Međunarodna fonetska abeceda
Izvor: Wikipedija
Međunarodna fonetska abeceda (kratica: IPA, od engl. International Phonetic Alphabet) je sustav znakova za fonetsku i fonološku transkripciju.
Kao pismo za znanstvenu transkripciju međunarodna fonetska abeceda uglavnom se upotrebljava pri navođenju primjera, npr. navođenje izgovora u rječniku.
Međunarodna fonetska abeceda uglavnom koristi mala slova latiničkog i grčkog pisma. Svakom znaku određen je jedan glas. Dodatni dijakritički znakovi služe za razlikovanje različitih realizacija ili funkcija jednog glasa. Dijakritičkim znakovima označavaju se i prozodijske osobine.
Samoglasnici predstavljaju se trapezom. Ordinata (okomita os) pokazuje visinu jezika (i vrijednost prvog formanta) a apscisa (vodoravna os) mjesto tvrobe (i vrijednost drugog formanta).
| prednji | srednji | stražnji | ||||
| zatvoreni | 
| |||||
| poluzatvoreni | ||||||
| poluotvoreni | ||||||
| otvoreni | ||||||
Napomene:
- Gdje znakovi stoje u paru, ljevi predstavlja nezaobljeni a desni zaobljeni samoglasnik.
- Znak [a] definiran je kao otvoreni prednji nezaobljeni samoglasnik ali koristi se i za otvoreni srednji nezaobljeni samoglasnik.
- Nazalnost samoglasnika označava se tildom (~) iznad samoglasničkog znaka.
Suglasnici se dijele na plućne i pregradne glasove.
| Mjesto tvorbe → | labijalni | koronalni | dorsalni | radikalni | glotalni | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Način tvorbe ↓ | bilabijalni | labiodentalni | dentalni | alveolarni | postalveolarni | retrofleksni | palatalni | velarni | uvularni | faringalni | epiglotalni | glotalni | |
| nazali | m | ɱ | n | ɳ | ɲ | ŋ | ɴ | ||||||
| plozivi | p b | t d | ʈ ɖ | c ɟ | k ɡ | q ɢ | ʡ | ʔ | |||||
| frikativi | ɸ β | f v | θ ð | s z | ʃ ʒ | ʂ ʐ | ç ʝ | x ɣ | χ ʁ | ħ ʕ | ʜ ʢ | h ɦ | |
| aproksimanti | ʋ | ɹ | ɻ | j | ɰ | ||||||||
| vibranti | ʙ | r | ʀ | ||||||||||
| dotačnici ili okrznici | ѵ[1] | ɾ | ɽ | ||||||||||
| lateralni frikativi | ɬ ɮ | ||||||||||||
| lateralni aproksimanti | l | ɭ | ʎ | ʟ | |||||||||
| lateralni flap | ɺ | ||||||||||||
Napomene:
- Gdje znakovi stoje u paru, ljevi predstavlja bezvučni a desni zvučni suglasnik.
| ʍ | bezvučni labijalizirani velarni aproksimant |
| w | zvučni labijalizirani velarni aproksimant |
| ɥ | zvučni labijalizirani palatalni aproksimant |
| ɕ | bezvučni alveolo-palatalni (prednjo-tvrdonepčani) frikativ |
| ʑ | zvučni alveolo-palatalni (prednjo-tvrdonepčani) frikativ |
| ɧ | bezvučni palatalno-velarni frikativ |
|
|
|
- Handbook of the International Phonetic Association. Cambridge University Press, Cambridge, 1999. ISBN 0-521-63751-1, ISBN 0-521-65236-7
- »IPA Extensions« (PDF)
- »Spacing Modifier Letters: IPA modifiers« (PDF)
- »Combining Diacritical Marks: Additions for IPA« (PDF)
- The International Phonetic Alphabet in Unicode (en)
- Unicode Entity Codes for Phonetic Symbols Arhivirano 2006-08-28 na Wayback Machine-u (en)
- Unicode test-stranica za IPA (en)
- Gentium Arhivirano 2008-05-17 na Wayback Machine-u
- Charis SIL Arhivirano 2008-07-05 na Wayback Machine-u
- Doulos SIL Arhivirano 2008-07-05 na Wayback Machine-u
- SIL93 Arhivirano 2008-11-21 na Wayback Machine-u
- ↑ Službeni IPA znak za labiodentalni flap
prihvaćen je 2005. ali još nema odgovarajući Unicode znak. U međuvremenu koristi se sličan znak ѵ (ižica) iz ćirilice. [1] Arhivirano 2009-09-30 na Wayback Machine-u
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
