For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Stały Trybunał Arbitrażowy.

Stały Trybunał Arbitrażowy

Pieczęć trybunału będąca jego symbolem

Stały Trybunał Arbitrażowy, Stały Trybunał Rozjemczy (ang. Permanent Court of Arbitration, fr. Cour permanente d'arbitrage) – międzynarodowa organizacja arbitrażowa, powołana na mocy ustaleń konferencji w Hadze w 1899 (I konwencja haska z 1899)[1]. Konwencja została zrewidowana I konwencją haską z 1907[a]. Trybunał rozpoczął działalność w 1902 i rozpatrzył około 20 spraw, niemal wszystkie przed I wojną światową. Później jego rolę faktycznie przejął Stały Trybunał Sprawiedliwości Międzynarodowej, a po II wojnie światowej Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości[b]. Wznowienie rozjemczej działalności Trybunału Rozjemczego nastąpiło w 1998[2].

Organizacja

[edytuj | edytuj kod]

Trybunał nie ma stałego składu – w razie sporu państwa wybierają po cztery osoby z listy arbitrów (możliwe jest też powołanie osób spoza listy). Osoby z tego samego państwa tworzą w trybunale tzw. grupę narodową. Każde państwo może wyznaczyć do niego 4 osoby (o odpowiednich kwalifikacjach) na 6 lat. Jedyną kompetencją trybunału, od czasów II wojny światowej, jest uprawnienie grup narodowych do wysuwania kandydatów na sędziów Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości.

Siedziba trybunału w Hadze

Trybunałem zarządza Rada Administracyjna złożona z przedstawicieli dyplomatycznych państw – sygnatariuszy akredytowanych w Holandii. Do 2022 przewodniczył jej holenderski minister spraw zagranicznych. 14 lutego 2022 Sekretarzem Generalnym Trybunału został Marcin Czepelak, jako pierwszy nie-Holender[3].

Siedziba

[edytuj | edytuj kod]

Trybunał i jego organy maja swoją siedzibę w Pałacu Pokoju w Hadze.

Kraje członkowskie konwencji

[edytuj | edytuj kod]
Państwa uznające trybunał, które przystąpiły do:

     konwencji z 1907

     konwencji z 1899

     inne państwa

W 2012 roku 115 państw było stronami konwencji Haskiej[4].

Państwo
Konwencja z 1899
Konwencja z 1907
Albania Albania
 
28-10-2011
Arabia Saudyjska Arabia Saudyjska
 
20-01-2002
Argentyna Argentyna
15-06-1907
 
Australia Australia
01-04-1960
21-02-1997
Austria Austria
04-09-1900
26-01-1910
Bahrajn Bahrajn
 
30-06-2008
Bangladesz Bangladesz
 
26-02-2012
Białoruś Białoruś
04-06-1962
04-04-1962
Belgia Belgia
04-09-1900
07-10-1910
Belize Belize
 
21-01-2003
Benin Benin
 
16-09-2005
Boliwia Boliwia
15-06-1907
26-10-1910
Brazylia Brazylia
15-06-1907
06-03-1914
Bułgaria Bułgaria
04-09-1900
10-06-2000
Burkina Faso Burkina Faso
30-08-1961
30-08-1961
Czarnogóra Czarnogóra
 03-06-2006
 
Chile Chile
15-06-1907
18-01-1998
Chiny
21-11-1904
26-01-1910
Chorwacja Chorwacja
08-10-1991
 
Cypr Cypr
 
12-11-1993
Czechy Czechy
 
01-01-1993
Dania Dania
04-09-1900
26-01-1910
Dominikana Dominikana
15-06-1907
07-09-1958
Ekwador Ekwador
03-07-1907
 
Egipt Egipt
 
04-11-1968
Erytrea Erytrea
 
04-10-1997
Estonia Estonia
 
01-09-2003
Etiopia Etiopia
28-09-2003
 
Fidżi Fidżi
02-04-1973
 
Filipiny Filipiny
 
14-07-2010
Finlandia Finlandia
 
09-06-1922
Francja Francja
04-09-1900
06-12-1910
Grecja Grecja
04-04-1901
 
Gwatemala Gwatemala
15-06-1907
14-05-1911
Gujana Gujana
 
25-01-1998
Haiti Haiti
15-06-1907
03-04-1910
Holandia Holandia
04-09-1900
26-01-1910
Honduras Honduras
01-12-1961
30-01-1962
Islandia Islandia
08-12-1955
08-12-1955
Indie Indie
29-07-1950
 
Iran
04-09-1900
 
Irak Irak
31-08-1970
30-10-1970
Irlandia Irlandia
 
06-07-2002
Izrael Izrael
 
17-06-1962
Japonia Japonia
06-10-1900
11-02-1912
Jordania Jordania
 
27-01-1992
Kambodża Kambodża
04-01-1956
04-01-1956
Kamerun Kamerun
01-08-1961
01-08-1961
Kanada Kanada
19-08-1960
09-07-1994
Kenia Kenia
 
