Stanisław Heller (1894–1933)
major intendent dyplomowany | |
Data i miejsce urodzenia |
9 sierpnia 1894 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
1 października 1933 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914–1933 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
zastępca szefa Intendentury |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Stanisław Heller (ur. 9 sierpnia 1894 w Złoczowie, zm. 1 października 1933 w Warszawie) – major intendent dyplomowany magister Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 9 sierpnia 1894 w Złoczowie, ówczesnym mieście powiatowym Królestwa Galicji i Lodomerii[1][2]. W latach 1905–1913 uczęszczał do c. k. Gimnazjum w rodzinnym mieście[3][4][5][6][7][8][9][10]. W czerwcu 1913 złożył maturę[1]. Następnie rozpoczął studia na Uniwersytecie Franciszkańskim we Lwowie[2]. Był członkiem Organizacji Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie” i XX Polskiej Drużyny Strzeleckiej w Złoczowie[11][12].
4 sierpnia 1914 wstąpił do oddziałów strzeleckich[12]. Walczył w szeregach 1. kompanii I batalionu 1 pułku piechoty[13]. W maju 1915 został ranny pod Klimontowem[13][2]. Po powrocie do szeregów walczył m.in. w bitwie pod Polską Górą (4–6 lipca 1916)[14]. Z narażeniem życia wyniósł z pola bitwy ciężko rannego sierżanta Mieczysława Lignara[15]. W styczniu 1917 w dalszym ciągu pełnił służbę w 1. kompanii 1 pp[14]. Był kapralem i komendantem sekcji[14]. Został przedstawiony do odznaczenia austriackim Krzyżem Wojskowym Karola[14]. Po kryzysie przysięgowym w lipcu 1917 został w wcielony do cesarskiej i królewskiej Armii, w której służył blisko rok[2].
Po powrocie do kraju wziął udział w obronie Lwowa, a następnie walczył w szeregach 5 pułku piechoty Legionów. 18 marca 1919 został mianowany z dniem 1 marca 1919 podporucznikiem w piechocie[16]. Wyróżnił się 27 września 1919 podczas walce o Dyneburg, w której został lekko, a następnie ciężko ranny w nogę[17][2]. Po dłuższym leczeniu, jako niezdolny do służby liniowej został przydzielony do Sekcji Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych[17][2].
1 czerwca 1921 pełnił służbę w Departamencie I MSWojsk., a jego oddziałem macierzystym był nadal 5 pułk piechoty Legionów[18]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 840. lokatą w korpusie oficerów piechoty[19]. W tym samym roku został odkomenderowany w celu ukończenia studiów[2]. W 1924 był przydzielony z macierzystego pułku do Oddziału IV Sztabu Generalnego[20]. Z dniem 1 listopada 1924 został przydzielony do 5 pp Leg. z równoczesnym odkomenderowaniem na jednoroczny kurs doszkolenia w Wyższej Szkole Intendentury w Warszawie[20]. Z dniem 4 listopada 1925, po ukończeniu kursu, został przydzielony na praktykę do 10 Okręgowego Szefostwa Intendentury w Przemyślu[21][2]. Później został przeniesiony do korpusu oficerów intendentów. W kwietniu 1927 został przydzielony do Biura Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisko kierownika samodzielnego referatu[22], a w listopadzie tego roku zwolniony z zajmowanego stanowiska z równoczesnym przeniesieniem służbowym do Wydziału Wojskowego w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych[23][24][2]. Z dniem 1 listopada 1929 został przeniesiony z Wojskowego Zakładu Zaopatrzenia Intendentury i Taborów do Kierownictwa Rejonu Intendentury Warszawa II[25]. W tym samym roku uzyskał dyplom magistra praw na Uniwersytecie Lwowskim[26]. 18 lutego 1930 prezydent RP nadał mu z dniem 1 stycznia 1930 stopień majora w korpusie oficerów intendentów i 1. lokatą[27]. Następnie pełnił służbę w Departamencie Intendentury Ministerstwa Spraw Wojskowych[28]. Z dniem 1 października 1932 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza i przydzielony do Dowództwa KOP w Warszawie na stanowisko pełniącego obowiązki zastępcy szefa Intendentury KOP[29][2][30]. Był członkiem: Zarządu Koła byłego 1 pułku piechoty LP, Zarządu Powiatu Związku Strzeleckiego Warszawa Praga[31] i Koła Oficerów Intendentów[32]. Zmarł 1 października 1933 w Warszawie[33][2]. Trzy dni później został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach[31][2].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari[34][35]
- Krzyż Niepodległości – 7 lipca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[36][37][38][39]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[40]
- Krzyż Walecznych czterokrotnie[40][41]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[2]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[2]
- łotewski Medal Pamiątkowy 1918–1928 – 6 sierpnia 1929[42]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Sprawozdanie 1913 ↓, s. 47.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Ś.p. mjr int. dypl. mr Heller Stanisław. „Przegląd Intendencki”. 2, październik–grudzień 1933. Warszawa: Departament Intendentury Ministerstwa Spraw Wojskowych. .
