตะวันตก:แม่น้ำสาละวิน ทิศตะวันออก:แม่น้ำดำ ทิศใต้:ปากน้ำโพ --ความเห็นที่มิได้ลงชื่อโดย 183.89.16.100 (พูดคุย | ตรวจ) 21:05, 21 กันยายน 2553 (ICT) จากบทความที่ปรากฎอยู่....พื้นที่ตั้งของเมืองหลวงคือเขต อ.แม่สาย จ.เชียงราย ซึ่งประเทศไทยในปัจจุบัน จ.เชียงรายนับว่าอยู่เหนือสุดของประเทศ...ดังนั้น ทิศเหนือไม่จะอยู่ที่เมืองน่านครับเพราะปัจจุบัน จ.น่านอยู่ทิศใต้ของ จ.เชียงรายครับ(จากฤชุชัยครับ)