Kurkowe Bractwo Strzeleckie
w Toruniu

Tablica przed bramą do Fortu VI
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Siedziba	Toruń
Data założenia	1352
Rodzaj stowarzyszenia	Stowarzyszenie
Profil działalności	krzewienie tradycji i historii oręża polskiego, patriotyczne wychowanie młodzieży
Zasięg	Toruń, województwo kujawsko-pomorskie
Prezes	Leszek Polak
Nr rejestru	0000015522
Data rejestracji	29 maja 2001
Położenie na mapie Torunia Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Toruniu
Położenie na mapie Polski Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Toruniu
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Toruniu
53°02′20″N 18°35′09″E/53,038889 18,585833
Strona internetowa

Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Toruniu – organizacja kurkowa, istniejąca od 1352 roku, początkowo funkcjonująca jako paramilitarna organizacja cechowa, mająca na celu podnoszenie sprawności strzeleckiej mieszczan na potrzeby obronności miasta. Do Bractwa należeli starsi cechów, członkowie władz miejskich, a także szanowani rzemieślnicy i kupcy. Przynależność do Bractwa stanowiła formę nobilitacji jej członków w społeczności lokalnej^[1]. Współczesne Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Toruniu, reaktywowane w 1999 r., nawiązuje bezpośrednio do bractwa przedwojennego, kultywując tradycje patriotyczne i popularyzując historię oraz sport strzelecki zarówno w czasie miejskich uroczystości, jak i corocznych turni^[1].

Siedziba Bractwa znajduje się w północnej części miasta, w dzielnicy Wrzosy, na terenie Fortu VI Twierdzy Toruń, przy ul. Szosa Chełmińska 212.

Powstanie Bractwa Strzeleckiego w Toruniu datuje się na rok 1352. Istniały wówczas dwie tego typu organizacje, tj. Bractwo Starego Miasta i Bractwo Nowego Miasta. W 1445 roku, gdy oba te miasta połączono, utworzono wówczas jedno Bractwo, a nowa Rada Miejska przekazała mu teren przy ulicy Przedzamcze, na którym urządzono jego siedzibę oraz strzelnicę. Odbywały się tu regularne ćwiczenia, zawody strzeleckie i uroczystości Bractwa. W 1798 roku rozkazem króla pruskiego nadano mu imię Fryderyka Wilhelma. W latach 1892–1893 przy ul. Przedzamcze wybudowało nową siedzibę Bractwa oraz strzelnicę, na której aż do 1906 roku odbywały się ćwiczenia strzeleckie. W 1920 roku, po odzyskaniu niepodległości, Bractwo ustanowiło nowy status i rozbudowało strzelnicę, na których można było strzelać z broni wojskowej. We wrześniu 1939 roku zawieszono jego działalność, a w późniejszym okresie wielu członków Bractwa znalazło się w obozach jenieckich lub na robotach przymusowych. Po II wojnie światowej próbowano bez powodzenia reaktywować organizację kurkową. Ostatecznie w 1948 roku władze PRL je zlikwidowały, a jego mienie przejęły władze miasta. W 1999 roku reaktywowano Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Toruniu i tego samego roku zostało ono członkiem Zjednoczenia Kurkowych Bractw Strzeleckich Rzeczypospolitej Polskiej^[2][3].

Stowarzyszenie prowadzi szeroką działalność społeczno-charytatywną. Kultywowana jest także tradycja corocznego wyboru i intronizacji nowego Króla Kurkowego^[4][1][5]. Stowarzyszenie jest także organizatorem turniejów o Buławę Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego^[6].

Bractwo brało czynny udział w poniższych akcjach militarnych na terenie miasta:

• 1454 – szturm na zamek krzyżacki,
• luty 1629 – oblężenie Torunia przez wojska szwedzkie^[7],
• 1658 – oblężenie Torunia, które miało miejsce w dniach 2 lipca – 30 grudnia podczas II wojny północnej,
• 1703 – oblężenie Torunia, które miało miejsce w dniach 23 maja – 9 października podczas III wojny północnej,
• 1848 – Wiosna Ludów^[1].

• oficjalna strona Kurkowego Bractwa Strzeleckie

Kategoria:Bractwa kurkowe w Polsce Kategoria:Historia Torunia Kategoria:Stowarzyszenia regionalne