Bystrek Jan, prof. dr hab.ur.17.06.1934 Grodzany (Bychawa).dziedzina: dr nauk przyrodniczych. Dyscyplina: biologia. Specjalności: botanik, lichenolog (grzyby zlichenizowane, porosty): systematyka, ochrona środowiska, biogeografia, ekologia, lichenoindykacja; ochrona przyrody i krajobrazu, florysta.

Wykształcenie

Matura: Liceum Ogólnokształcące: Bychawa 1951. Studia: 1951 AGH Kraków (przerwane po 2 miesiącach z powodów finansowych), 1951-52 praca w GS Bychawa. 1952-1057; Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Wydział Biologii i Nauk o Ziemi.

Kariera zawodowa

Miejsce pracy i stanowiska:

1956-2004 UMCS nauczyciel akademicki: (asystent techniczny, asystent (1958; starszy asystent), uzupełniał kadrę nauczycieli w Wieczorowej Szkole Podstawowej dla Pracujących w Lublinie. 1965 adiunkt w Katedrze Systematyki i Geografii Roślin, 1977 dr hab., 1991 prof. (tyt.); współautor programu studiów Podyplomowych Biologia, kierownik tych Studiów na Wydz. Biol. i Nauk o Ziemi UMCS (1980-2004). współautor w programie studiów podyplomowych Przyroda: Lublin, Przemyśl, Biłgoraj. 1986-1977 Filia Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku, 1992-2005 Kierownik Zakładu Botaniki Instytutu Biologii Uniwersytetu w Bialymstoku;

1998-2000 Szkoła Humanistyczno-Przyrodnicza Sandomierz Popularyzator wiedzy o przyrodzie, edukacja ekologiczna: od 1965 współpraca z Wojewódzkimi Ośrodkam i Doskonalenia Nauczycieli w Lublinie: wykłady, komisja egzaminacyjna, od 1984 r. przewodniczący Komisji na I i II stopień specjalizacji w Lublinie, 1995-1999 w Zamościu.

1997 -2004 TWP Regionalny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli i Kadry Kierowniczej Szkół Zajęcia terenowe z nauczycielami biologii: Polskie Parki Narodowe i ich rola w edukacji ekologiczno-środowiskowej (organizator mgr A. Bociąg-Smaga). Spotkania z nauczycielami i uczniami szkół

Aktywność dydaktyczna

ćwiczenia laboratoryjne: wykłady obligatoryjne: morfologia i systematyka roślin, biogeografia, i wykłady fakultatywne: biologiczne aspekty ochrony środowiska, biologia kwiatu i ekologia kwitnienia, lichenologia, mykologia, krajobrazy Polski, biogeografia, zajęcia terenowe (Karpaty, Sudety, Pobrzeże Bałtyku, Suwalszczyzna, Warmia i Mazury, Puszcza Białowieska, Lubelszczyzna, Góry Świętokrzyskie) ze studentami botaniki, praktyki studentów florystów, ekologów i biogeografów. Wieloletni opiekun roku, członek Komisji Egzaminacyjnej na I rok studiów stacjonarnych i zaocznych oraz egzaminator. 1977 przewodniczący Uczelnianej Komisji Socjalnej UMCS, szef służby Sanitarno medycznej Obrony Cywilnej UMCS, przewodniczący komisji ds. Hotelu Asystenta, Promotor 5 doktorów, kilkanaście recenzji dorobku naukowego kandydatów na tytuł profesora, doktora habilitacyjnego, doktora, ponad 300 dyplomantów na studiach stacjonarnych, studiach zaocznych i studiach podyplomowych UMCS i UwB, Współzałożyciel Sekcji Mykologiczno-Lichenologicznej PTB (1978).

Aktywność naukowa

120 publikacji, dwie książki o porostach: hasła o porostach w 34-tomowej Encyklopedii PWN. 80 oryginalne rozprawy naukowe dotyczące taksonomii porostów (Cladoniaceae, Parmeliaceae, Ramalinaceae, Usneaceae), taksonomiczna korekta rodzaju Alectoria: nowy dla wiedzy rodzaj porostu: Sulcaria (Azja wschodnia i centralna), kilkadziesiąt nowych dla wiedzy gatunków (np. Bryoria poeltii, B. perspinosa, B, variabilis: Himalaje (kol J. Poelt), B. forsteri Antarktyka, wspólnie z M. Olech), B. fabiszewskiana , B. brodoana ( wspólnie z J. Fabiszewski Kanada), Usnea balcanica i U. pewleticzii, (kol. M. Murati, Bałkany), Ramalina motykana, Suwalszczyzna, zbiór własny (LBL-L, ) Alectoria (Bryoria) motykana,(kol. K. Kalb, Alpy) . B. pseudocyphellata (kol. T. Sulma, Karpaty Ukraińskie), taksony innej rangi (sekcja, podgatunek, odmiana). Regionalne pionierskie monografie rodzaju Alectoria (Tatry, Lubelszczyzna, Góry Świętokrzyskie, Lubelszczyzna), Ramalina, Peltigera, Parmelia (Lubelszczyzna), Bryoria (Karpaty Ukraińskie); ekologia porostów, lichenoindykacja. Dokumentacja bioty porostów w Polskich Parkach Narodowych (Tatrzański PN, Białowieski PN, Roztoczański PN, Wigierski PN, Świętokrzyski PN, Poleski PN, Biebrzański PN), Rezerwatach Przyrody i Obszarach chronionego krajobrazu; pionierskie badania florystyczne, publikowane często we współautorstwie (Cieśliński, Górzyńska, Flisińska, Kolanko, Krygler, Matwiejuk, Motyka- Zgłobicka, Sulma, Wójciak). Artykuły w monografiach regionalnych.

