තිරිඟු
විද්‍යාත්මක වර්ගීකරණය
රාජධානිය:	Plantae
(unranked):	Angiosperms
(unranked):	Monocots
(unranked):	Commelinids
ගෝත්‍රය:	Poales
කුලය:	Poaceae
උපකුලය:	Pooideae
Tribe:	Triticeae
ගණය:	''Triticum'' L.
Species
T. aestivum T. aethiopicum T. araraticum T. boeoticum T. carthlicum T. compactum T. dicoccoides T. dicoccon T. durum T. ispahanicum T. karamyschevii T. macha T. militinae T. monococcum T. polonicum T. spelta T. sphaerococcum T. timopheevii T. turanicum T. turgidum T. urartu T. vavilovii T. zhukovskyi References:   Serial No. 42236 ITIS 2002-09-22

තිරිඟු ලොව බහුලවම භාවිතයට ගැනෙන ධාන්‍ය විශේෂයකි. නිශ්පාදනය අතින් බඩ ඉරිඟු වලට පමණක් දෙවෙනි වන අතර ලොව වැඩිම භූමි ප්‍රමාණයක් තුල වගා කරන ධාන්‍ය වර්ගය වන්නේද තිරිඟුය.2014 වසරේදී තිරිඟු වගා කරන ලද මුළු භූමි ප්‍රමාණය හෙක්ටයාර මිලියන 224කි.

2016 වසරේදී ලෝක තිරිඟු නිශ්පාදනය මෙට්‍රික් ටොන් මිලියන 749කි. උතුරු අප්‍රිකානු රටවල සහ මැදපෙරදිග රටවල ප්‍රධාන ආහාරය වන්නේ තිරිඟු හා ඒ ආශ්‍රිත නිශ්පාදනයන් වේ. ආසියානු රටවලද වගා ව්‍යාප්තිය ඉහල යන තිරිඟු නිශ්පාදනයේ ලොව ප්‍රමුඛයන් වන්නේ චීනය, ඉන්දියාව රුසියාව හා ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයයි.

v t e තිරිඟු (Wheat)
වර්ග (Types)	Common Durum Einkorn Emmer Khorasan Norin 10 Red Fife Spelt Winter wheat
Agronomy	Wheat diseases list Wheat mildew Hessian fly
වෙළෙඳාම	Australian Wheat Board Canadian Wheat Board Corn exchange Exports International Wheat Council Peak wheat Production statistics Protein premium Wheat pools in Canada
Plant parts and their uses	Stalk Straw Seed Bran Germ Chaff (husk) Endosperm Gluten
Basic preparation	None Berries or groats Milling Farina Flour Middlings රුලං (Semolina) Parboiling Bulgur
As an ingredient	Bread Couscous Cracker Flatbread Pasta Wheat beer Wheat germ oil Wheat gluten
Associated human diseases	Anaphylaxis Gluten-related disorders coeliac disease non-celiac gluten sensitivity wheat allergy dermatitis herpetiformis ataxia
Related concepts	Bread riot Plant breeding Refined grains Staple food Wheatpaste Whole grain Shattering Tell Abu Hureyra Tell Aswad
Category