Sylvaner – biała odmiana uprawna winorośli właściwej (Vitis vinifera) pochodząca z Europy Środkowej, uprawiana obecnie przede wszystkim w Niemczech i Alzacji.

Badania DNA wykazały, że 'Sylvaner' jest krzyżówką pomiędzy szczepem 'Traminer' i prymitywnym austriackim szczepem 'Österreichisch-Weiß'. Uważa się, że został wyhodowany w wiekach średnich na terenie Austrii. Nazwa pochodzi od łacińskiego silva (las) lub saevum (dziki) – dawniejsza ampelografia uważała, że szczep ten pochodzi od dzikich gatunków winorośli, często też mylnie na podstawie nazwy uważano Transylwanię za miejsce pochodzenia szczepu.

Pierwsze udokumentowane nasadzenia szczepu we Frankonii wzmiankowane są w połowie XVII wieku^[1]. Szczep był używany jako składnik do produkcji półsłodkich win typu Liebfrauenmilch i w latach 60. i 70. XX wieku zajmował około 30% powierzchni niemieckich winnic. Od tego czasu datuje się spadek znaczenia tego szczepu: 10,2% w roku 1980 i 5,2% w 2007^[2]. Obecnie uprawia się go na większą skalę tylko we Frankonii (2007 – 1261 ha) i rejonie Saale-Unstrut, gdzie zawsze używany był do produkcji win wytrawnych. Wina te zawdzięczają swój ziemisty posmak podglebiu z wapienia muszlowego. W Hesji Nadreńskiej i Palatynacie z odmiany tej produkuje się niewielkie ilości win słodkich. Szczep ten znany jest w Niemczech pod nazwą Silvaner lub Grüner Silvaner.

W latach 70 XX wieku 'Sylvaner' uprawiany był na ponad 25% powierzchni winnic alzackich, w 2007 już tylko na 9,3%^[3]. Spadkowi powierzchni nasadzeń towarzyszy jednak wzrost jakości win produkowanych z tego szczepu. W roku 2006 dopuszczono stosowanie oznaczenia Grand Cru dla apelacji Zotzenberg^[4]. 'Sylvaner' w Alzacji może być używany zarówno do produkcji win jednogatunkowych (fr: monocépage), jak i win kupażowanych, określanych terminami Edelzwicker lub Gentil.

Szczep ten znany jest pod nazwą Limbašsky Silvaner i uprawiany na 116 ha w rejonie wsi Limbach, na północ od Bratysławy^[5].

W swojej ojczyźnie 'Sylvaner' uprawiany jest tylko na 53 hektarach^[6], z czego większość (34 ha) na obszarze Dolnej Austrii^[7].

Szczep, pod nazwą Johannisberger lub 'Sylvaner' uprawiany jest na niewielką skalę w Szwajcarii.

Silvanac zeleni uprawiany jest we wschodniej części kraju, w regionach Srem i Slawonia^[8].

Pomimo prób uprawy w Kalifornii i Australii, 'Sylvaner' nie zyskał popularności poza Europą.

'Sylvaner' w procesie winifikacji daje łagodne i delikatne wina o wysokiej kwasowości, a jednocześnie moszcz charakteryzuje się dużą zawartością cukru (Mostgewicht(inne języki)). Powoduje to, że z tego szczepu można produkować zarówno wina wytrawne, jak i słodkie. Wino plastycznie reaguje na podglebie, odmiana najlepiej udaje się na glebach marglowych, gliniastych i wapiennych. Z uwagi na ich łagodność i delikatną budowę, win z tego szczepu nie postarza się w beczkach dębowych. Wina te pije się zwykle młode, najczęściej jako dodatek do ryb, owoców morza, w Alzacji do choucroute(inne języki)^[9], a także jako aperitif.