Veliki crkveni sud Srpske pravoslavne crkve je viša crkvena sudska vlast za krivice sveštenika, monaha i svetovnjaka i za crkvenobračne sporove, kao i za sve crkvene sporove unutrašnje crkvene uprave koji ne spadaju u sudsku nadležnost Svetog arhijerejskog sabora i Svetog arhijerejskog sinoda.

Predsjednik Velikog crkvenog suda je mitropolit crnogorsko-primorski g. dr Amfilohije.^[1]

Veliki crkveni sud je stalan i sastavljaju ga:

• tri arhijereja, članova Svetog arhijerejskog sinoda, koje delegira Sveti arhijerejski sinod iz svoje sredine od kojih jednoga imenuje za predsjednika;
• dva počasna člana sveštena lica mirskog reda i dva njihova zamjenika koje bira Sveti arhijerejski sinod na 4 godine;
• jedan referent svešteno lice.

U slučaju spriječenosti predsjednika ili članova arhijereja, zamjenjuju ih arhijereji članovi Svetog arhijerejskog sinoda koje određuje Sveti arhijerejski sinod.

Veliki crkveni sud donosi punovažne odluke u vijeću sastavljenom od predsjednika, četiri člana i referenta.

Član Velikog crkvenog suda koji je lično zainteresovan, ili je učestvovao u istrazi, ili je sudio u nižoj instanci, ne može po tom predmetu suditi. Predsjednik, odnosno njegov zamjenik, i članovi Velikog crkvenog suda pri odlučivanju daju svoje mišljenje potpuno nezavisno.

Sud donosi odluke većinom glasova. Glasanje počinje od najmlađeg člana suda.

Veliki crkveni sud u drugom i posljednjem stepenu razmatra, odobrava, preinačava i poništava rješenja i presude eparhijskih crkvenih sudova, po službenoj dužnosti ili po izjavljenoj žalbi.

Po službenoj dužnosti Veliki crkveni sud razmatra:

• presude eparhijskih crkvenih sudova koje glase na poništenje braka;
• presude eparhijskih crkvenih sudova po krivicama sveštenstva oba reda, izrečene:
  • na gubitak službe, odnosno zvanja;
  • na doživotnu zabranu sveštenodejstva;
  • na lišenje svešteničkog čina;
  • na lišenje svešteničkog čina sa isključenjem iz crkvene zajednice;
• presude na konačno isključenje svetovnjaka iz crkvene zajednice, i
• odluke eparhijskih crkvenih sudova koje nadležni arhijerej uputi Velikom crkvenom sudu.

Sva ostala rješenja i presude eparhijskih crkvenih sudova razmatra i sudi Veliki crkveni sud samo po izjavljenoj žalbi.

Veliki crkveni sud rješava o izuzeću pojedinih eparhijskih sudova, kao i o sukobu nadležnosti između tih sudova, i u tom slučaju određuje koji će eparhijski sud suditi. Isto tako rješava o izuzeću predsjednika i članova Velikog crkvenog suda.

• Sveti arhijerejski sabor Srpske pravoslavne crkve
• Sveti arhijerejski sinod Srpske pravoslavne crkve
• Patrijaršijski savjet Srpske pravoslavne crkve

• Zvanična stranica Srpske pravoslavne crkve