For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Rada królewska w Szwecji.

Rada królewska w Szwecji

Szwedzka rada królewska (szw.: Riksrådet aż do roku 1687; czasem latynizowane jako Senatus Regni Sueciae).

Powstała w X wieku, najważniejszym jej ówczesnym członkiem był dowódca zbrojny riksjarl. Od roku 1275 była stałą instytucją. W roku 1634 kanclerz Axel Oxenstierna wydał konstytucję ustanawiającą skład rady. Od tego roku kraj rządzony był przez pięciu urzędników:

  • Riksdrots – wymiar sprawiedliwości
  • Riksmarsk – odpowiednik konetabla francuskiego, dowódca wojsk lądowych
  • Riksamiral – królewski admirał
  • Rikskansler – kanclerz
  • Riksskattmästare – skarbnik
  • wielkie znaczenie miał też urząd landmarszałka (lantmarskalk) – przewodniczącego stanowego parlamentu Ståndsriksdagen. W wieku XVIII obok przewodniczącego rady (kanceli president) był to najważniejszy urząd w kraju. Przed XVIII wiekiem jego funkcję pełnili poszczególni urzędnicy ustanowieni na mocy konstytucji z 1634 roku.
  • innym ważnym urzędem było założone w 1651 Kommerskollegium.

Na wzór kontrolowanej przez Rosjan szwedzkiej Rady Państwa powołano w I Rzeczypospolitej według projektu ambasadora rosyjskiego Radę Nieustającą[1].

Portrety niektórych przewodniczących

[edytuj | edytuj kod]

Przewodniczący rady królewskiej

[edytuj | edytuj kod]
  • Krister Nilsson około 1420
  • Erik Holmstensson 10 VI 1450
  • Johan Kristiernsson 1460
  • Erik Karlsson 1470
  • Bo Stensson do 1469
  • Måns Karlsson 1470?
  • Eskil Isaksson 1470?
  • Svante Nilsson Sture od 1482
  • Nils Eriksson Gyllenstierna
  • Erik Abrahamsson Leijonhufvud od 1520
  • Erik Johansson Vasa od 1503–1520

(riksråd Gustawa Wazy około 1521–1530)

  • Ture Eriksson Bielke
  • Erik Joakimsson Flemming
  • Ivar Joakimsson Flemming
  • Bengt Nilsson (Färla)
  • Birger Nilsson Grip
  • Karl Eriksson Gyllenstierna
  • Peder Olofsson Hård
  • Knut Andersson Lillie
  • Måns Bryntesson Liliehöök
  • Måns Johansson
  • Lars Siggesson Sparre
  • Johan Turesson
  • Nils Olofsson

Głowa rady (kanceli president) od roku 1680 do 1809

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Tadeusz Korzon, Wewnętrzne dzieje Polski za panowania Stanisława Augusta, 1897, t. III, s. 148.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Rada królewska w Szwecji
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?