Sarkozuch

Sarcosuchus
Broin & Taquet, 1966
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Infragromada	archozauromorfy
Nadrząd	krokodylomorfy
(bez rangi)	Mesoeucrocodylia
Rodzina	Pholidosauridae
Rodzaj	sarkozuch
Multimedia w Wikimedia Commons

Sarkozuch (Sarcosuchus) – rodzaj wymarłego wczesnokredowego gada pokrewnego współczesnym krokodylom, ale niebędącego ich przodkiem.

• Opis: Stosunkowo wąskie i długie szczęki zawierały 132 masywne, stożkowate zęby. Pysk stanowi 3/4 długości całej czaszki. Szczęka trochę dłuższa od żuchwy. Wzdłuż grzbietu szereg dużych płytek kostnych o długości do 1 m.
• Wielkość: 11–12 m i waga około 8 ton (Sereno et al., 2001), w tym czaszka 1,78 m. Był jednym z największych krokodylomorfów wszech czasów.
• Występowanie: Afryka (dzisiejsza północna Sahara).
• Ekologia rodzaju: Słodkowodny. Analiza kształtu zębów wskazuje, że gad używał ich nie do cięcia, a do bardzo mocnego trzymania ofiary i rozrywania dzięki np. potrząsaniu ciałem zdobyczy. Analiza szczęk i odcisków oraz przyczepów mięśniowych sugeruje nacisk szczęk o sile 80 tysięcy niutonów. Uważa się, że młodociane osobniki odżywiały się głównie rybami, ale starsze mogły polować także na duże żółwie i zwierzęta lądowe, w tym mniejsze dinozaury. Na podstawie analizy struktury kości szacuje się, że żyły przeciętnie 50–60 lat.
• Gatunki:
  • S. imperator Broin & Taquet, 1966
  • S. hartii (Marsh, 1869)
• Muzea:

Naturalnej wielkości odlew czaszki S. imperator znajduje się w Muzeum Ewolucji PAN w Warszawie.

• Paul C. Sereno, Hans C. E. Larsson, Christian A. Sidor, Boubé Gado. The Giant Crocodyliform Sarcosuchus from the Cretaceous of Africa. „Science”. 294, s. 1516-1519, 2001. (ang.). 
• National Geographic SuperCroc. [dostęp 2008-08-18]. (ang.).