For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Skalnica naprzeciwlistna.

Skalnica naprzeciwlistna

Skalnica naprzeciwlistna
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

Saxifraganae

Rząd

skalnicowce

Rodzina

skalnicowate

Rodzaj

skalnica

Gatunek

skalnica naprzeciwlistna

Nazwa systematyczna
Saxifraga oppositifolia L.
Sp. pl. 1:402. 1753[3]

Skalnica naprzeciwlistna[4] (Saxifraga oppositifolia L.) – gatunek rośliny należący do rodziny skalnicowatych. Występuje w górach Azji, Europy i Ameryki Północnej oraz w tundrze. Roślina arktyczna, rosnąca także na północnej Syberii, na Alasce i na Grenlandii[5]. W Polsce występuje jedynie w Tatrach i to w najwyższych ich partiach (roślina tatrzańska)[6]. Niektórzy autorzy notują występowanie skalnicy naprzeciwlistnej także w Karkonoszach[7].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Niewielka roślina darniowa, tworząca dość gęste darnie o wysokości zaledwie 0,5-1,5 cm. Z darni wyrastają pionowo do góry nieco dłuższe pędy kwiatowe[6].
Łodyga
Krótkie, pełzające pędy płonne, od których odgałęziają się wzniesione, również krótkie (mają długość do 3 cm) pędy kwiatowe[6].
Liście
Ulistnienie naprzeciwległe (stąd gatunkowa nazwa rośliny, zarówno w języku polskim, jak i łacińskim). Liście drobne, sztywne, o kształcie odwrotnie jajowatym. Mają odgięte wierzchołki. Pędy płonne są bardzo gęsto ulistnione liśćmi wyrastającymi w 4 szeregach. Na brzegach liści występuje przeważnie 1 (czasami, ale rzadko 3) wypotniki oraz długie i sztywne rzęsy[8].
Kwiaty
Pojedynczo na szczytach pędów kwiatowych. Kwiaty mają długość 7-12 mm i kolor od różowoliliowego do fioletowopurpurowego. Działki kielicha orzęsione, ok. trzykrotnie krótsze od płatków korony. Kwiaty promieniste, o 5, rzadziej 4 płatkach korony z na wpół dolnym słupkiem[6][8].
Owoc
Torebka[6].

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]
  • Rozwój: bylina. Roślina kwitnie od kwietnia do lipca. Kwiaty mimo tak niewielkich rozmiarów bezwzględnych, są jednak bardzo duże w porównaniu z miniaturowymi rozmiarami pędów, z których wyrastają. Duże i jaskrawe kwiaty to przystosowanie występujące u wielu roślin górskich, mające za cel skuteczne zwabienie owadów. Wysoko w górach owady są bowiem nieliczne, a i surowa i zmienna pogoda często uniemożliwia im oblot kwiatów[9].
  • Siedlisko: jeden z bardziej wysokogórskich gatunków (orofit), a także roślina arktyczna. Należy do jednej z najbardziej wytrzymałych na mróz i surowe wysokogórskie warunki roślin. W Tatrach występuje od regla górnego po piętro turniowe, przy czym dwa najwyższe piętra – alpejskie i turniowe stanowią główny ośrodek jej występowania. Rośnie na skałach i w szczelinach skalnych, w naskalnych murawach, na żwirkach. Występuje na podłożu wapiennym, rzadko na granitowym[6].
  • W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Androsacetalia alpinae[10].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
  3. The Plant List. [dostęp 2017-01-11].
  4. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  5. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].
  6. a b c d e f Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
  7. Opracowanie ekofizjograficzne dla Dolnego Śląska. 29 stycznia 2008 r..
  8. a b Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  9. Zofia Radwańska-Paryska: Rośliny tatrzańskie. Warszawa: WSiP, 1988. ISBN 83-09-00256-4.
  10. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Skalnica naprzeciwlistna
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?