Przewiercień sierpowaty
| |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
przewiercień sierpowaty |
| Nazwa systematyczna | |
| Bupleurum falcatum L. Sp. Pl. 1: 237. 1753 | |
Przewiercień sierpowaty (Bupleurum falcatum L.) – gatunek rośliny z rodziny selerowatych.
Rozmieszczenie geograficzne
[edytuj | edytuj kod]Występuje w Europie na obszarze od Francji na zachodzie po Ural i Kaukaz na wschodzie, na południu sięga do Włoch, Albanii i Bułgarii, a na północy do Niemiec, Polski i środkowej części europejskiej Rosji[3].
W Polsce jest gatunkiem rzadkim; rośnie na pojedynczych, rozproszonych stanowiskach u podnóża Sudetów w województwie opolskim i na południe od Zgorzelca, w Pieninach, Beskidzie Sądeckim i ich okolicach[4][5].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]_sl15.jpg)
_sl5.jpg)
- Pokrój
- Roślina zielna z tęgim, rozgałęzionym kłączem, z którego wyrasta pojedyncza lub kilka łodyg w dole drewniejących. Osiągają one od 30 do 150 cm długości, często są zygzakowato powyginane i rozgałęzione[5].
- Liście
- Liście dolne eliptyczne, podługowate lub sierpowate, długości 5–10 cm i szerokości 5–10 mm, ogonkowe[6]. Górne liście mniejsze, lancetowate i siedzące. Wszystkie liście z równoległym użyłkowaniem[5].
- Kwiaty
- Zebrane w 3–15 baldaszków tworzących baldach złożony. Pokryw w liczbie 1–5, lancetowate i nierówne. Pokrywki w liczbie 5–6 równowąskie do lancetowatych, zaostrzone, zwykle nieco dłuższe od szypułek. Płatki korony są żółte, sercowatego kształtu[5].
- Owoce
- Elipsoidalne rozłupnie osiągające 3 mm długości, gładkie, z nitkowatymi żebrami[5].
Biologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]Bylina, czasem monokarpiczna – zamierająca po owocowaniu[5], hemikryptofit. Rośnie na suchych zboczach i skałach wapiennych. Kwitnie od lipca do października. Gatunek charakterystyczny kserotermicznych zbiorowisk okrajkowych ze związku Geranion sanguinei[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2014-01-29] (ang.).
- ↑ Bupleurum falcatum L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-07-10].
- ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając (red.), Maria Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 101, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
- ↑ a b c d e f Marian Koczwara, Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. T. IX. Dwuliścienne wolnopłatkowe-dwuokwiatowe. Cz. VII, Kraków 1960, s. 51.
- ↑ Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059.
- BioLib: 40264
- EUNIS: 151909
- Flora of North America: 242412419
- FloraWeb: 946
- GBIF: 6027105
- identyfikator iNaturalist: 359477
- IPNI: 839147-1
- NCBI: 46367
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2686570
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:839147-1
- Tela Botanica: 11532
- identyfikator Tropicos: 1700338
- CoL: NVNV
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
