Бурдук - үүнээйи туораахтарыттан, атын да чаастарыттан мэлийэн оҥоһуллубут ас. Бурдугу, холобура сэлиэһинэйтэн, нэчимиэнтэн. Килиэп оҥорорго ордук туттуллар ингредиент. Сэлиэһинэй бурдугун араас сортдарга араараллар : бастакы, иккис уонна да атын.

Бурдук туораахтаах бурдугу, полба, оруос, гречиха, эбиэс, ячмень, просо, кукуруза, рис уонна дагусс курдук суортартан оҥоруон сөп. Сүрүн муҥханы сэлиэһинэй үүттээн таһаараллар. Килиэп астыырга наадалаах мэһэй буолар. Сэлиэһинэй килиэби астыыр бурдугу суортарга араараллар: курупчаакка, үрдүкү, бастакы, иккис, обойнайга^[1].

Сэлиэһинэй сиэмэтин урукку археологическай дааннайдара быылга Суоруна таастарынан үлтүркэйдээн, эрабыт инниттэн 6000 сылга диэри биэрэллэр. Мельница Мукучуга урукку Римҥэ, онтон 1879 с. промышленнай революция кэмигэр, Лондоҥҥа паровой хамсатыылаах бастакы миэлиҥсэ баар буолбута. 1930- с сылларга Мукучуга тимир, никотиновай кислотанан, тиаминанан уонна рибофламинынан байытар буолбуттара, онтон 1940- с сыллартан ыла музыка маассабай масштабтарыгар быһаччы үлэлиир буолбуттара. 1990- с сыллартан фолиевой кислотанан байытар буолбуттара.

Промышленнай революция эпохатыгар атыы- эргиэн харайар болдьоҕор бытааннык сыһыаннаһан бурдугу харайыы боппуруоһа сытыытык турар. Арыылаах кислоталары үөскэтэн, бурдукка тиһэн хаалбыт арыылартан бурдукка аҕалбыт этилэр. XIX үйэ бүтүүтүгэр бурдугу таңастыыр кислоталарга, ону тэҥэ бурдугу тиэммит паар эбэтэр кураанах нагревтарынан туһаныы үөскээбитэ.

Бурдук бурдук, блин, пирогу, пельмени, килиэп- буулка, кондитерскай (тырахтары, кексалары, печенолары, баахылалары, бирээнньиктэри) уонна макарон оҥоһуктары, комбикорму, клейстеры уонна соус оҥорорго туһаныллар. Ону тэҥэ бурдук, холобур, балык, котлет эҥин туһаныллар. Ол эрээри бурдугу куурдуу, көтүрүү уонна салгынынан байытыы, үчүгэй Харысхал наадатынан туһаныы эрэйиллэр.