Svealand

Historyczny kraj
Państwo	Szwecja
Populacja • liczba ludności	4 044 083 (31 grudnia 2016)
Położenie na mapie Szwecji
Multimedia w Wikimedia Commons

Svealand lub Szwecja Właściwa to historyczny kraj w Szwecji. Kraj ten jest usytuowany w centralnej części państwa. Od północy graniczy on z Norrlandią, zaś od południa z Götaland. Svealand była w dawnych czasach oddzielona od Götaland puszczami Tiveden, Tylöskog i Kolmården. Mieszkańcy tego rejonu byli nazywani Svearami.

Na Svealand składają się na wschodzie Mälardalen (ze stolicą Szwecji Sztokholmem), na północnym wschodzie Roslagen, w centrum obszar górniczy Bergslagen oraz na zachodzie Dalarna.

Nazwa Szwecji w języku szwedzkim, Svea rike (we współczesnej ortografii Sverige, w innym zapisie Sweoðeod, lub Sweorice, w języku staronordyckim/języku islandzkim Svíþjóð), czyli "Królestwo Szwedów", pierwotnie odnosiła się wyłącznie do Svealand. W miarę jak zasięg władzy królów Szwecji rósł, nazwa Svealand zaczęła być używana w celu odróżnienia starych ziem od nowych.

W skład Svealand wchodzi sześć krain:

Svealand to obszar, który pierwotnie oznaczał Szwecję. Od nazwy tego historycznego kraju pochodzi obecna nazwa państwa. Świadczą o tym porównania lingwistyczne oraz wczesnośredniowieczne źródła pisane, np. sagi. W staronordyjskim i staroangielskim Svealand oraz Szwecja były synonimami. Słowa te zaś określano jako państwo różne od Götaland/Gautland/Geatland. Na przykład w Sögubrot af Nokkrum [1] wspomina się, że Kolmården służy za granicę między Svealand a Östergötland (...Kolmerkr, er skilr Svíþjóð ok Eystra-Gautland...), zaś w Sadze Hervarara [2], król Ingold I udaje się do Szwecji przez Östergötland: Ingi konungr fór með hirð sína ok sveit nokkura ok hafði lítinn her. Hann reið austr um Smáland ok í eystra Gautland ok svá í Svíþjóð. Również późniejsze zapisy wskazują na utożsamianie nazwy Szwecja ze Svealand. Bo Jonsson Grip prawdopodobnie najlepiej znał geografię starego królestwa Szwecji, gdyż w jego posiadaniu znajdowała się ponad połowa jego terytorium. W roku 1384 zapisał on w swoim testamencie, że w jego czasach królestwo składało się ze Swerige (Szwecji, tzn. Svealand), Österland (tzn. Finlandii) oraz Göthaland (tzn. Götaland).

Z czasem nazwy Sverige i Svealand przestały oznaczać to samo, gdy na przykład w wyniku wyprawy krzyżowej na wschód rozpoczętej przez królów Svealand w XII wieku zostały zdobyte tereny Österland (dawniejsza nazwa Finlandii).

Od pewnego momentu na początku XIX wieku kraina Värmland stała się własnością Sądu Apelacyjnego Svealand. W związku z tym, chociaż Värmland historycznie należała do Götaland, to zwyczajowo od dawna jest uważana za część Svealand.

• Teoria dotycząca Svealand
• Historyczne krainy Szwecji
• Historyczne krainy Finlandii
• Szwecja
• Finlandia

• O historycznych krajach Szwecji w Harpers Dictionary of Classical Antiquities (ang.)