Okręty podwodne typu S

Kraj budowy	Związek Radziecki
Projekt	Ingenieurskantoor voor Scheepsbouw
Stocznia	Zakład nr 189 im. Ordżonikidze Zakład nr 112 Gorki Zakład nr 196 Sudomech Zakład nr 444, Siewmasz Zakład nr 202 Dalzawod
Użytkownicy	Marynarka Wojenna ZSRR
Typ poprzedzający	Szczuka
Typ następny	K
Służba w latach	1936–1948
Uzbrojenie:
1 działo kal. 100 mm 1 działo plot. kal. 45 mm, 12 torped
Wyrzutnie torpedowe: • dziobowe • rufowe	4 × 533 mm 2 × 533 mm
Załoga	45 oficerów i marynarzy
Wyporność:
• na powierzchni	840 ton
• w zanurzeniu	1050 ton
Długość	77,8 metra
Szerokość	6,4 metra
Napęd:
2 silniki Diesla, 2 silniki elektryczne, 2 wały napędowe
Multimedia w Wikimedia Commons

Okręty podwodne typu S (Средняя) – typ budowanych w Związku Radzieckim okrętów podwodnych projektu niemieckiego biura konstrukcyjnego Ingenieurskantoor voor Scheepsbouw (IvS) z siedzibą w Holandii. Okręty trzech różniących się w niewielkim stopniu między sobą serii tego typu: IX, IX-Bis oraz XVI, były najskuteczniejszymi radzieckimi jednostkami podwodnymi II wojny światowej, zatapiając łącznie siedem nieprzyjacielskich okrętów i statki transportowe o łącznej pojemności 82 770 BRT. Do tak okazałej pojemności bardzo przyczynił się komandor podporucznik Aleksandr Marinesko, który dowodząc okrętem podwodnym S-13 zatopił na przełomie stycznia i lutego 1945 roku niemieckie statki MS Wilhelm Gustloff i SS General von Steuben.

82 770 BRT stanowiło 1/3 całkowitego tonażu zatopionego podczas tej wojny przez radziecką flotę podwodną.

Okręty typu Staliniec stanowiły zmodyfikowaną przez niemieckie IvS, w celu dostosowania do wymagań radzieckich, wersję opracowanych przez to biuro konstrukcyjne dla Hiszpanii okrętów podwodnych typu E-1. Radzieckie wymagania dotyczyły zwłaszcza zwiększenia prędkości nawodnej, zwiększenia mocy silników Diesla oraz powiększenia przestrzeni zajmowanej przez maszynownię. Podczas budowy trzech pierwszych jednostek, asystowali specjaliści niemieccy ze stoczni Deschimag w Bremie. W okrętach drugiej serii (IX-Bis) zastosowano silniejsze akumulatory oraz usunięto osłonę 100 milimetrowego działa, w jednostkach serii XVI natomiast, zastosowano konstrukcję całkowicie spawaną zamiast nitowanej, a także zastosowano stal o większej wytrzymałości, co pozwoliło na zwiększenie głębokości zanurzania.

• 
  Okręt podwodny S-1 bez 100 mm działa (1936)
• 
  Okręt podwodny S-13 na rosyjskim znaczku pocztowym (1996)
• 
  Okręt podwodny S-56 jako okręt muzeum we Władywostoku (2015)

• Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). ABC-CLIO, marzec 2007, s. 198–199. ISBN 1-8510-9563-2.