For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Zbigniew Safjan.

Zbigniew Safjan

Zbigniew Kazimierz Safjan
Ilustracja
Zbigniew Safjan w latach 60.
Data i miejsce urodzenia

2 listopada 1922
Warszawa

Data i miejsce śmierci

6 grudnia 2011
Warszawa

Alma Mater

Akademia Nauk Politycznych w Warszawie

Dziedzina sztuki

literatura

Ważne dzieła

Kanclerz

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”

Zbigniew Kazimierz Safjan (ur. 2 listopada 1922 w Warszawie, zm. 6 grudnia 2011 tamże[1]) – polski pisarz, scenarzysta i dziennikarz.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodziny żydowskiej. W czasie II wojny światowej został zmuszony do wstąpienia do służby pomocniczej przy Grenzschutzu[2]. Następnie został wcielony do Ludowego Wojska Polskiego, gdzie dosłużył się stopnia podporucznika[a]. Według zasobów archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej w 1951 został zarejestrowany przez Wydział I Oddziału I Głównego Zarządu Informacji Wojska Polskiego jako tajny współpracownik ps. „Żerań”[7]. Również od 1951 kierował działem propagandy w Centralnym Zarządzie Księgarstwa.

Ukończył studia na Akademii Nauk Politycznych w Warszawie. W latach 1967–1990 był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, a w latach 1971–1973 członkiem Komitetu Warszawskiego PZPR. Był członkiem Rady Krajowej Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego w 1983 roku[8]. W 1983 został wybrany w skład Krajowej Rady Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. W latach 1983–1989 był członkiem Narodowej Rady Kultury[9]. Znalazł się na liście Kisiela[10]. W grudniu 1985 wszedł w skład Zespołu do przygotowania "Tez Zjazdowych" na X Zjazd PZPR, który odbył się w lipcu 1986[11].

Autor scenariuszy do popularnych filmów i seriali, m.in.: Potem nastąpi cisza, Do krwi ostatniej, Kanclerz, Dziewczyna z Mazur[9], niektóre we współpracy z Andrzejem Szypulskim (pod pseudonimem Andrzej Zbych): Stawka większa niż życie, Najważniejszy dzień życia, Życie na gorąco[12].

Dziennikarz m.in. miesięcznika „Polska”, warszawskiej „Kultury”, „Nowin Literackich i Wydawniczych”, „Skandali”, „Bez Pardonu”[9]. W latach 2004–2007 był redaktorem naczelnym miesięcznika „Słowo Żydowskie”.

Pochowany w Alei Zasłużonych na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera D31-tuje-4)[13].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Ojciec Marka Safjana.

Twórczość literacka

[edytuj | edytuj kod]
  • Wiosna przychodzi jesienią (1955)[14],
  • Potem nastąpi cisza (1963)[15],
  • Włamywacze (1971)[16],
  • Strach (1973)[17],
  • Pole niczyje (1976)[18],
  • Kanclerz (1987)[19].

Ekranizacje

[edytuj | edytuj kod]
 Z tym tematem związana jest kategoria: Filmowe adaptacje utworów Zbigniewa Safjana.

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]
  1. W 1993 historyk Andrzej Nowak, na łamach dwumiesięcznika „Arka” zarzucił Safjanowi, że w 1944 jego donos doprowadził do rozstrzelania innego żołnierza, wcielonego siłą do ludowego WP akowca, Jana Nesslera[3][4]. W 2002 w wywiadzie udzielonym tygodnikowi „Przegląd” Safjan odrzucił oskarżenia, twierdząc, że tylko podpisał zeznanie przedstawione mu przez NKWD po aresztowaniu go razem z Nesslerem[5]. W 2013 Andrzej Nowak powtórzył, oparty na dokumentach, zarzut świadomego złożenia przez Safjana donosu do Oddziału Śledczego Informacji Wojskowej 2. Armii[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Zmarł Zbigniew Safjan [online], onet.pl, 6 grudnia 2011 [dostęp 2011-12-06] [zarchiwizowane z adresu 2012-01-07].
  2. Byli sędziowie TK krytykują okładkę „Gazety Polskiej” o ojcu sędziego Marka Safjana [online], wirtualnemedia.pl, 28 lipca 2021 [dostęp 2021-08-01].
  3. Dwumiesięcznik „Arka” (dziś „Arcana”), numer 6 (48) z 1993.
  4. Człowiek, który wymyślił Klossa [online], Rzeczpospolita [dostęp 2024-01-23] (pol.).
  5. Wywiad ze Zbigniewem Safjanem, Tygodnik „Przegląd”, nr 44/2002.
  6. Od Lenino do Berlina, ale i do Gib… [online], niezalezna.pl, 12 października 2013.
  7. Joanna Siedlecka, Kryptonim „Liryka”. Bezpieka wobec literatów, Warszawa 2008, s. 324.
  8. Trybuna Robotnicza, nr 109 (12961), 10 maja 1983 roku, s. 6.
  9. a b c Zbigniew Safjan [online], Filmpolski.pl [dostęp 2020-02-13] (pol.).
  10. Stefan Kisielewski, Moje typy, Tygodnik Powszechny, 2 grudnia 1984 [dostęp 2020-01-21] (pol.).
  11. Skład Komisji Zjazdowej Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej /w/ "Trybuna Robotnicza", nr 300, 27 grudnia 1985, s. 2
  12. Andrzej Zbych [online], Filmpolski.pl [dostęp 2020-02-13] (pol.).
  13. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  14. Wiosna przychodzi jesienią [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-06-03] (ang.).
  15. Potem nastąpi cisza [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-06-03] (ang.).
  16. Włamywacze [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-06-03] (ang.).
  17. Strach [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-06-03] (ang.).
  18. Pole niczyje [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-06-03] (ang.).
  19. Zbigniew Safjan, Kanclerz, wyd. 1, Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji, 1987, ISBN 83-212-0467-8, OCLC 17244389 [dostęp 2021-06-03].
  20. Uznanie dla twórców kultury /w/ Trybuna Robotnicza, nr 170, 19 lipca 1984, str. 1-2

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Zbigniew Safjan
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?