For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Pushtimi Turk i Qipros.

Pushtimi Turk i Qipros

Harta etnike e Qipros sipas regjistrimit të vitit 1960.

Pushtimi turk i Qipros, e njour si Operacioni i Paqes në Qipro (turqisht: Kıbrıs Barış Harekâtı) ose "Operacioni Paqe" (Barış Harekâtı), filloi më 20 korrik 1974 dhe përparoi në dy faza gjatë muajit vijues.

Duke u zhvilluar në sfondin e dhunës ndërkomunale midis grekëve dhe turqve qipriotë dhe në përgjigje të një grushti shteti qipriot të sponsorizuar nga junta greke 5 ditë më parë, ai çoi në kapjen dhe pushtimin turk të pjesës veriore të ishullit.

Grushti i shtetit u urdhërua nga junta ushtarake në Greqi dhe u organizua nga Garda Kombëtare qipriote në bashkëpunim me EOKA B. Ai rrëzoi presidentin qipriot, Kryepeshkopin Makarios III dhe vendosi Nikos Sampson. Qëllimi i grushtit të shtetit ishte bashkimi (enosis) i Qipros me Greqinë dhe shpallja e Republikës Helenike të Qipros.

Forcat turke zbarkuan në Qipro më 20 korrik dhe kapën 3% të ishullit përpara se të shpallej një armëpushim. Junta ushtarake greke u shemb dhe u zëvendësua nga një qeveri civile. Pas prishjes së bisedimeve të paqes, një tjetër pushtim turk në gusht 1974 rezultoi në kapjen e afërsisht 36% të ishullit. Linja e armëpushimit nga gushti 1974 u bë Zona Bufere e Kombeve të Bashkuara në Qipro dhe zakonisht quhet Vija e Gjelbër.

Rreth 150,000 njerëz (që përbën më shumë se një të katërtën e popullsisë së përgjithshme të Qipros dhe një të tretën e popullsisë së saj greke qipriote) u dëbuan nga pjesa veriore e ishullit, ku grekët qipriotë kishin përbërë 80% të popullsisë. Gjatë vitit të ardhshëm, rreth 60,000 turq qipriotë, që përbën gjysmën e popullsisë turke qipriote, u zhvendosën nga jugu në veri. Pushtimi turk përfundoi me ndarjen e Qipros përgjatë Vijës së Gjelbër të monitoruar nga OKB, e cila ende ndan Qipron, dhe formimin e një Administrate Autonome Turke Qipriote de fakto në veri. Në vitin 1983, Republika Turke e Qipros Veriore (TRNC) shpalli pavarësinë, megjithëse Turqia është i vetmi vend që e njeh atë. Komuniteti ndërkombëtar e konsideron territorin e TRNC-së si territor të pushtuar nga turqit të Republikës së Qipros. Pushtimi shihet si i paligjshëm sipas ligjit ndërkombëtar, që përbën pushtim të paligjshëm të territorit të Bashkimit Evropian që kur Qipro u bë anëtare.

{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Pushtimi Turk i Qipros
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?