For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Wikipedysta:SirKhanLewandofIHS/brudnopis.

Wikipedysta:SirKhanLewandofIHS/brudnopis

Joseph Brigniel

[edytuj | edytuj kod]

Joseph Brigniel (ur. 23 marca 1699 r. w Klagenfurt am Wörthersee, zm. 1773 w Wiener Neustadt) – austriacki jezuita, misjonarz w Paragwaju w l. 1727-1767, odesłany z powrotem do Europy po wypędzeniu jezuitów z posiadłości hiszpańskich przez Karola III.

Joseph Brigniel
Kraj działania

Paragwaj

Data i miejsce urodzenia

23 marca 1699
Klagenfurt am Wörthersee

Data i miejsce śmierci

1773
Wiener Neustadt

Miejsce pochówku

Wiener Neustadt

Rektor kolegium Santa Fe
Okres sprawowania

1762-1765

Consultor w kolegium Wiener Neustadt
Okres sprawowania

1770-1773

Wyznanie

Katolicyzm

Kościół

Rzymskokatolicki

Inkardynacja

Towarzystwo Jezusowe

Śluby zakonne

9 października 1716 r., 28 października 1733 r. profes czterech ślubów

Budynek dawnego kolegium jezuickiego w Klagenfurt am Wörthersee
Wojownicy Abipońscy

Czas edukacji i studiów

[edytuj | edytuj kod]

Syn matki – Niemki a ojca – Francuza. Przed wstąpieniem do Towarzystwa Jezusowego pobierał naukę w kolegium w Klagenfurcie, które obecnie nosi nazwę Europagymnasium Klagenfurt, gdzie ukończył klasę fizyki. Nowicjat rozpoczął 9 października 1716 r. w Wiedniu.[1] Po nowicjacie studiował filozofię (1718-1721) w Wiedniu.[2] Następnie nauczał w tym samym kolegium podstaw gramatyki (parva) w Wiedniu (1721/22) i syntaksy w Sopronie (1722/23).[3] Teologię studiował w Wiedniu (1723/24) i w Grazu (1724-1727).[4]

Misjonarz

[edytuj | edytuj kod]
Jezuita z XVIII-wiecznej Brazylii

Wkrótce po przyjęciu święceń kapłańskich został wysłany na misję do Paragwaju jako członek ekspedycji o. Jerónima Herrány. Przybył do Buenos Aires 19 kwietnia 1729 roku. 28 października 1733 Brigniel został profesem czterech ślubów w Candelaria w prowincji Misiones w północno-wschodniej Argentynie.[5]Pracował wśród Guarani i był przełożonym (od 1738 r.) redukcji San Javier w Urugwaju. Tam też napisał słownik, katechizm i kazania w języku guarani. Po rektoracie (1743-1747) w kolegium Corrientes (Argentyna) założył w 1748 r. misję San Jerónimo wśród Abipones, których języka nauczył się jako pierwszy, Był również tam przełożonym od 1753 roku. Napisał słownik, katechizm i kazania w języku abipońskim. Był też znakomitym matematykiem i muzykiem.[6] Rektor (1762-1765) kolegium Santa Fe. Dekret Karola III wypędzający jezuitów z posiadłości hiszpańskich zastał go w misji Rosario (zwanej także Timbó) wśród Mocobi.

Ostatnie lata życia

[edytuj | edytuj kod]

W 1768 r. został deportowany do Włoch, skąd pod koniec 1769 r. wrócił do ojczyzny. W latach 1770-1773 był spowiednikiem i doradcą rektora (consultor) w kolegium w Wiener Neustadt, gdzie zmarł wkrótce po kasacie zakonu w 1773 roku.[7]

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]
Mapa Paragwaju wykonana przez Martina Dobrizhoffera w 1780 roku

