For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Pashallëku i Shkodrës.

Pashallëku i Shkodrës

Pashallëku i Shkodrës

Pashallëku i Shkodrës (1757–1831) ishte një pashallëk gjysëm i pavarur nën Perandorinë Osmane, i krijuar nga familja shqiptare e Bushatllinjëve. Territori fillestar i pashallëkut shtrihej rreth Shkodrës dhe rrethinës së saj, në territorin e sotëm të Shqipërisë veriore dhe Malit të Zi juglindor. Nën sundimin e Mahmud Pashë Bushatlliut arriti kulmin dhe në këtë kohë pjesë e pashallëkut ishte një pjesë e madhe e Shqipërisë, e Kosovës, pjesa perëndimore e Maqedonisë dhe pjesa juglindore e Malit të Zi.

Si rezultat i zhvillimit ekonomik, familje të mëdha feudale filluan të fuqizoheshin edhe politikisht e të shkëputeshin nga shteti osman. Pushteti qendror ishte i detyruar, që përfaqësues të këtyre familjeve t`i njihte si nënpunës të lartë. Në vitin 1757, Porta e Lartë e njohu Mehmet Bushatin si qeveritar të sanxhakut të Shkodrës dhe i dha gradën pashë. Ai vendosi qetësinë e rregullin në sanxhak, dhe zbatoi politikën e tolerancës fetare për katolikët, duke marrë nën mbrojteje klerin. Ai përkrahu tregtarët dhe nxiti zhvillimin e prodhimit zejtar. Mehmet pasha luftoi piraterinë ne det.

Krahinave malore u njohu privilegjet e vetëqeverisjes dhe mori në shërbimin ushtarak shume malësorë. Për qeverisjen e sanxhakut vuri njerëz të ditur me përvojë dhe me emër të mirë. Pas sanxhakut të Shkodrës, Mehmet pasha hodhi vështrimin mbi Lezhën e Zadrimën dhe ia shkëputi sanxhakut të Dukagjinit. Ai bëri për vete krerët e Mirditës. Mehmet Plaku e zgjeroi ndikimin e vet në krahinat e Durrësit dhe Tiranës me lidhje martesore. Sipërmarrja e skelës së Durrësit re në duart e tij. Në vitin 1771 Porta e Lartë (Perandoria Osmane) i dha gradën e vezirit dhe qeverisjen e sanxhakëve të Shkodrës, Dukagjinit, Ohrit dhe Elbasanit. Kjo datë shënon krijimin e Pashallëkut të Shkodrës, si një grupim territorial politik i qënderueshëm që qeverisej në mënyrë autonome,brenda shtetit osman.

Kara Mahmud Pasha

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në vitin 1775, Mehmet pashë Plaku vdiq. Në vend te tij Porta e Larte (Perandoria Osmane) emëroi një pasha të huaj. Kjo nuk u prit mirë nga shkodranët. Përballë qëndresës,sulltani ia besoi qeverisjen Mahmut pashë, djalit të dytë të Mehmetit. Mahmut pasha ndoqi politikën e të atit. Me vendosjen e qetësisë, jeta ekonomike u gjallërua shumë shpejt. Ai i siguroi vëllait, Ahmet beut, qeverisjen e sanxhakut të Ohrit, kurse kunatit, Sulejman pashë Vërlacit, qeverisjen e sanxhakut të Elbasanit. Në këtë mënyrë gjatë viteve 1780-1785 u ripërtëri Pashallëku i Shkodrës, si një shtet.

Duke shfrytëzuar kushtet e favorshme ndërkombëtare, Mahmut pasha shkëputi Bosnjën, Podgoricën e Shpuzën, nënshtroi Malin e Zi dhe krahinat Elbasan-Tiranë. Sulltani e shfuqizoi por ai nuk iu bind urdhave,as faljes së shoqëruar me gradën e vezirit. Në pranverën e vitit 1786, ai thirri në Podgoricë një kuvend me pjëmarrjen e krerëve shqiptarë nga Mali i Zi, nga Bosnja e Hercegovina. U krijua një lidhje e quajtur Konfederata Ilirike, e cila do të flakte zgjedhën osmane. Kryengritja u shtri në Kosovë e në Shqipërinë e Mesme. Mahmut pasha pretendonte se ishte pasardhës i Skënderbeut. Ai i premtoi popullit se do ta çlironte nga taksat për 20 vjet.Porta (Perandoria Osmane) nisi forca të Bosnjës e të Rumelisë. Mahmut pasha u mbyll në kala.Pas një bashkërendimi të forcave të qeveritarit shkodran me malësorët përreth,ushtria osmane pësoi disfatën. Ajo la 6000 të vrarë e shumë robër(25 nëntor 1787).

Qytetarët shkodranë i kërkuan sulltanit faljen e Mahmutit dhe Porta e Lartë (Perandoria Osmane) e pranoi kërkesën. Për të krijuar një shtet të pavarur ai kërkoi ndihmën e Austrisë e të Rusisë, të cilat i premtuan se do ta ndihmonin. Në vitin 1791 u hodh në një kryengritje të dytë. Porta e dënoi me vdekje dhe nisi një ekspeditë (1793). Mahmuti i shkaktoi përsëri pushtetit qendror një disfatë që nuk e kishte provuar prej vitesh. Ai mori titullin kara (trim i zi) Në pashallëk hyri Prizreni e Dibra. Në vitin 1796 Karamahmuti u vra në një ekspeditë në Mal të Zi. Ai qeverisi 21 vjet, si sundimtari më i shquar, më energjik dhe më i vendosur në rrugën drejt autonomisë

Pasha Vitet
Mehmed Pashë Bushatlliu 1757 – 1774
Mustafa Pashë Bushatlliu 1774 – 1778
Kara Mahmud Pashë Bushatlliu 1778 – 1796
Ibrahim Pashë Bushatlliu 1796 – 1810
Mustafa Reshit Pashë Bushatlliu 1810 – 1831
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Pashallëku i Shkodrës
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?