Zobacz też: inne hasła o nazwie Wilcha.

Wilcha

Państwo	Ukraina
Producent	KB Łucz
Odmiany	Wilcha Wilcha-R Wilcha-M Wilcha-M2
Czas służby	od 2019
Wejście do służby	2019
Użycie bojowe	wojna rosyjsko-ukraińska
Wymiary
Długość	7,6 m
Średnica	300 mm
Masa	860 kg
Parametry techniczne
Napęd	silnik na paliwo stałe
Zasięg	70 km (Wilcha, Wilcha-R) 120 km (Wilcha-M) do 200 km (Wilcha-M2)
Naprowadzanie	Satelitarne i inercyjne
Parametry użytkowe
Celność	CEP: <15 m (Wilcha, Wilcha-R), <30 m (Wilcha-M)
Masa głowicy	250 kg (Wilcha, Wilcha-R) 125–170 kg (Wilcha-M)

Wilcha (ukr. Вільха, ang. Vilkha, dosł. „olcha”) – ukraiński wieloprowadnicowy system rakietowy kalibru 300 mm produkcji zakładów KB Łucz na podwoziu kołowym. W 2018 roku Siły Zbrojne Ukrainy zadecydowały o przyjęciu pocisku na swoje wyposażenie. Produkcja systemu rakietowego rozpoczęła się w 2019 roku, w tym samym roku pierwsze sztuki zostały przekazane armii ukraińskiej. Pociski do systemu są produkowane w różnych wersjach: Wilcha, Wilcha-R, Wilcha-M i Wilcha-M2.

Pierwsze bojowe wykorzystanie systemu miało miejsce w trakcie inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku.

27 kwietnia 2016 roku prezydent Ukrainy Petro Poroszenko poinformował o tym, że ukraiński przemysł zbrojeniowy, a dokładnie zakłady KB Łucz, jest bliski ukończenia prac nad pociskiem rakietowym krajowej produkcji o nazwie Wilcha. Projekt był utrzymywany w tajemnicy. Ujawniono wyłącznie to, iż ma być substytutem systemu BM-30 Smiercz. Wiadomo było wówczas, że już w marcu 2016 roku przeprowadzono udane testy pocisku, którego parametrów nie ujawniono^[1].

W sierpniu 2016 roku przeprowadzono kolejne udane testy pocisku w okolicach Odessy. Ujawniono, że w przeciwieństwie do systemu MB-30 jest on pociskiem naprowadzanym i ma charakteryzować się większą celnością niż 9K79 Toczka^[2].

W latach 2018–2019 ukraińska armia przeprowadzała kolejne próby pocisku na poligonach^[3]. Już w 2018 roku zapadła decyzja, że testowany system rakietowy zostanie przyjęty do służby w armii^[4]. W tym samym roku państwowy koncern zbrojeniowy Ukroboronprom poinformował o rozpoczęciu produkcji systemu Wilcha^[5] . Zasięg pocisku Wilcha z głowicą bojową o masie 250 kg wynosi 70 km^[6] . Pierwotnie wyrzutnie posadawiano na podwoziu MAZ-543 zestawu BM-30 Smiercz. Na początku 2019 roku AvtoKrAZ poinformował o przekazaniu Siłom Zbrojnym Ukrainy nowego pojazdu KrAZ-7634HE o napędzie 8x8. Jak podano, KrAZ-7634HE ma stanowić podwozie dla systemu Wilcha i wyrzutni pocisków Neptun^[7] .

W czerwcu 2019 roku ogłoszono zakończenie testów pocisku Wilcha-R. Zasięg tego pocisku jest taki sam, jak w przypadku wersji podstawowej, ale został wyposażony w kasetową głowicę bojową o masie 250 kg. W tym samym czasie w fazie testów pozostawał kolejny pocisk – Wilcha-M^[8] [9] . Jest to zmodernizowana wersja Wilchy o zwiększonym zasięgu do 120 km i większej precyzji rażenia celów^[10].

W 2020 roku KB Łucz wyprodukowała 98 pocisków Wilcha^[4].

W 2021 roku poinformowano, że pociskami Wilcha-M zainteresowane są Zjednoczone Emiraty Arabskie, Arabia Saudyjska i Kuwejt. W przypadku ZEA Ukraina miała być już w trakcie negocjacji^[11] .

W kwietniu 2021 roku Ukroboronprom poinformował, że znaleziono pierwszego zagranicznego nabywcę pocisku Wilcha-M, mimo że znajdował się on wciąż w fazie testów^[12]. Nie podano jednak, które państwo zdecydowało się na zakup^[13] . W tym samym roku odbyły się testy wspomnianego pocisku Wilcha-M^[10].

