Камчатка кыраайа
| |||||
.svg)
| |||||
| Киин куората | Петропавловск Камчатскай | ||||
| Иэнэ | 464 275 км² км² | ||||
| Дьонун ахсаана | 320 549 (2013) | ||||
| Федеральнай уокуруга | Уһук Илин | ||||
| Экономическай оройуона | Уһук Илин | ||||
| Ил тыла | Нуучча тыла | ||||
| Губернатор | Владимир Илюхин | ||||
| Кэм зоната | MSK+8 (UTC+11, сайын UTC+12) | ||||
Камчаатка кыраайа - Арассыыйа улахан сирдэриттэн биирдэстэрэ, дойду уһук илин өттүгэр Камчаатка тумул арыытыгар тайаан сытар. Киин куората - Петропавловск Камчатскай куорат.
Камчаатка Магадан уобалаһын и Чукотканы кытта харбыылаһар.
Айылҕата
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Улахан өрүстэрэ: - Камчатка (уһуна 758 км), Пенжина (713 км), Таловка (458 км), Вывенка (395 км), Пахача (293 км), Апука (296 км), Укэлайат (288 км). Күөллэрэ: Таловское (44 км²), Паланское (28 км²).
Сис хайалара: - Ортоку (протяженность около 900 км), Илиҥҥи, Ветвейский, Пенжинский, Пахачинский, Олүторский и др. Үрдүгэ: х. Хувхойтун (2613 м), г. Ледяная (2562 м), г. Острая (2552 м), г. Шишель (2531 м), сопка Тылеле (2234 м). Элбэх вулкаан хайалардаах.
Сир хамсыыр сиригэр сытар, ордук күүстээх сир хамсааһыыннара:
- 1737, алтынньы 17 к. — 8,7 баал;
- 1737, сэтинньи 4 к. — 7,8 баал;
- 1737, ахсынньы 17 к. — 7,5 баал;
- 1792, ахсынньы 22 к. — 8,4 баал;
- 1841, ыам ыйа 17 к. — 8,4 баал;
- 1849, алтынньы 28 к. — 7,5 баал;
- 1858, тохсунньу 22 к. — 7,5 баал;
- 1904, бэс ыйа 25 к. — 7,7 баал;
- 1917, тохсунньу 30 к. — 8,1 баал;
- 1923, олунньу 3 к. — 8,5 баал;
- 1923, муус устар 13 к. — 7,3 баал;
- 1936, бэс ыйа 30 к. — 7,2 баал;
- 1936, сэтинньи 13 к. — 7,3 баал;
- 1952, сэтинньи 4 к. — 8,5 баал;
- 1959, ыам ыйа 4 к. — 7,6 баал;
- 1959, бэс ыйа 18 к. — 7,0 баал;
- 1971, сэтинньи 21 к. — 7,3 баал;
- 1971, ахсынньы 15 к. — 7,8 баал;
- 1997, ахсынньы 5 к. — 7,9 баал.
Тыата 41% ылар. Элбэх үчүгэй айылҕалаах сир
Халлаан туруга
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Кыһынын -22, -24 °C буолар, сайынын + 12,+17 °C буолар. Сыллааҕы уу төбүгэ 300-тэн 700-кэ дылы мм түһэр.
Харабылланар сирдэрэ
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Харабылланар сирдэр: - Корякский заповедник, ол онно Говена уонна Парапольский дол (327 тыс. га) киирэр.
Айылҕа пааматнига: - Гэйзер хочото.
Нэһилиэнньэтэ
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Камчаатка сиригэр 343 539 чел. олорор (2009). биир километрга 0,73 киһи./км² тиксэр
Омугунан арахсыы:
| Омук | 2002 с. ахс., киһи. (%) |
|---|---|
| Нууччалар | 290 108 (80,8 %) |
| Украиннар | 20 870 (5,8 %) |
| Омуктарын көрдөрбөтөх дьоннор | 11 602 (3,2 %) |
| Кэрээктэр | 7 328 (2 %) |
| Татаардар | 3 617 (≈ 1 %) |
| Белорустар | 3 347 (≈ 1 %) |
| Сахалар | 1 942 (≈ 1 %) |
| № | Омуга | Ахсааннара (ускуопка иһигэр - Арассыыйаҕа) |
|---|---|---|
| 1 | Алеуттар | 401 (482) |
| 2 | Ительменнэр | 2394 (3193) |
| 3 | Камчадааллар | 1521 (1927) |
| 4 | Кэрээктэр | 6640 (7953) |
| 5 | Нанаайдар | 69 (12003) |
| 6 | Удэгэйдэр | 10 (1496) |
| 7 | Ульчалар | 14 (2765) |
| 8 | Чукчалар | 1496 (15908) |
| 9 | Эбэҥкилэр | 19 (37843) |
| 10 | Эбээннэр | 1872 (22383) |
| 11 | Эскимостар | 14 (1738) |
| 12 | Барыта | 14450 |
Нэһилиэнньэлээх сирдэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Камчаатка сиригэр 3 куорат, 29 бөһүөлэк, 56 дэриэбинэ баар
| 1 тыһ киһиттэн үөһээ Тохсунньу 1 чыыһылатынан 2009 сылынан дааннай | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Экономиката
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Экономикатыгар балыктааһын, сир баайдарын хостооһун улахан миэстэни ылаллар, туризм сайдан эрэр.
- ↑ Дмитрий Иванов. Роза Долган: “Камчатка сүрүн баайа – төрүт омуктарыгар”. Кыым, 29.06.2021
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
