For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Stanisław Zborowski.

Stanisław Zborowski

Stanisław Zborowski (Zub)
kanonik
Ilustracja
ks. Stanisław Zborowski
Data i miejsce urodzenia

4 lipca 1915
Jedlicze

Data i miejsce śmierci

12 czerwca 1994
Izdebki

Proboszcz parafii Zwiastowania NMP w Izdebkach
Okres sprawowania

1968–1990

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

10 września 1939

Odznaczenia
Expositorium Canonicale
Rochettum et Mantolettum

Stanisław Zborowski (ur. jako Stanisław Zub; 4 lipca 1915 w Jedliczu, zm. 12 czerwca 1994 w Izdebkach) – polski ksiądz rzymskokatolicki, w diecezji przemyskiej, więziony przez władze komunistyczne.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Stanisław Zub urodził się 4 lipca 1915 roku w Jedliczu, jako syn Piotra i Weroniki Sitnik. Szkołę powszechną ukończył w Jedliczu. W latach 1930–1935 kształcił się w gimnazjum w Krośnie i gimnazjum w Jaśle. W 1935 roku wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu. Ze względu na działania wojenne, święcenia kapłańskie w trybie przyśpieszonym przyjął 10 września 1939 roku[1] z rąk bpa Franciszka Bardy[2][3].

Przez pewien czas ukrywał się w Jedliczu. W 1940 roku był wikariuszem w parafii Jaćmierz, w latach 1940–1942 w parafii Korczyna, a w latach 1942–1946 w parafii Gniewczyna. W czasie wojny wspomagał finansowo ukrywanie Żydów u rodziny w Jedliczu. W Gniewczynie Łańcuckiej włączył się w działalność niepodległościową, jako kapelan żołnierzy placówki ZWZ-AK Tryńcza o pseudonimie „Spez”. Po wojnie współpracował z poakowskim oddziałem partyzantów Jana Totha „Mewy”[2][3].

W latach 1946–1947 był wikariuszem w parafii Wiązownica i równoczesnym administratorem excuriendo w parafii Mołodycz i parafii Radawa. Był to trudny i niebezpieczny czas na terenach zagrożonych przez bandy ukraińskie. W lipcu 1947 roku w obawie przed aresztowaniem wyjechał z Wiązownicy. W latach 1947–1948 był wikariuszem w parafii Frysztak, a w latach 1948–1949 w parafii Niewodna[2][3].

W 1949 roku w obawie przed aresztowaniem zmienił nazwisko na Zborowski, ale nie udało się zmylić komunistycznych władz bezpieczeństwa. 25 maja 1949 roku został aresztowany przez funkcjonariuszy Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego. Oskarżono go o przynależność do „przestępczego związku pod nazwą NSZ […], usiłującego przemocą zmienić ustrój państwa Polskiego”. Po pokazowym procesie sądowym, 4 stycznia 1950 roku wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Rzeszowie został skazany na karę 10 lat pozbawienia wolności oraz utratę praw publicznych na cztery lata i przepadek mienia[4][5][6][7][8]. Początkowo był osadzony w więzieniu na zamku rzeszowskim, a od 31 maja 1950 roku we więzieniu we Wronkach. 12 marca 1955 roku na mocy amnestii, najpierw zmniejszono orzeczoną karę do sześciu lat i ośmiu miesięcy, a już miesiąc później 5 kwietnia Wojskowy Sąd Rejonowy w Krakowie wydał wyrok o warunkowym zwolnieniu. 10 kwietnia 1955 roku został warunkowo zwolniony z więzienia[2][3].

Po wyjściu z więzienia dwa miesiące z powodów zdrowotnych przebywał na urlopie zdrowotnym w Jedliczu. W czerwcu 1955 roku został wikariuszem w parafii Rudołowice, ale po dwóch miesiącach zrezygnował by podjąć leczenie i przebywał na urlopie zdrowotnym w Brzostku. Od sierpnia 1955 do kwietnia 1959 roku był wikariuszem, a następnie administratorem w parafii Słocina[9]. Następnie przez półtora roku przebywał na urlopie zdrowotnym w Zakopanem i Rudołowicach. Od stycznia do lutego 1960 roku był wikariuszem w parafii Wierzbna i od lutego do czerwca 1960 roku w parafii Jodłówka. W latach 1960–1967 był administratorem w parafii Pstrągowa[10]. W latach 1967–1968 był ekspozytem w parafii Stare Miasto[2][3].

W latach 1968–1990 był administratorem parafii Izdebki[11][12]. W uznaniu zasług dla kościoła w 1967 roku otrzymał wyróżnienie kanonickie Expositorium Canonicale, a w 1975 roku otrzymał przywilej noszenia rokiety i mantoletu. W 1975 roku na Wydziale Teologicznym w Krakowie zdobył tytuł magistra teologii na podstawie pracy pt. Modlitwa prywatna na podstawie modlitewników Diecezji przemyskiej. W 1990 roku, ze względu na pogarszający się stan zdrowia, przeszedł na emeryturę i zamieszkał w Izdebkach. Zmarł 12 czerwca 1994 roku[2][3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rocznik Diecezji przemyskiej na rok 1952 (s. 190) [dostęp 2023-12-08]
  2. a b c d e f Ksiądz Stanisław Zborowski [online], parafiaizdebki.y0.pl.
  3. a b c d e f Zub (Zborowski) Stanisław ks. [online], muzeumulmow.pl.]
  4. Skompromitować kościół, otumanić społeczeństwo [online], polska1918-89.pl.
  5. Skompromitować kościół, otumanić społeczeństwo [online], wydarzenia.interia.pl [dostęp 2008-10-14].
  6. Księża – wspólnicy NSZ-owskiej bandy „Mewa” coraz bardziej plączą się w zeznaniach [online], „Nowiny Rzeszowskie”, 1 (1949), nr 106, s. 6..
  7. Prokurator w oskarżycielskiej mowie piętnuje antyludową działalność księży – bandy NSZ [online], „Nowiny Rzeszowskie”, 2 (1950), nr 4, s. 3–4..
  8. Wyrok w procesie księży – wspólników NSZ-owskiej bandy „Mewa” [online], „Nowiny Rzeszowskie”, 2 (1950), nr 5, s. 1–2..
  9. Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1958 (s. 117) [dostęp 2023-12-08]
  10. Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1966 (s. 141) [dostęp 2023-12-08]
  11. Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1979 (s. 82) [dostęp 2023-12-08]
  12. Rocznik Diecezji przemyskiej na rok 1984 (s. 98) [dostęp 2023-12-08]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Stanisław Zborowski
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?