KrAZ-7634HE

Wyrzutnia Wilcha na podwoziu MAZ-543 w 2018 roku
Dane podstawowe
Państwo	Ukraina
Producent	AvtoKRaZ
Typ pojazdu	wieloprowadnicowy system rakietowy
Trakcja	kołowa 8x8
Załoga	4 osoby
Historia
Produkcja	od 2019
Dane techniczne
Silnik	silnik diesla YaMZ-7511.10 o mocy 420 KM
Masa	30 t (całego zestawu) 20 t (bez rakiet)
Osiągi
Prędkość	60 km/h (po drogach asfaltowych) 20 km/h (po drogach gruntowych)
Dane operacyjne
Uzbrojenie
1x wieloprowadnicowa wyrzutnia 12 pocisków kal. 300 mm
Użytkownicy
Ukraina

Wieloprowadnicowy system rakietowy obsługiwany jest przez cztery osoby^[3].

W skład systemu rakietowego wchodzi pojazd bojowy na podwoziu KrAZ-7634HE o napędzie 8x8^[14], napędzany silnikiem YaMZ-7511.10 o mocy 420 KM z dziewięciobiegową skrzynią biegów^[3]. Ciężarówka może poruszać się z prędkością do 60 km/h po drogach asfaltowych, a do 20 km/h po drogach gruntowych. Na pojeździe znajduje się wyrzutnia 12 pocisków. Waga samego pojazdu to 20 t, a z załadowanymi pociskami 30 t. Oddanie pełnej salwy ma trwać do 40 s^[14]. Pierwotnie stosowano podwozia MAZ-543.

Poza pojazdem bojowym w skład systemu rakietowego wchodzą pojazd dowodzenia KrAZ-7634 oraz ciężarówka transportowa KrAZ-7634HE-000^[14].

Wilcha R624 jest podstawową wersją pocisku o kalibrze 300 mm. Podczas lotu pocisk sterowany jest impulsowymi silnikami zamontowanymi w przedniej części. Dzięki temu tor lotu pocisku może być korygowany w locie^[6] [8] . Według zapewnień pocisk ma być odporny na zakłócenia systemu GPS. Napędzany jest silnikiem na paliwo stałe, a kierowany przy pomocy nawigacji satelitarnej i inercyjnej^[15] . Zasięg pocisku to 70 km, a masa głowicy bojowej to 250 kg. Dla tej wersji rozrzut jest mniejszy niż 15 m^[6] [8] . Masa pocisku to 860 kg, a długość 7,6 m^[14].

Wilcha-R ma identyczne parametry, jednak zastosowano w nim kasetową głowicę bojową^[6] [16].

Wilcha-M R624-M to wersja pocisku o zasięgu zwiększonym do 130 km, co osiągnięto kosztem lżejszej głowicy bojowej (125^[8] -170 kg^[15] )^[8] .

Pocisk Wilcha-M2 ma mieć docelowo zwiększony zasięg do 200 km^[9] . Ulepszono korpus oraz silnik pocisku^[15] .

Ukraina

Armia ukraińska pierwsze sztuki systemu rakietowego Wilcha otrzymała już w 2019 roku^[6] . Według danych ukraińskich z marca 2022 roku, w trakcie rosyjskiej inwazji dokonanej na Ukrainę w 2022 roku wojsko użyło 50 pocisków Wilcha^[17]. Miały zostać użyte do zwalczania rosyjskich pojazdów, systemów obrony przeciwlotniczej, WRE oraz stanowisk dowodzenia^[18].

• KacperK. Bakuła KacperK., Ukraina: Neptun i Wilcha idą na eksport, „Defence24”, 26 lipca 2021 [dostęp 2022-04-07] .
• JanJ. Grohmann JanJ., Ukrajina nasadila raketové komplety Vilcha, „Armadni Noviny”, 5 marca 2022 [dostęp 2022-04-07] .
• BartłomiejB. Kucharski BartłomiejB., Rakiety Wilcha-M na eksport, „ZBiAM”, 7 kwietnia 2021 [dostęp 2022-04-07] .
• JuliuszJ. Sabak JuliuszJ., Nowe podwozie 8x8 dla ukraińskich systemów rakietowych, „Defence24”, 9 stycznia 2019a [dostęp 2022-04-07] .
• JuliuszJ. Sabak JuliuszJ., Ruszyła seryjna produkcja ukraińskich systemów artylerii rakietowej, „Defence24”, 22 lutego 2019b [dostęp 2022-04-07] .
• JuliuszJ. Sabak JuliuszJ., Ukraina: Zakończono testy państwowe rakiet Wilcha-R [WIDEO], „Defence24”, 14 czerwca 2019c [dostęp 2022-04-07] .
• JuliuszJ. Sabak JuliuszJ., Ukraina: Seryjne pociski kierowane Wilcha już na uzbrojeniu, „Defence24”, 12 listopada 2019d [dostęp 2022-04-07] .
• JuliuszJ. Sabak JuliuszJ., „Ukraiński Homar” z amunicją kasetową, „Defence24”, 21 września 2020 [dostęp 2022-04-07] .

• Film prezentujący próby pocisków Wilcha-R i Wilcha-M w serwisie YouTube.