- ↑ Sprawozdanie 1906 ↓, s. 56, klasa Ia.
- ↑ Sprawozdanie 1907 ↓, s. 62, klasa IIa.
- ↑ Sprawozdanie 1908 ↓, s. 71, klasa IIIa.
- ↑ Sprawozdanie 1908 ↓, s. 69, klasa IVa.
- ↑ Sprawozdanie 1910 ↓, s. 98, klasa Va.
- ↑ Sprawozdanie 1911 ↓, s. 113, klasa VIa.
- ↑ Sprawozdanie 1912 ↓, s. 55, klasa VIIa.
- ↑ Sprawozdanie 1913 ↓, s. 63, klasa VIIIa.
- ↑ Nekrolog. „Polska Zbrojna”. 274, s. 7, 1933-10-03. Warszawa..
- ↑ a b Żołnierze Niepodległości : Heller Stanisław. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2022-10-17].
- ↑ a b II Lista strat 1915 ↓, s. 11.
- ↑ a b c d Komenda Legionów (Dowództwo Polskiego Korpusu Posiłkowego). [w:] sygn. I.120.1.101 s. 52 [on-line]. Centralne Archiwum Wojskowe. [dostęp 2022-10-17].
- ↑ Kolekcja 2 ↓, s. 2.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 36 z 1 kwietnia 1919, poz. 1149.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 2.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 35.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 51.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 108 z 12 października 1924, s. 601.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 137 z 28 grudnia 1925, s. 745.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 11 kwietnia 1927, s. 113.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927, s. 293.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 772, 786.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929, s. 395.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929, s. 415.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 20 lutego 1930 roku, s. 66.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 315, 445.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 439.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 15 września 1933, s. 174.
- ↑ a b Nekrolog. „Polska Zbrojna”. 274, s. 6, 1933-10-03. Warszawa..
- ↑ Nekrolog. „Polska Zbrojna”. 275, s. 6, 1933-10-04. Warszawa..
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 190.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-10-17]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-10-17]..
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 156, poz. 227.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 363.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-10-17]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-10-17]..
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 315.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-10-17]..
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 6 sierpnia 1929, s. 240.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Heller Stanisław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.20-1418 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-11-04].
- Heller Stanisław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.104-10736 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-11-04].
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Złoczowie za rok szkolny 1906. Złoczów: Nakładem Funduszu Naukowego, 1906.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Złoczowie za rok szkolny 1907. Złoczów: Nakładem Funduszu Naukowego, 1907.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Złoczowie za rok szkolny 1908. Złoczów: Nakładem Funduszu Naukowego, 1908.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Złoczowie za rok szkolny 1909. Złoczów: Nakładem Funduszu Naukowego, 1909.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Złoczowie za rok szkolny 1910. Złoczów: Nakładem Funduszu Naukowego, 1910.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Złoczowie za rok szkolny 1911. Złoczów: Nakładem Funduszu Naukowego, 1911.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Złoczowie za rok szkolny 1912. Złoczów: Nakładem Funduszu Naukowego, 1912.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Złoczowie za rok szkolny 1913. Złoczów: Nakładem Funduszu Naukowego, 1913.
- Lista strat Legionu Polskiego od 1 maja do 1 lipca 1915. Piotrków: Centralny Oddział Ewidencyjny Departamentu Wojskowego NKN, 1915-08-01.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.