Sylwa (łac. silva rerum dosł. las rzeczy) – forma piśmiennictwa popularna wśród szlachty polskiej^[1], wywodząca się m.in. ze zbioru Silvae rzymskiego poety Stacjusza, obejmująca niejednorodne formalnie teksty zapisywane „na gorąco” i wyróżniające się różnorodną tematyką.

Sylwy przybierały postać dwoistą – były poetycko-filozoficznymi „wirydarzami”, „ogrodami”, „hortulusami”, czyli zbiorami, w których obok prozaicznych zapisków z życia codziennego autora rękopisu przeważały teksty o charakterze literackim bądź refleksyjnym. Sylwy były również zwane „Bibliami domowymi”, pośród wielu zapisków o charakterze informacyjnym (np. narodziny członków rodziny, śmierci, wydarzenia w okolicy, wyniki sejmów i spotkań samorządowych) znajdowały się również zapisy literackie. Sylwy były także zbiorami zasłyszanych dowcipów czy też przepisów kulinarnych. Mogą znaleźć się w niej nie tylko wspomnienia o ślubach czy narodzinach, ale także pamiątki, np. pukle włosów. Bardzo często umieszcza się również drzewo genealogiczne rodu (rodziny).

Sylwy cechuje różnorodna konstrukcja, zawarte są w nich elementy znane z roczników, kronik, dzienników i pamiętników. Służą dokumentacji, archiwizacji, zabezpieczeniu pamięci. Pisane również w celach rozrywkowych i towarzyskich^[2].

Dzięki sylwom zachowały się wiersze m.in. Daniela Naborowskiego i Jana Andrzeja Morsztyna.

• Varietas, na którą składają się:
  • wielość tekstów w jednym zbiorze^[2]
  • różność ich treści, formy, rodzaju^[2]
  • niewspółmierność w istotności tematyki^[2]
• Uszeregowanie wszystkich tekstów w jednym planie, tworząc otwartą formę, gdzie koniec jest nieokreślony, a decyduje o nim mechaniczne przerwanie^[2].
• Jedność nadawcy i biograficzny wymiar tekstu^[3]
• Unifikacja twórcy i odbiorcy^[4]

• Jakub Michałowski (1612–1663), Jakuba Michałowskiego, wojskiego lubelskiego, a późniéj kasztelana bieckiego, Księga pamiętnicza^[5]
• Stefan Franciszek Medeksza, Stefana Franciszka z Prószcza Medekszy, sekretarza Jana Kazimierza, sędziego ziemskiego kowieńskiego, Księga pamiętnicza wydarzeń zaszłych na Litwie 1654-1668^[6]
• Mikołaj Erazm Łoś^[7].

Literatura sylwiczna bywa też pisana w okresie postmodernizmu. W praktyce oznacza wymieszanie gatunków literackich, zmienność poetyki i nastroju, stosowanie stylizacji i cytatów, dodatków graficznych.
Oznacza także pomieszanie tematów, brak dominującego wątku, splatanie się spraw ważnych i błahych^[8]. Sylwiczne wypowiedzi składają się z fragmentów niewspółmiernych, różnych stylowo, tworzących mozaikę tematów, zdarzeń, problemów^[9]. Cechy te są tożsame do założeń postmodernizmu, gdzie wszystko jest jednakowo ważne i niepotrzebne^[9], a efekt końcowy dzieła często jest mieszaniną wielu stylów.

Polskimi przykładami tego typu twórczości są niektóre książki Tadeusza Konwickiego, np. Kalendarz i klepsydra, czy Dzienniki Edwarda Stachury^[10]. Ich wielowątkowość zahacza często o elementy autobiograficzne.

Do formy sylwy odnosi się również podcast Jana Konrada Kleina Audycja sylwiczna^[11].