For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Wanda Rewieńska.

Wanda Rewieńska

Wanda Rewieńska-Pawełkowa (ur. 22 listopada 1897 w Kupriańsku w guberni charkowskiej, zm. 21 listopada 1942 w Wilnie) – polska działaczka niepodległościowa, harcmistrzyni, geograf, żona instruktora harcerskiego Alojzego Pawełka.

Biografia

[edytuj | edytuj kod]

Była córką Aleksandra Rewieńskiego (kolejarza) i Stefanii ze Stulczyńskich. Po nauce w szkole średniej w Wilnie maturę zdawała w 1916 w Piotrogrodzie. W latach 1917-1918 studiowała na Wydziale Fizyczno-Matematycznym Wyższych Kursów Żeńskich w Kijowie. Rozpoczęła w tym okresie działalność w konspiracyjnym polskim harcerstwie, pod Kijowem organizowała tajne kursy instruktorskie, była członkiem Naczelnictwa Harcerstwa Polskiego na Rusi i w Rosji (z siedzibą w Kijowie). Otrzymała stopień podharcmistrzyni.

W listopadzie 1918 przeniosła się do Warszawy; wkrótce wyszła za mąż za Alojzego Pawełka, którego poznała jeszcze w Kijowie. Na Uniwersytecie Warszawskim podjęła dalsze studia matematyczno-fizyczne, ale przerwała je z powodu choroby; później ukończyła geografię na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (1929, praca magisterska Izochrony Wilna). W Warszawie kontynuowała działalność w harcerstwie. Kierowała Komisją Dostaw Harcerskich, współpracowała z pismem "Harcerz"; po przeniesieniu do Wilna działała w Wileńskim Związku Stowarzyszeń Młodzieży Polskiej. W 1928 otrzymała stopień harcmistrzyni. W latach 19371939 publikowała na łamach miesięcznika harcerskiego "Na Przełaj".

Po śmierci męża (1930) skoncentrowała się na pracy zawodowej. Była kolejno asystentką i adiunktem w Zakładzie Geografii Uniwersytetu Wileńskiego (kierowanym przez Mieczysława Limanowskiego). W 1934 obroniła doktorat (praca Bereza Kartuska. Wybrane materiały z antropogeografii miasteczka), w 1939 uzyskała habilitację (praca Miasta i miasteczka w północno-wschodniej Polsce. Położenie topograficzne, rozplanowanie, fizjognomia). Nie zdążyła podjąć wykładów na Uniwersytecie Wileńskim wobec wybuchu II wojny światowej.

Zaangażowała się w działalność konspiracyjną, m.in. użyczała mieszkania i organizowała fałszywe dokumenty dla polskich oficerów i osób narodowości żydowskiej. Aresztowana przez Niemców w kwietniu 1942 i osadzona w więzieniu Gestapo przy ul. Ofiarnej, a następnie w więzieniu na Łukiszkach w celi zbiorowej nr 31. 21 listopada 1942 wywieziona z Wilna i rozstrzelana w egzekucji masowej w Ponarach.

Jako naukowiec publikowała prace głównie pod nazwiskiem panieńskim. Ogłosiła szereg publikacji z geografii osadnictwa, geografii komunikacji, antropogeografii i geografii fizycznej, m.in. Powierzchnia i gęstość zaludnienia gmin miejskich w Polsce[1] (1935), Położenie topograficzne osiedli miejskich w północno-wschodniej Polsce[2] (1937), Rozmieszczenie miast i miasteczek w północno-wschodniej Polsce (1938)[3], Wileński węzeł kolejowy w świetle cyfr. Ruch osobowy (1935), Ruch podmiejski na stacji kolejowej Wilno (1936). Brała udział w międzynarodowych kongresach geograficznych w Tuluzie (1932) i Warszawie (1937).

Źródła

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Wanda Rewieńska, Powierzchnia i gęstość zaludnienia gmin miejskich w Polsce, wyd. 1935 [online], polona.pl [dostęp 2018-08-01].
  2. Wanda Rewieńska, Położenie topograficzne osiedli miejskich w północno-wschodniej Polsce, wyd. 1937. [online], polona.pl [dostęp 2018-08-01].
  3. Przegląd Geograficzny. 1938, t. 18, s.101-132.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Wanda Rewieńska
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?