Warzucha
 Morfologia (warzucha lekarska) | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
warzucha |
| Nazwa systematyczna | |
| Cochlearia L. Sp. Pl. 647. 1753 | |
| Typ nomenklatoryczny | |
Warzucha (Cochlearia L.) – rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych. Należy do niego ok. 25 gatunków występujących głównie na półkuli północnej na obszarach o klimacie subarktycznym i umiarkowanym[4]. Do flory Polski należą: warzucha tatrzańska (C. tatrae) i endemiczna warzucha polska (C. polonica), poza tym status zadomowionego antropofita ma warzucha duńska (C. danica), a warzucha lekarska (C. officinalis) występuje w uprawie i jako efemerofit[5]. Niektóre gatunki z tego rodzaju są uprawiane jako rośliny ozdobne i używane do ozdabiania sałatek. Zawierają dużo witaminy C, nie są jednak smaczne[4].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Niskie rośliny jednoroczne i byliny. Liście pojedyncze i zazwyczaj nieklapowane, o kształcie sercowatym lub nerkowatym. Kwiaty promieniste, 4-płatkowe, drobne, białe. Zebrane są zazwyczaj w krótkie grona. Owocem jest krótka łuszczynka.
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Cochlearia (M. C. Cooke) Lambotte = Aleuria (E. M. Fries) Fuckel
Cochleariopsis Á. Löve & D. Löve, Glaucocochlearia (O. E. Schulz) Pobed., Ionopsidium Rchb., Jonopsidium Rchb., orth. var.[6]
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)
Należy do rodziny kapustowatych (Brassicaceae), rzędu kapustowców (Brassicales), kladu różowych (rosids) w obrębie okrytonasiennych (Magnoliophyta)[2][7].
- Pozycja w systemie Reveala (1993-1999)
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe (Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt.), nadrząd Capparanae Reveal, rząd kaparowce (Capparales Hutch.), podrząd Capparineae Engl., rodzina kapustowate (Brassicaceae Burnett), plemię Cochlearieae Buchenau, podplemię Cochleariinae Prantl in Engl. & Prantl, rodzaj warzucha (Cochlearia L.)[8].
- Wykaz gatunków[9]
- Cochlearia abulensis (Pau) Pau
- Cochlearia acaulis Desf.
- Cochlearia aestuaria (Lloyd) Heywood
- Cochlearia anglica L.
- Cochlearia aragonensis Coste & Soulié
- Cochlearia arctica Schltdl. ex DC.
- Cochlearia aucheri Boiss.
- Cochlearia bavarica Vogt
- Cochlearia danica L. – warzucha duńska
- Cochlearia glastifolia L.
- Cochlearia groenlandica L.
- Cochlearia megalosperma (Maire) Vogt
- Cochlearia micacea E.S.Marshall
- Cochlearia minutissima O.E.Schulz
- Cochlearia oblongifolia DC.
- Cochlearia officinalis L. – warzucha lekarska
- Cochlearia polonica A.Fröhl. – warzucha polska
- Cochlearia prolongoi (Boiss.) Pau
- Cochlearia pyrenaica DC.
- Cochlearia scotica Druce
- Cochlearia sempervivum Boiss. & Balansa
- Cochlearia sessilifolia Rollins
- Cochlearia sintenisii Hausskn. ex Bornm.
- Cochlearia tatrae Borbás – warzucha tatrzańska
- Cochlearia tridactylites Banks ex DC.
- Cochlearia velutina DC.
- Cochlearia venusta Schischk.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).
- ↑ a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-24].
- ↑ a b Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 61, ISBN 978-83-62975-45-7.
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-11-11].
- ↑ List of Genera in BRASSICACEAE (not fully reorganized), [w:] Vascular plant families and genera, Kew Gardens & Missouri Botanical Garden [dostęp 2010-11-20] (ang.).
- ↑ Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Cochlearia. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-24]. (ang.).
- ↑ Cochlearia. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-06-14].
- BioLib: 39148
- EoL: 60946
- Flora of China: 107484
- Flora of North America: 107484
- GBIF: 3040481
- identyfikator iNaturalist: 55839
- IPNI: 30020990-2
- ITIS: 22815
- NCBI: 97854
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:30020990-2
- Tela Botanica: 86197
- identyfikator Tropicos: 40011072
- USDA PLANTS: COCHL4
- CoL: 3RNS
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
