Wilczomlecz lancetowaty
| |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
wilczomlecz lancetowaty |
| Nazwa systematyczna | |
| Euphorbia esula L. Sp. pl. 1:461. 1753 | |
.jpg)
Wilczomlecz lancetowaty (Euphorbia esula L.) – gatunek należący do rodziny wilczomleczowatych. Występuje w stanie dzikim w Europie, Azji Mniejszej, Azji zachodniej. Zawleczony do Ameryki Północnej. W Polsce pospolity na niżu i w niższych piętrach górskich.
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Roślina wieloletnia, o wysokości do 60 cm, purpurowo nabiegła.
- Łodyga
- U nasady pokryta liśćmi łuskowatymi, wyżej gęsto ulistniona.
- Liście
- Długości do 6, rzadziej 8 cm, wąskolancetowate, wiotkie, siedzące. Blaszka powyżej połowy najszersza, tępo zakończona lub słabo zaostrzona[3], blisko wierzchołka słabo ząbkowana, spodem sinawa.
- Kwiaty
- Kwiatostan żółtozielony, później czerwony. Miodniki półksiężycowate.
-
Liście -
Kwiaty -
Owoce
.jpg)
_sl13.jpg)
_(cropped).jpg)
Biologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]Bylina, hemikryptofit. Siedlisko: łąki i murawy, przydroża, siedliska ruderalne i pola uprawne[3].
Roślina trująca, zawiera trujący sok mleczny. Bydło ją omija na pastwiskach – zwierzęta po zgryzieniu niewielkiej jej ilości uczą się jej unikać[4]. Za jego trujące właściwości odpowiada ingenol[4].
Pomimo swych właściwości trujących jest rośliną żywicielską m.in. dla gąsienic motyla zmrocznika wilczomleczka[5][6].
Liczba chromosomów 2n = 60, 64[3].
Zmienność
[edytuj | edytuj kod]Występuje w trzech podgatunkach[7]:
- Euphorbia esula subsp. esula – podgatunek nominatywny
- Euphorbia esula subsp. tommasiniana (Bertol.) Kuzmanov (synonimy: E. tommasiniana Bertol., E. virgata Waldst. & Kit.)
- Euphorbia esula nothosubsp. pseudovirgata – mieszaniec ww. podgatunków (synonimy: E. ×pseudovirgata (Schur) Soó, E. virgata var. pseudovirgata Schur)
Często tworzy też mieszańce z innymi gatunkami[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).
- ↑ a b c d Lucjan Rutkowski, Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006, s. 291, ISBN 83-01-14342-8.
- ↑ a b Fathi T. Halaweish i inni, Toxic and Aversive Diterpenes of Euphorbia esula, „Journal of Chemical Ecology”, 28 (8), 2002, s. 1599–1611, DOI: 10.1023/A:1019976413040, ISSN 1573-1561 [dostęp 2023-06-26] (ang.).
- ↑ Zmrocznik wilczomleczek na stronie ""Media.Nauka" [1]
- ↑ Zmrocznik wilczomleczek na stronie "Insektarium" [2]
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN) [online] [dostęp 2010-01-10].
- BioLib: 39377
- EoL: 1144898
- EUNIS: 170227
- Flora of China: 200012560
- FloraWeb: 2264
- GBIF: 3064250
- identyfikator iNaturalist: 162821
- IPNI: 346448-1
- ITIS: 28064
- NCBI: 3993
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-79567
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:346448-1
- Tela Botanica: 25849
- identyfikator Tropicos: 12802082
- USDA PLANTS: EUES
- CoL: 3CNRT
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
