Wyskakujące okno (ang. pop-up) – funkcja stron WWW, powodująca automatycznie uruchamianie nowego okienka (karty) z określoną treścią w przeglądarce internetowej. W owym okienku (karcie) może znaleźć się dodatkowe menu nawigacyjne, krótki tekst pomocy, wyjaśnienie terminu, powiększony obrazek, najczęściej jednak technika ta jest wykorzystywana do reklamy internetowej.

Najczęstszą formą wyskakujących okien są otwierające się przy wejściu na stronę internetową reklamy. Zbliżoną, z technicznego punktu widzenia, formą reklamy, o mniejszej uciążliwości dla użytkownika, jest tzw. pop-under – okienko, które jest otwierane w tle, pod bieżącym oknem. Staje się ono widoczne dopiero po zamknięciu, przesunięciu czy zminimalizowaniu głównego okna przeglądarki.

Pierwsze wyskakujące okna narodziły się pod koniec XX wieku, w okresie boomu internetowego, jako dodatkowa forma przychodów pochodzących z reklam. Uważa się je za bardziej skuteczne od bannerów, aczkolwiek mogą też być z nimi sprzężone i stosowane równolegle. Szacuje się, że wyskakujące okna stanowią 6,4% rynku reklam (kwiecień 2004 r., według Nielsen/NetRatings Ad Relevance).

Dla większości użytkowników Internetu reklamy w formie wyskakujących okien są bardzo irytujące – stąd dużą popularnością zaczęły cieszyć się programy umożliwiające ich blokowanie w postaci wtyczek oraz programów zewnętrznych, później zintegrowanych mechanizmów w przeglądarkach internetowych. Z danych amerykańskich firm badawczych, w USA korzysta z nich 30% internautów. Odpowiedzią na nie są reklamy omijające zabezpieczenia programowe.

Klasyczną techniką wyświetlania wyskakujących okienek jest wykorzystanie kodu window.open() w języku JavaScript. Przez wiele lat była to jedyna metoda, jednak w związku z łatwością jej zablokowania zaczęto stosować inne techniki.

W początkowych latach XXI wieku popularne stały się wyskakujące okna z użyciem technologii Flash. Są to animacje, które nie mają własnego miejsca na stronie, a wyświetlają się, zasłaniając jej główną treść. Animacja trwa aż do zamknięcia przez użytkownika bądź zaprogramowanego zakończenia. Ta forma reklamy jest jeszcze mniej tolerowana, niż zwykłe wyskakujące okna. W dodatku występują z nią problemy, implementacja technologii Flash na niektórych systemach pozostawia wiele do życzenia.

Można też spotkać wyskakujące okna wykonane w technologii DHTML. Z technicznego punktu widzenia jest to pozycjonowana bezwzględnie (a zatem nieprzesuwająca się przy przewijaniu) sekcja treści HTML, którą można ukryć albo wyłączyć; zazwyczaj warstwa ta zasłania główną treść strony. Obecnie jest to najlepszy sposób na wyświetlanie treści reklamowych.

Twórcą wyskakujących okien był Ethan Zuckerman^[1][2], dyrektor Center for Civic Media w Massachusetts Institute of Technology, pracujący wówczas dla Tripoda. Po latach przeprosił za swój wynalazek^[3].

• banner