For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Refurmaziun.

Refurmaziun

Questa pagina è scritta en puter.
Ils territoris protestants in Europa centrela l'an 1618 in rösa, cotschen ed orandsch

Refurmaziun (derivand dal latin reformatio = renovaziun, retuorn al origen; per puter e vallader es pel solit in üsaunza la noziun refuorma) significha üna refurma da la baselgia cristiauna occidentela al cumanzamaint dal 16evel tschientiner.

Ils refurmatuors da la prüma generaziun d'eiran Martin Luther in Germania e Huldrych Zwingli in Svizra tudas-cha. Els mettaivan la basa pel movimaint dal protestantissem.

La refuorma as basaiva sün princips marcants chi dessan der in ögl e sun formulos in latin:

  • Sola scriptura (= sulettamaing tres la Scrittüra): La Sencha scrittüra as declera svessa; a nu douvra üngüna instanza superiura scu il papa chi l'interpretescha.
  • Solo Christo (= sulettamaing tres Gesu Crist): L'unic salveder es Gesu Crist; a nu douvra üngüns senchs per sustgnair l'ouvra da salvamaint.
  • Sola gratia (= sulettamaing tres la grazcha): Dieu salva e güstifichescha a l'umaun be in vigur da sia grazcha; ils merits umauns nu valan in fatscha a Dieu.
  • Sola fide (= sulettamaing tres la cretta): La cretta clappa las impromischiuns divinas ed artschaiva telmaing tschertezza da salvamaint; las bunas ouvras chattan lur dretta plazza illa relaziun cul prossem in bsögn.

Consequenzas in l'Engiadina

[modifitgar | modifitgar il code]

Territoris refurmos dvantaivan illa Rumantschia l'Engiadin'Ota e l'Engiadina Bassa. Las translaziuns da bibgias protestantas da la refurmaziun haun furmo il fundamaint per la litteratura rumantscha dal Grischun. Jachiam Bifrun ho tradüt "l'g Nuof Sainct Testamaint" in puter per l'Engadin'Ota e Durich Chiampel il "Cudesch da Psalms" in vallader per l'Engiadina bassa.

  • Kaufmann, Thomas: Geschichte der Reformation (= Istorgia da la refuorma). Suhrkamp, Frankfurt am Main 2009. ISBN 978-3-458-71024-0
  • Koch, Ernst: Das konfessionelle Zeitalter – Katholizismus, Luthertum, Calvinismus (1563–1675) (= Epoca confessiunela - catolicissem, luteranissem, calvinissem). Leipzig 2000, ISBN 3-374-01719-3 (Kirchengeschichte in Einzeldarstellungen (= Istorgia da la baselgia in preschantaziuns singulas), II/8)
  • Moeller, B.: Deutschland im Zeitalter der Reformation (= Germania in l'epoca da la refuorma) (Deutsche Geschichte 4 = Istorgia tudas-cha 4), 1999, ISBN 3-525-33462-1
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Refurmaziun
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?