Publikacje:

Książki: -Zarys lichenologii PWN Warszawa (1972); -Podstawy lichenologii Wydawn UMCS, (1997).

Oryginalne prace badawcze: -Taxonomic studies of the genus Alectoria. Annales UMCS, (1971), -Die Gattung Alectoria (Lichenes Usneaceae): Flechten des Himalaya. Khumbu Himal (1969). -Espèces de la section Glabratae (genus Usnea) en Europe (współautor K. Górzyńska). Ann. UMCS Sect. C.(1985) -Species of the genus Bryoria Brodo & Hawksw. in Europe. Bull of the Polish Acad. Sc. (1986) -Studien über die Flechtengattungen Usnea in Europa. Wyd. UMCS (1994) -Materials to North American Lichens flora. ( współautor J. Fabiszewski) Acta Soc. Bot. Pol.. 67.87-95 (1998). -Bryoria forsteri (Lichenized Ascomycetina) a new species from Antarctica (współautor M. Olech) Acta Soc. Bot. Pol.. (2004,). -The use of botanical microtechnique parffin in anatomical studies of lichens (współautor: Leśniewska J., Kuczyńska I.) Annales UMCS sect.C,(2008).

Artykuły przeglądowe: -Wrażliwość porostów na zanieczyszczenia atmosferyczne (1974). - Porosty i ich właściwości lecznicze (współautor A.. Leonowicz) Folia Soc. Sci. Lubl. Biol (1987). -Biologiczne aspekty ochrony środowiska. Roztoczańskie Spotkania t.V, RPN (2008).

Nagrody i odznaczenia

Dwie nagrody Ministra Szkolnictwa Wyższego i Techniki, kilka nagród Rektora UMCS, Krzyż Kawalerski OOP, Medal Komisji Edukacji Narodowej; inne: medal Za zasługi dla Obronności Kraju. Zasłużony dla Uniwersytetu w Białymstoku, Zasłużony dla Lubelszczyzny, Zasłużony dla Lublina, Złote Odznaki TWP i ZNP. Członkostwo naukowe: Rada Naukowa Instytutu Botaniki PAN Kraków, Rada Naukowa Lubelskiego oddziału PAN, LTN, PTB -Sekcja Lichenologiczna; Oddział Regionalny TWPj Lublin.

Rodzina

Żona Jolanta, Teresa, mgr biologii, dzieci: Katarzyna, mężatka (Bystrek-Kozińska ) mgr Politologii i Polonistyki, nauczyciel dypl., dwie córki,: Alicja, Kinga, Paweł mgr Ekonomii żona Magdalena Kwiecień: syn. Łukasz, córka Barbara.

Życiowe motto i hobby

nie rób innym tego, co tobie niemiłe. Szanuj poglądy innych. Hobby: turystyka, głównie górska.

Przypisy

-Sulcaria Bystrek in Brodo & Hawksw. Alectoria and allied genera in North America. Opera Botanica (1977). -Awasthi G. Lichen genus Alectoria,, Bryoria and Sulcaria from India and Nepal Candollea (1985). -Sulcaria Bystrek in D., D. Awasthi. A. key to the Macrolichens of India and Nepal , Journ. Hott. Lab. (1988). -Bryoria poeltii, B. perspinosa, B. variabilis in Key to the Divaricate Bryoria species in the Himalayan region Jørgensen & all. Lichenologist. 44. (2012). -Kto jest kim w botanice polskiej, 1995. Pol. Acad. Sc. Kraków. -Who is Who w Polsce. Encyklopedia biograficzna z życiorysami znanych Polaków. t. 1 Hübners blaues Who is Who (2002). -Złota Księga Nauki Polskiej Naukowcy Zjednoczonej Europy ( 2006) -Złota Księga Nauk Przyrodniczych. Polski Inst.Biograficzny. Hellion 2009, wydd. II (2017) -Faculty University of Białystok. Faculty of Biology and Chemistry.Scientific Activity. Białystok 1999 -Forscher an Österreichs Flechtenfische. 2017 Biologiezentrum des Österreich. Staphia Vol. 1042. Linz (Austria) -Księga Pamiątkowa Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1995, 1995-2004. -Wydział Biologii i Biotechnologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie w 70-lecie Uczelni. Wydawnictwo UMCS 2014.. - https://species.wikimedia.org/wiki/Jan_Bystrek