For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Soralia.

Soralia

Główkowate soralia na plesze obrostu modrego
Poprzeczny przekrój plechy z soralium (schemat)

Soralia (l. poj. soralium) – znajdujące się na plechach porostów miejsca powstawania i wydostawania się na zewnątrz urwistków zwanych też sorediami. Urwistki służą do rozmnażania bezpłciowego[1]. Kształt soraliów, wielkość, miejsce ich powstawania i barwa mają znaczenie przy identyfikacji wielu gatunków porostów[2].

Wyróżnia się następujące typy soraliów:

  • kropeczkowate – niewielkie, składające się z niewielu sorediów;
  • plamkowate – większe od kropeczkowatych i zazwyczaj płaskie;
  • kraterkowate – wgłębione, jak krater wulkanu;
  • brodawkowate – drobne, tworzące się na brodawkach plechy;
  • główkowate – podobne do brodawkowatych, ale większe i bardziej wypukłe, a nawet kuliste;
  • płatowate – duże, o nieregularnych kształtach;
  • szczelinowate – powstające wzdłuż pęknięć plechy;
  • tasiemkowate – silnie wydłużone, tworzące się na brzegach odcinków plechy;
  • kołnierzykowate – powstające na końcach wtórnych odcinków plechy i wywinięte jak kołnierz;
  • wargowe – powstające wewnątrz odcinków plechy, które wskutek pękania wywijają się;
  • językowato wywinięte – powstające na dolnej stronie odcinków plechy, które wskutek tego wywijają się[3].

Soralia powstają w wyniku nacisku warstwy rdzeniowej plechy na warstwę glonów, wskutek czego następuje wypychanie kory górnej i jej pęknięcie umożliwiające wydostanie się urwistków na zewnątrz. Soralia mogą powstawać na środku, na końcach odcinków lub na brzegach plechy. Jeśli powstają na siateczkowatych wzniesieniach plechy, to wyglądają jak bruzdy lub szczeliny. Jeśli powstają na końcach odcinków, to są główkowate lub kapturkowate. Soralia powstające na brzegu odcinków, na linii oddzielającej korę górną od kory dolnej, są wydłużone i nazywane soraliami wargowymi. Soralia mogą występować pojedynczo lub w skupiskach. Mają różną barwę: białą żółtą, szarą, zielonawą, niebieskawą, czerwonawą, brunatną[2].

U niektórych gatunków porostów (np. w rodzaju Usnea) na soraliach występują drobniutkie izydia. Jest to tzw. soredium izydowe[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Hanna Wójciak, Porosty, mszaki, paprotniki, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2010, ISBN 978-83-7073-552-4.
  2. a b Grzegorz Gajkowski. Świat porostów [online] [dostęp 2015-03-28] [zarchiwizowane z adresu 2014-06-06].
  3. Janusz Nowak, Zygmunt Tobolewski, Porosty polskie, Warszawa-Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975.
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Soralia
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?