Unia Racjonalistyczna (fr. Union Rationaliste) – francuskie stowarzyszenie propagujące racjonalizm światopoglądowy, założone w 1930 z inicjatywy wybitnego fizyka Paula Langevina, współpracownika i partnera Marii Skłodowskiej-Curie.

W swych szeregach ma – i zawsze miało – wybitnych członków, laureatów Nagrody Nobla, członków Instytutu Francuskiego, pisarzy, ale także innych członków, których łączy pragnienie poszukiwania, refleksji i działania, niezależnie od pochodzenia i wykształcenia. Organizacja ta wydaje dwumiesięcznik Les Cahiers Rationalistes oraz kwartalnik Raison Présente.

Pod wpływem UR Polski Związek Myśli Wolnej powołał, również w 1930, Warszawskie Koło Intelektualistów.

Unia Racjonalistyczna:

• odrzuca dogmatyzm w zakresie doktryny i moralności
• walczy o zachowanie państwa świeckiego (laickiego, sekularystycznego), wolnego od zagrożenia indoktrynacją młodzieży
• działa na rzecz niezależności i prestiżu szkolnictwa publicznego
• występuje przeciwko wszelkim formom irracjonalizmu, zarówno starym, jak i nowym
• krzewi wolność, zgodnie z prawem Republiki Francuskiej.

• Prezes: Hélène Langevin-Joliot, emerytowana dyrektorka badań w CNRS, wnuczka Marii Skłodowskiej-Curie
• Wiceprezes: Michel Petit, członek Instytutu Francuskiego
• Sekretarz generalny: Gérard Fussman, profesor w Collège de France

• Alan Sokal
• Jacques Bouveresse, profesor w Collège de France
• Jean-Pierre Vernant, profesor w Collège de France
• Maurice Agulhon, profesor w Collège de France
• Honorowy prezes: Evry Schatzman, znakomity astrofizyk, członek Instytutu Francuskiego
• Jean-Claude Pecker, członek Instytutu Francuskiego
• Maurice Tubiana, członek Instytutu Francuskiego
• Jean-Pierre Kahane
• Albert Memmi
• Marcel-Francis Kahn
• Robert Joly
• Herbert Weisinger
• Olivier Bloch

• Polskie Stowarzyszenie Racjonalistów
• ruch racjonalistyczny
• rozdział Kościoła od państwa we Francji w 1905
• neutralność światopoglądowa państwa

• Witryna internetowa Unii Racjonalistycznej