Tyn artikel je ô planeće. Dej pozōr tyż: inksze artikle uo tym mjańe.

Wynus

Wynus we naturalnych farbach
Uodkryće
Uodkrywca	Ńyznony
Data uodkryćo	Znůna we starožytnośći
Parametry uorbity (J2000)
Strzedńe uoddalyńy uod Słůńca	108 208 926km 0,723 331 99 j.a.
Uobwůd uorbity	0,680 Tm 4,545 j.a.
Mimostrzůd	0,0067
Peryhelium	107 476 002 km 0,718 432 70 j.a.
Aphelium	108 941 849 km 0,728 231 28 j.a.
Rok gwjazdowy	224,700 96 dńi (0,615 197 7 rokůw)
Synodyczny uokres uobjygu	583,92 d
Strzedńo gibkość uorbitalno	35,020 km/s
Maks. gibkość uorbitalno	35,259 km/s
Miń. gibkość uorbitalno	34,784 km/s
Nachylyńy uorbity wzglyndym ekliptyki	3,394 71° (3,86° wzglyndem růwńika suůnečnygo]])
kśynżyce	brak
Charakterystyka fizyczno
Szyrzka růwńikowo	12 103,7 km (0,949 Źymje)
Plac	4,60×108 km² (0,902 Źymje)
Uobjyntość	9,28×1011 km3 (0,857 Źymje)
Masa	4,8685×1024 kg (0,815 Źymje)
Gynstość	5,204 g/cm³
grawitacyjny szwůng na růwńiku	8,87 m/s2 (0,904 g
Gibkość ućeczki	10,36 km/s
Uokres zwyrtńyńćo	-243,0185 d
Gibkość kůntowa	6,52 km/h (na růwńiku)
Nachyleńe uośi	2,64°
Deklinacyjo	67,16°
Albedo	0,65
Temp. powjyrzchńe*	miń strzed. maks. 228 K (-45 °C) 737 K (464 °C) 773 K (500 °C)
(*mińimalna temperatura tyczy śe ino wjerchńich warstwůw atmosfery)
Skuod atmosfery
Ciśńyńe atmosferyčne	9321,9 kPa
Dwutlynek wůngla	96%
Azot	3%
Dwutlynek śarki Para wodno Tlynek wůngla Argon Hel Neon ferajn karbonylowa Chlorowodůr Fluorowodůr	śladowe

Wynus – to je drugo podug uodlyguośći uod Słůńca planeta we Ukuadźe Słůnecznym. Tak kej Merkury, Źymja a Mars je to planeta skalisto. Wynus je jydnům s pjyńću planet, kere idźe uobezdrzeć gołymi ślypjůma. Bez to, co Wynus idźe uoglůndać ino rano a na uodwjeczyrz mjanowano je tyż Gwjazdům Porannům Gwjazdům Wjeczornům (starożytne Greki mjanowali jům Phosphorus a Hesperos). Jeji gynste chmury uodbijajům wjynkszość śwjatło a jejch żůłto farba je spowodowano wystympujůncym tam kwasym śarkowym. Wynus ńy mo kśynżyca. Mjano planety je uod rzimskij bogińi Wynus a jej symbol astrůnůmiczny to znak babůw.