For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Przednie Kamienne.

Przednie Kamienne

Przednie Kamienne na drugim planie, za Wysoką Turnią
Przednie Kamienne widoczne po lewej stronie Wysokiej Turni

Przednie Kamiennekocioł we wschodnich zboczach Doliny Kościeliskiej w Tatrach Zachodnich, w północno-zachodniej grani Ciemniaka. Otoczony jest dwoma grzędami Upłaziańskiej Kopy. Jedna z nich odbiega od zachodniego końca Równi nad Karczmą poprzez Upłazkową Przełączkę do Upłazkowej Turni, druga poprzez przełęcz Wysokie Siodło biegnie do Wysokiej Turni i oddziela Przednie Kamienne od Zadniego Kamiennego. Obydwa te kotły lodowcowe są odgałęzieniami Wąwozu Kraków. Władysław Cywiński w 3. części przewodnika Tatry zwraca uwagę, że we wszystkich dotychczasowych opracowaniach topograficznych tego regionu popełniano błąd, pisząc o grani łączącej Wysoką Turnię z Upłazkową Turnią. Grań taka nie istnieje, pomiędzy turniami tymi bowiem opada z Przedniego Kamiennego kręta depresja, miejscami o charakterze żlebu, która łączy Przednie Kamienne z Wąwozem Kraków. Wylot znajduje się około 100 m powyżej Rynku[1].

Dno Przedniego Kamiennego znajduje się na wysokości około 1620 m[2]. Jest to suchy kocioł, odwadniany systemem podziemnych szczelin i jaskiń krasowych, licznie występujących w Dolinie Kościeliskiej. Górale terminem Kamienne określali piarżyste lub kamieniste tereny (przeważnie zbocza lub kotły lodowcowe), które miały tylko skąpą roślinność lub zupełnie były jej pozbawione. Dawniej Przednie Kamienne było terenem wypasowym Hali Upłaz[3]. Nadmierny wypas spowodował przekształcenie się jego zboczy na zupełny prawie nieużytek, niemal pozbawiony roślinności[4]. Po zaprzestaniu wypasu ponownie odtworzyła się tutaj roślinność, wśród której jest wiele cennych gatunków roślin wapieniolubnych. Przednie Kamienne jest niedostępne turystycznie.

Z rzadkich roślin na Przednim Kamiennym rośnie sparceta górska – gatunek w Polsce występujący tylko w Tatrach i to na nielicznych stanowiskach[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Władysław Cywiński, Czerwone Wierchy, część zachodnia, t. 3, Poronin: Wyd. Górskie, 1996, ISBN 83-7104-011-3.
  2. Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2023-05-06].
  3. Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  4. Władysław Szafer, Tatrzański Park Narodowy, Zakład Ochrony Przyrody PAN, 1962.
  5. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Przednie Kamienne
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?