Rózia Nitowaczka (Rosie the Riveter) – amerykańska ikona kultury, fikcyjna postać z napisanej w 1942 piosenki Redda Evansa i Johna Jacoba Loeba „Rosie the Riveter”. Symbolizowała kobiety pracujące w amerykańskich fabrykach w czasie II wojny światowej.

Powszechnie, lecz błędnie, kojarzy się ją z plakatem J. Howarda Millera We Can Do It!, zaprojektowanym również w 1942 (jednak przed spopularyzowaniem piosenki Evansa i Loeba), powstałym w ramach serii plakatów propagandowych dla Westinghouse Electric Company (w rzeczywistości Miller przedstawił na tym plakacie robotnicę Geraldine Doyle z Zakładów Metalurgicznych w Michigan)^[1]. Rozpowszechnianiu tej dezinformacji w lutym 2012 pomogła amerykańska agencja propagandy publicznej Ad Council, przy okazji fałszywie przypisując stworzenie tego plakatu sobie^[2][3]. Uczciła ona w ten sposób 70. jubileusz swojego istnienia. Po zakończonej kampanii informacja ta została po cichu usunięta z ich strony^[4]. W 2015 roku wykazano, że kobietą ujętą na plakacie We Can Do It! mogła być jedna z pracownic produkcyjnych – Naomi Parker (później Fraley)^[5]. Zdjęcie do plakatu We Can Do It! zostało zrobione w Alameda Naval Air Station w Kalifornii. Do dzisiaj nie potwierdzono żadnej z przedstawionych dwóch wersji.

Znanym przedstawieniem Rózi Nitowaczki jest okładka „The Saturday Evening Post” z 29 maja 1943 z obrazem autorstwa Normana Rockwella.

Podczas II wojny światowej, w latach 1940-1945, w USA rozwijany był program Training Within Industry, którego głównym celem było wyćwiczenie umiejętności zarządczych wśród najbardziej doświadczonych operatorów i przełożonych^[6]. Mieli oni być odpowiedzialni za efektywne wdrażanie nowych pracowników, a w szczególności kobiet, do pracy w przemyśle^[7]. Badacz programu Training Within Industry, Jim Huntzinger, w swojej publikacji zapisał, że kobiety chcące pracować w przemyśle, aby stać się "Róziami Nitowaczkami" musiały bardzo szybko uczyć się wykonywać zadane im operacje produkcyjne^[8]. Jak stwierdził badacz, rząd USA zdecydował się stworzyć program Training Within Industry, aby ten cel osiągnąć. Akcje promujące aktywność kobiet w przemyśle, w tym ikona Rózii Nitowaczki, były kolejnym krokiem po opracowaniu programu Training Within Industry, aby skutecznie zastąpić mężczyzn przy produkcji sprzętu wojskowego. Podczas szkoleń praktycznych prowadzonych w przemyśle amerykańskim podczas II Wojny Światowej, jedna z metod programu Training Within Industry - doskonalenie Metod Pracy (ang. Job Methods) - prezentowana była w oparciu o przykład operacji nitowania. Standard tego szkolenia został ustalony w 1940. Jest zatem możliwe, że autor terminu Rózia Nitowaczka połączył popularne imię z nazwą operacji - nitowanie (ang. riveting) - wykorzystywanej do szkolenia doświadczonych pracowników z zakresu programu Training WIthin Industry w latach 1940-1945.