For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Tihany (półwysep).

Tihany (półwysep)

Półwysep Tihany na mapie z 1896 r.

Tihany (węg. Tihanyi-félsziget) – półwysep na jeziorze Balaton na Węgrzech. Wyrasta z północnego brzegu jeziora w kierunku południowym i sięgając na odległość ok. 1,5 km od brzegu południowego dzieli je na dwie części. Długość ok. 5,5 km, największa szerokość ok. 3,5 km. Z lądem łączy się wąskim, bagnistym przesmykiem. W przeszłości, przy wyższym stanie wód Balatonu, dzisiejszy półwysep był w istocie wyspą. Najwyższy punkt półwyspu, wzniesienie Csúcs-hegy w zachodniej części półwyspu, leży na wysokości 232 m n.p.m., a więc blisko 130 m powyżej poziomu Balatonu. Kilka innych wzgórz sięga lub nieznacznie przekracza poziomicę 200 m n.p.m. Zbudowany głównie z bazaltów i tufów wulkanicznych cały półwysep obfituje w liczne ślady dawnej aktywności wulkanicznej i postwulkanicznej. M. in. znaleziono tu pozostałości ok. 110 trzeciorzędowych i młodszych gejzerów w postaci kilku- kilkunastometrowej wysokości stożków, zbudowanych z krzemionki i węglanu wapnia, wytrąconych z gorącej wody. Największy z nich, o wysokości 30 m, zwany jest "Złotym Domem" (węg. Aranyhaz) - na skutek intensywnie żółtej barwy pokrywających go porostów. Inną osobliwością przyrodniczą półwyspu są również leżące na nim dwa jeziora, powstałe w kalderach dawnych wulkanów: Belső-tó (z węg. Jezioro Wewnętrzne) oraz Külső-tó (z węg. Jezioro Zewnętrzne).

We wschodniej części półwyspu leży wieś Tihany, znana m.in. z dawnej zabudowy chłopskiej z przełomu XVIII i XIX w. oraz starego opactwa benedyktynów. W części zachodniej wznoszą się kamienne ruiny romańskiego kościoła parafialnego dawnej gminy Apáti, zbudowanego w 1267 r. Na południowym cyplu półwyspu znajduje się port jachtowy i ruchliwa przystań balatońskiej białej floty (m.in. kursy promowe na południowy brzeg Balatonu), a wokół nich szereg hoteli i in. obiektów turystycznych.

W 1952 r. półwysep Tihany został ogłoszony - jako pierwszy na Węgrzech - parkiem narodowym. Obecnie (od 1997 r.) cały półwysep leży w granicach Parku Narodowego Wzgórz Balatońskich (węg. Balaton-felvidéki Nemzeti Park).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Tihany (półwysep)
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?