11-06-2006
Kirgistan Kirgistan
04-06-1992
04-06-1992
Kolumbia Kolumbia
15-06-1907
17-03-1997
Demokratyczna Republika Konga Demokratyczna Republika Konga
25-03-1961
25-03-1961
Kostaryka Kostaryka
 
20-07-1999
Kuba Kuba
15-06-1907
22-04-1912
Korea Południowa Korea Południowa
 
21-02-2000
Kuwejt Kuwejt
 
14-09-2003
Laos Laos
18-07-1955
18-07-1955
Łotwa Łotwa
 
12-08-2001
Liban Liban
14-02-1968
14-04-1968
Libia Libia
 
02-09-1996
Liechtenstein Liechtenstein
 
23-09-1994
Litwa Litwa
 
09-01-2005
Luksemburg Luksemburg
12-07-1901
04-11-1912
Macedonia
17-11-1991
17-02-2001
Madagaskar Madagaskar
 
07-10-2009
Malezja Malezja
 
06-05-2002
Malta Malta
 
07-09-1968
Mauritius Mauritius
03-08-1970
 
Meksyk Meksyk
17-04-1901
26-01-1910
Maroko Maroko
 
04-06-2001
Nowa Zelandia Nowa Zelandia
10-02-1959
13-04-2010
Niemcy Niemcy
04-09-1900
26-01-1910
Nikaragua Nikaragua
15-06-1907
14-02-1910
Nigeria Nigeria
 
16-02-1987
Norwegia Norwegia
04-09-1900
18-11-1910
Pakistan Pakistan
05-08-1950
 
Panama Panama
15-06-1907
10-11-1911
Paragwaj Paragwaj
15-06-1907
24-06-1933
Peru Peru
15-06-1907
 
Polska Polska
 
26-05-1922
Portugalia Portugalia
04-09-1900
12-06-1911
Katar Katar
 
02-12-2005
Południowa AfrykaRepublika Południowej Afryki
 
21-12-1998
Rosja Rosja
07-03-1955
07-03-1955
Rumunia Rumunia
04-09-1900
30-04-1912
Rwanda Rwanda
19-04-2011
Salwador Salwador
20-06-1907
26-01-1910
Senegal Senegal
01-08-1977
30-09-1977
Serbia Serbia
05-06-2006
05-06-2006
Singapur Singapur
 
11-09-1993
Słowacja Słowacja
 
01-01-1993
Słowenia Słowenia
01-10-1996
29-03-2004
Hiszpania Hiszpania
04-09-1900
17-05-1913
Sri Lanka Sri Lanka
09-02-1955
 
Stany Zjednoczone Stany Zjednoczone Ameryki
04-09-1900
26-01-1910
Eswatini Eswatini
29-12-1900
11-07-1910
Sudan Sudan
 
02-12-1966
Surinam Surinam
 
27-12-1992
Szwajcaria Szwajcaria
 
25-12-1970
Szwecja Szwecja
04-09-1900
26-01-1910
Tajlandia Tajlandia
04-09-1900
11-05-1910
Togo Togo
 
17-12-2004
Turcja Turcja
12-06-1907
 
Uganda Uganda
 
30-04-1966
Ukraina Ukraina
04-04-1962
04-04-1962
Urugwaj Urugwaj
17-06-1907
 
Węgry Węgry
04-09-1900
26-01-1910
Wenezuela Wenezuela
15-06-1907
 
Wielka Brytania Wielka Brytania
04-09-1900
12-10-1970
Wietnam Wietnam
29-12-2011
27-02-2012
Włochy Włochy
04-09-1900
 
Zambia Zambia
 
31-12-1999
Zimbabwe Zimbabwe
19-09-1984
 
Zjednoczone Emiraty Arabskie Zjednoczone Emiraty Arabskie
 
06-11-2008
  1. Art. 1 obu konwencji brzmi Celem zapobieżenia w granicach możliwości, uciekania się do siły w stosunkach pomiędzy Państwami, Mocarstwa Umawiające się zgadzają się używać wszelkich wysiłków celem zapewnienia pokojowego rozstrzygania sporów międzynarodowych.
  2. W Trybunale Rozjemczym strony każdorazowo wyznaczają skład sądzący do poszczególnych spraw, w MTS jest on stały. W obu Trybunałach wyrok jest ostateczny, możliwa jest rewizja. Rewizję rozpoznaje Trybunał w tym samym składzie w którym wydał zaskarżony wyrok. W Trybunale Rozjemczym strony zawierając umowę o skierowaniu sprawy mogą zastrzec możliwość żądania rewizji w razie wykrycia nowego faktu, mogącego wywrzeć wpływ decydujący na wyrok, który w chwili zamknięcia rozprawy nie był znany Trybunałowi ani stronie żądającej rewizji. Umowa określa termin, w którym żądanie rewizji winno być sformułowane. W postępowaniu przed MTS taka możliwość zawarta jest w jego Statucie. Możliwość żądania rewizji ulega przedawnieniu 6 miesięcy po odkryciu takiego faktu i 10 lat po wydaniu wyroku.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Stały Trybunał Arbitrażowy
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?