Joseph Brigniel napisał gramatyki, kazania i katechizm w językach guarani i abipońskim. Rozpoczął pracę nad słownikiem języka guarani, którego nigdy nie skończył. Niestety dzieła Brigniela nie zachowały się do dziś, aczkolwiek jego prace dokończył Martin Dobrhizoffer.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Lukacs L. SI, Catalogi personarum et officiorum Provinciae Austriae Societatis Iesu, t. 6, 890 s., t. 7, 36 s, Rzym 1993.
  2. Lukacs L. SI, Catalogi personarum et officiorum Provinciae Austriae Societatis Iesu, t. 7, Rzym 1993, s. 86,139, 190.
  3. Lukacs L. SI, Catalogi personarum et officiorum Provinciae Austriae Societatis Iesu, t. 7, Rzym 1993, s. 242, 285.
  4. Lukacs L. SI, Catalogi personarum et officiorum Provinciae Austriae Societatis Iesu, t. 7, Rzym 1993, s. 351, 380, 435
  5. Lukacs L. SI, Catalogus generalis seu Nomenclator biographicus personarum Provincae Autriae Societatis Iesu, t. 1, Rzym 1995, s. 130.
  6. Page C. A.., La literatura de los jesuitas expulsos de la provinvia del Paraguay. Memorias de una intensa labor; Literature of the Jesuits expelled from the provincial of Paraguay. Memories of intense work, Salamanca 2018, s. 179.
  7. Lukacs L. SI, Catalogi personarum et officiorum Provinciae Austriae Societatis Iesu, t. 11, Rzym 1995, s. 26, 97, 169, 241.
Karol III Hiszpański
Budynek dawnego kolegium jezuickiego w Wiener Neustadt

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

• Backer A de, Backer A de, Sommervogel C., Carayon A., Bibliothèque de la Compagnie de Jésus. Louvain, Editions de la Bibliothèque S.J., Collège philosophique et théologique, “Joseph Brigniel”, tom 8, 1848 Strasburg, s. 1929.

• Backer A de, Backer A de, Sommervogel C., Carayon A, Bibliothèque de la Compagnie de Jésus. Louvain, Editions de la Bibliothèque S.J., Collège philosophique et théologique, “Joseph Brigniel”, tom 9, Strasburg 1900, s. 1546.

• Backer A de, Backer A de, Sommervogel C., Carayon A Bibliothèque de la Compagnie de Jésus. Louvain, Editions de la Bibliothèque S.J., Collège philosophique et théologique, “Joseph Brigniel”, tom 2, Strasburg 1841, s. 164.

• Harney M. P., The Jesuits in History. The Society of Jesus through Four Centuries, The American Historical Review, tom 48, wydanie 3, Kwiecień 1943, s. 537, 538, Nowy Jork.

• Kiltzmantel A.„Die Jesuitenmissionare Martin Dobrizhoffer und Florian Paucke und ihre Beiträge zur Ethnographie des Gran Chaco im 18. Jahrhundert”, Wiedeń 2004, s. 180, 190, 328.

• Lukacs L. SI, Catalogi personarum et officiorum Provinciae Austriae Societatis Iesu, t. 6-11, Rzym 1993-1995.

• Lukacs L. SI, Catalogus generalis seu Nomenclator biographicus personarum Provincae Autriae Societatis Iesu, t. 1, Rzym 1995, s. 130, 131.

• O'Neill C. E., S.L Domínguez J. M., S.I, Diccionario histórico de la Compañía de Jesús: biográfico-temático tom 1. AA-Costa Rica, “Joseph Brigniel”. Rzym 2001, 547 s.

• O'Neill C. E., S.L Domínguez J. M., S.I, Diccionario histórico de la Compañía de Jesús: biográfico-temático, tom 4 Piatti-Zwaans, “Joseph Brigniel” ,Rzym 2001, 3649 s.

• Page C. A., La literatura de los jesuitas expulsos de la provincia del Paraguay. Memorias de una intensa labor, „Cuadernos Dieciochistas”, Salamanca 2018.  

• Polgár L., Begheyn P., Entire Jesuit Bibliography (1901-2021),  tom 1-3, Rzym 1981, s. 1247, 1257, 1802, 2153, 4946, 5030.

• Storni H., Catálogo de los jesuitas de la Provincia del Paraguay (Cuenca del Plata), 1585-1768, “Joseph Brigniel” Rzym 1980, Institutum Historicum S. I. s. 43, 321, 329, 346.

{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Wikipedysta:SirKhanLewandofIHS/brudnopis
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?