Serbski Teatr Narodowy

Српско Народно Позориште

Gmach Teatru
Kierownictwo artystyczne	Zoran Đerić
Data powstania	1861
Państwo	Serbia
Lokalizacja	Pozorišni Trg 1, Novi Sad
Położenie na mapie Wojwodiny Serbski Teatr Narodowy
Położenie na mapie Serbii Serbski Teatr Narodowy
45°15′18″N 19°50′35″E/45,254900 19,843100
Strona internetowa

Serbski Teatr Narodowy (serb. Српско Народно Позориште) – jeden z serbskich teatrów narodowych z siedzibą w Nowym Sadzie. Placówka ta jest najstarszym profesjonalnym teatrem założonym przez Serbów^[1].

Historia życia teatralnego na terenie dzisiejszej Wojwodiny ma bogatą tradycję. Przez długi czas funkcjonowały tu liczne trupy, zarówno amatorskie, jak i profesjonalne. Idea założenia instytucji, zrzeszającej serbskich ludzi sceny narodziła się na początku drugiej połowy XIX wieku, czyli w okresie odrodzenia narodowego i walki o samostanowienie^[2]. Szczególne aktywnie podwaliny pod budowę wizji przyszłego teatru kładł pisarz Jovan Đorđević, który o konieczności założenia tej instytucji pisał liczne artykuły do lokalnej prasy. Ostatecznie, przy zaangażowaniu wielu artystów i twórców pokroju Jovana Jovanovicia Zmaja, Svetozara Mileticia czy Stefana Branovačkiego, Serbski Teatr Narodowy powołany został do życia w lipcu 1861 roku^[2].

Zadaniem nowo utworzonej instytucji miało być krzepienie tożsamości narodowej wśród serbskich mieszkańców Cesarstwa Austriackiego. Swoją pierwszą siedzibę Teatr miał w budynku miejskiego ratusza. Przedstawienia odgrywano tam przez 20 lat w okresie od 1872 do 1892. W tym roku ruszyły pracę nad budową nowego gmachu władz miejskich dla Nowego Sadu, w związku z czym Teatr ponownie pozostał bez swojej siedziby. W tym czasie prowadziła liczne występy goszcząc na scenach całej Wojwodiny. W 1895 roku teatr ponownie trafił do Nowego Sadu, w którym to zaczął odgrywać przedstawienia w nowym budynku w centrum miasta^[2].

Po zakończeniu I wojny światowej Nowy Sad znalazł się w granicach Królestwa SHS. Teatr zaczął zatem funkcjonować w nowych warunkach politycznych. W styczniu 1928 roku w budynku teatralnym doszło do pożaru, który doprowadził do jego zawalenia^[2]. W związku z tym artyści ponownie znaleźli się w sytuacji, w której pozbawieni zostali swojej siedziby. Kolejnym ciosem dla Serbskiego Teatru Narodowego był wybuch II wojny światowej. W trakcie tego konfliktu śmierć poniosło 17 członków zespołu^[2].

Po wyzwoleniu Jugosławii przez partyzantów Tity nastąpiły lepsze czasy dla Teatru. Latem 1945 roku instytucja ta otrzymała nową tymczasową siedzibę w miejskim domu kultury. W 1947 roku w ramach Teatru powstała opera, a w 1950 roku balet. 28 marca 1981 roku artyści przenieśli się do nowego budynku przy Placu Teatralnym, z którego korzystają do dziś. W 2011 roku miała miejsce renowacja siedziby Teatru^[2].

Obecny budynek Serbskiego Teatru Narodowego powstał w 1981 roku. Gmach ten zaprojektowany został przez polskiego architekta Wiktora Jackiewicza^[3]. Znajdują się w niej trzy sceny, na których odgrywane są przedstawienia teatralne, balet i opera.