Radnički pokret
Izvor: Wikipedija
Radnički pokret je društveni pokret radničke klase u cilju borbe za radnička prava.
Neki od tradicionalnih ciljeva radničkog pokreta su radno pravo i poboljšanje uslova rada od strane poslodavaca i vlada, ali i zamena čitavog kapitalističkog sistema društvenim uređenjem u kome bi radnici imali veća prava.
Organizacije radničkog pokreta su sindikati, formirani u svrhu zastupanja interesa radnika i radničke klase, i političke partije koje se zalažu za prava radnika.
Radnički pokret nastao je s razvojem industrijske revolucije, ali su u njegovim počecima vlasnici fabrika na sve načine nastojali da suzbiju organizovanje radnika. Razdoblje s kraja 18. i početkom 19. veka bilo je obeleženo ubistvima radničkih vođa koji su osnivali sindikate, čin koji je tada bio protivzakonit. Uprkos tome, organizacije koje su delovale unutar pokreta bile su sve brojnije i organizovanije.
Osnivanje Prve internacionale u Londonu 1864. godine bio je prvi pokušaj okupljanja radničkih organizacija pod upravu jednog međunarodnog tela. Tada su neki od najvažnijih ciljeva radnika bili pravo na samoorganizovanje i osmočasovno radno vreme. Veliki značaj za radnički pokret 19. veka imalo je osnivanje Pariske komune 1871. godine. Borbu za radnička prava promovisale su sve levičarske grupacije zavisno od perioda kada su se pojavile na istorijskoj sceni, poput anarhista, socijaldemokrata, socijalista i komunista.
Mnogobrojne akcije radničkog pokreta dovele su do ostvarenja određenih radničkih prava u većini sveta, poput prava na odmor tokom vikenda, minimalnu platu, plaćene godišnje odmore i obezbeđenje osmočasovnog radnog vremena.
Koreni programa i delovanja savremenih radničkih partija potiču iz razdoblja organizovanja prvih radničkih organizacija tokom 19. veka, kao što je bio Čartistički pokret u Velikoj Britaniji. Nakon Oktobarske revolucije 1917, formirana je Treća ili Komunistička internacionala, nakon čega su borbu za radnička prava revolucionarnim putom u svoj program usvojile i komunističke partije.
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
