Лебедкин Иван Петрович
Лебедкин Иван Петрович (1906-1941) — техническэй үөрэҕи-идэни баһылаабыт бастакы сахалартан биирдэстэрэ, Алданзолото, Якутзолото холбоһук кылаабынай инженерэ.
1906 сыллаахха муус устар 11 күнүгэр Үөһээ Бүлүү Хомустаах нэһилиэгэр төрөөбүтэ. Аҕата Лебедкин Петр Афанасьевич - Ырыа Чыычаах, абаҕата Үөһээ Бүлүү Лебедкин Дмитрий Афанасьевич. 16 сааһыгар убайа Андрей Дмитриевич Лебедкинныын Бүлүү куоратыгар ЧОН этэрээтигэр киирбиттэр. 1924-25 сылларга баара-суоҕа 18 саастааҕар Саха байыаннай национальнай оскуолатыгар политруктаабыт. 1925-26 сылларга Алдан уокуругун хомсомуол кэмитиэтин сэкиритээринэн ананан үлэлээбитэ. 1927 сыллаахха Москубатааҕы Тыа хаһаайыстыбатын академиятыгар туттарсар киирбит. 1930 сыллаахха Москубатааҕы геологоразведочнай институтка (атын сибидиэнньэнэн Хайа академиятын геологическай факультетын) көспүтэ. 1931 сыллаахха инженер-геолог идэтин ылбыта уонна 24 сааһыгар Алдантрест үлэһитэ буолбута[1].
1932 сылтан олохтоох уонна өрөспүүбүлүкэ хаһыаттарыгар көмүс хостуурга саҥа технологиялары киллэрэргэ элбэх ыстатыйалары суруйбута, кэмпириэнсийэлэргэ кыттыбыта. Юрий Билибин салалтатынан Илин Сибииргэ сиртэн хостонор баай туһунан монография суруйбута.
1934 сыллаахха "Якутзолото" трест начаалынньыгын солбуйааччытынан анаммыта. Кини салайыытынан Хамыр Хайа диэн үрүйэҕэ кыһыл көмүс саппааһын арыйбыттара. Кини туоруорсуутунан Алдан Горнай техникумугар маркшейдердары бэлэмниир салаа арыллыбыта. 1937 сыллаахха "Якутзолото" трест кылаабынай инженерэ. Чинчийээччилэр бэлиэтииллэринэн олохтоохтору бырамыысыланнаска тардыыга сүҥкэн өҥөлөөх, Алдаҥҥа үлэлиир кэмигэр Алдаҥҥа көмүһү хостооһуҥҥа 2 тыһ. тахса оробуочай уонна 300 техническэй үлэһит сахалар этилэр. Бэйэтэ суруйбутунан: "Кинилэртэн аҥаардара производство саамай сүрүн сыаҕар: шаахтаҕа, дыраагаҕа, гидравликаҕа, эрэспиэскэҕэ, механическай установкаҕа үлэ бастыҥын көрдөрөллөр".
Алдаҥҥа кыһыл көмүстээх, сүлүүдэлээх, флогопиттаах сирдэри арыйан тахсыылаахтык үлэлии сылдьан репрессия миэлиҥсэтигэр эриллибит[2].
1941 сыллаахха хаайыыга сытан өлөрөүллүбүтэ. 1955 сыллаахха реабилитацияламмыта.
Өйдөбүнньүк
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]2016 с. төрөөбүтэ 110 сылыгар Дьокуускайга өйдөбүнньүк хаптаһыны арыйбыттара[1].
Быһаарыылар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- ↑ 1,0 1,1 Г. Васильева Саха сирэ, хаһыат. — Дьокуускай, 2021 с., кулун тутар 25 күнэ. — Т. 11 (6252). — С. 32.
- ↑ Омук сиригэр олохсуйбут сахалар / Иннокентий Неустроев. — Дьокуускай: Бичик, 2006. — 144 с. ISBN 5-7696-2475-2
.
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
